Czerwone suche plamy na ciele, na twarzy – od czego się pojawiają, jak je leczyć?

Jakie mogą być przyczyny czerwonych plam na ciele?

Zaczerwienienie i suchość skóry to w dzisiejszych czasach powszechny problem. Na wygląd i kondycję naszej skóry wpływają zarówno czynniki zewnętrzne, jak i ogólny stan organizmu, sposób odżywiania i choroby przewlekłe. Najczęstsze przyczyny powstawania suchych i czerwonych zmian skórnych to:

• podrażnienia skóry różnego pochodzenia
• reakcje alergiczne
• atopowe zapalenie skóry
• łuszczyca
• świerzb

Czerwone suche plamy wynikające z podrażnienia skóry

Skóra jako narząd pełniący funkcję ochronną codziennie narażona jest na kontakt ze szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Wiele z nich może prowadzić do powstawania suchości oraz zaczerwienienia, a objawy te są częstą przyczyną wizyt u lekarza. Wśród przyczyn podrażnienia i zaczerwienienia skóry można wymienić:

• narażenie na wysokie i niskie temperatury
• nadmierne tarcie skóry
• kontakt z substancjami drażniącymi i wysuszającymi (np. składnikami kosmetyków, detergentów, wodą na basenie)
• ekspozycję na promieniowanie słoneczne.

W przypadku suchych plam wynikających z podrażnienia skóry zaleca się unikanie czynników drażniących oraz odpowiednią pielęgnację skóry. Warto regularnie używać środków nawilżających i regenerujących, które wspierają odbudowę naturalnej bariery ochronnej skóry.

>> Uczulenie na wodę z kranu, z jeziora, morską – objawy, jak się myć?

Czerwone suche plamy w przebiegu alergii

Czerwone i suche plamy na ciele, którym towarzyszy świąd, mogą wynikać z reakcji alergicznej. W jej przebiegu uwalniana nadmiernie histamina prowadzi do stanu zapalnego skóry. Skóra narażona na działanie czynników alergizujących może dodatkowo pękać, łuszczyć się i ulegać pogrubieniu. W niektórych przypadkach na skórze pojawiają się pęcherzyki wypełnione surowiczą treścią, które po pęknięciu tworzą drobne ranki podatne na zakażenia drobnoustrojami.

Do substancji uczulających, pod wpływem których dochodzi do rozwoju kontaktowego zapalenia skóry, zalicza się:

• dodatki do kosmetyków pielęgnacyjnych
• składniki środków czystości i detergentów
• substancje zawarte w środkach do dezynfekcji
• tworzywa, z których wykonane są ubrania
• składniki biżuterii
• alergeny zawodowe

Plamy na ciele pochodzenia alergicznego można zwalczyć, unikając czynników alergizujących. W zależności od nasilenia zmian stosuje się także leki przeciwhistaminowe oraz sterydowe.

>> Formaldehyd – czym jest, szkodliwość, zastosowanie

Plamy na ciele w przebiegu AZS

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła, niezakaźna choroba o podłożu genetycznym i nawracającym charakterze. U jej podstaw leżą zaburzenia budowy i funkcjonowania skóry oraz układu odpornościowego. W przebiegu AZS oprócz czynników genetycznych bardzo istotną rolę odgrywają czynniki środowiskowe, takie jak alergeny wziewne, zanieczyszczenie środowiska, zakażenia bakteryjne, substancje drażniące, warunki klimatyczne oraz czynniki stresowe.

Główne objawy AZS to:

• grudkowate wykwity na skórze – typowe umiejscowienie zmian u niemowląt to policzki, płatki uszu, szyja i tułów, u starszych dzieci nadgarstki oraz załamania skórne (tylna strona kolan, wewnętrzna strona łokci), a u dorosłych zmiany mogą występować na całym ciele
• suchość skóry
• bardzo silny świąd skłaniający do drapania skóry
• rumień i zaczerwienienie skóry
• początek objawów przed 2. rokiem życia

AZS charakteryzuje się zmiennym nasileniem objawów. W jego przebiegu okresy zaostrzeń choroby przeplatają się z okresami remisji (złagodzenia objawów). Zmiany skórne ulegają zaostrzeniu przede wszystkim w kontakcie z czynnikami drażniącymi, np. składnikami kosmetyków czy detergentów. Niestety mimo stale postępującego rozwoju medycyny wciąż nie udało się opracować skutecznego leku likwidującego na zawsze objawy AZS. Stosowane obecnie leczenie ma na celu zapobieganie zaostrzeniom choroby. Osobom z AZS zaleca się unikanie czynników zaostrzających i stosowanie emolientów, które regenerują, zmiękczają i natłuszczają skórę, a także zabezpieczają i odbudowują uszkodzoną warstwę hydrolipidową skóry. Bardzo istotne, aby stosować je regularnie – co najmniej 2 razy dziennie, nie tylko w okresach zaostrzeń choroby, ale także w okresach remisji.
Wśród leków stosowanych w AZS wyróżnia się leki stosowane miejscowo (sterydy, inhibitory kalcyneuryny, leki przeciwdrobnoustrojowe) oraz ogólnie (leki przeciwhistaminowe, sterydy, metotreksat, azatiopryna, cyklosporyna A). Skuteczna bywa także fototerapia, immunoterapia i leczenie biologiczne.

>> Krochmal do kąpieli – kiedy warto stosować i jak go zrobić?

Plamy na ciele w przebiegu łuszczycy

Łuszczyca to przewlekła choroba zapalna skóry, za której występowanie odpowiadają czynniki genetyczne i nadmierna aktywność układu odpornościowego. U chorych na łuszczycę obserwuje się skrócenie cyklu komórkowego keratynocytów (komórek skóry) z 22 dni do 3-4 dni. Niedojrzałe komórki skóry zbyt szybko przemieszczają się z warstwy podstawnej do rogowej i nadmiernie się łuszczą, a skóra staje się zaczerwieniona i sucha oraz bardziej podatna na czynniki drażniące i infekcje.

Zmiany łuszczycowe rozwijają się najczęściej w okolicy łokci i kolan, ale także paznokci, skóry głowy, fałdów skórnych, dolnej części pleców, twarzy, dłoni, stóp i okolic płciowych. Przybierają postać drobnych krostek lub rozległych wykwitów. Plamy na ciele w przebiegu łuszczycy charakteryzują się specyficznym wyglądem i właściwościami, które opisują:

• objawświecy stearynowej – odpadające łuski skórne tworzą cienkie płatki przypominające zeskrobaną stearynę
• objaw Auspitza – zdrapanie wykwitu wywołuje punktowe krwawienie
• objaw Koebnera – zmiany skórne rozwijają się w miejscu poprzedniego uszkodzenia skóry.

Przebieg łuszczycy ma charakter bardzo indywidualny, jednak typowe są następujące po sobie okresy nawrotów (zaostrzenia objawów) i remisji (wygaszenia choroby). U niektórych wykwity utrzymują się latami, w innym przypadku są zastępowane nowymi, jednak bardzo rzadko zdarzają się okresy remisji trwające wiele lat.

Metoda leczenia łuszczycy uzależniona jest od stopnia nasilenia choroby. U większości pacjentów skuteczne okazuje się leczenie miejscowe preparatami zawierającymi następujące substancje czynne o działaniu złuszczającym oraz hamującym podziały komórkowe (kortykosteroidy, pochodne witaminy D, tazaroten, takrolimus, pimekrolimus, kwas salicylowy, cignolina, dziegcie). Bardzo istotne jest również stosowanie preparatów pielęgnacyjnych nawilżających, regenerujących skórę oraz chroniących przed czynnikami drażniącymi. U około 30% pacjentów, u których zmiany łuszczycowe są zaawansowane, stosuje się skojarzoną terapię miejscową i ogólną. Leki o działaniu ogólnym stosowane w łuszczycy to retinoidy, metotreksat, cyklosporyna A, antybiotyki, leki biologiczne. Efekty przynosi także stosowanie fototerapii (ekspozycja na słońce), balneoterapii (leczenie z wykorzystaniem leczniczych wód i gazów) oraz leczenie sanatoryjne.

>> Kąpiel solankowa – na co pomaga, czy żylaki i nadciśnienie ją wykluczają?

Plamy na ciele w przebiegu świerzbu

Świerzb to choroba skóry wywołana przez rodzaj roztoczy Sarcoptes scabiei, które przekazywane są między ludźmi podczas kontaktu fizycznego (podczas podawania dłoni, uścisku lub kontaktu seksualnego). Objawem charakterystycznym świerzbu jest obecność na skórze norek, w których samice składają jaja i pozostawiają odchody wywołujące miejscową reakcję uczuleniową. Norki przybierają postać kilkumilimetrowych korytarzyków zlokalizowanych przede wszystkim na bocznych powierzchniach palców, w fałdach skórnych oraz na pośladkach. Towarzyszy im zaczerwienienie oraz silny świąd, który doskwiera szczególnie po ogrzaniu ciała, np. w nocy. Widoczne są ponadto liczne rozsiane grudki, nadżerki i ślady po drapaniu.

Leczenie świerzbu polega na stosowaniu miejscowych leków przeciwświerzbowcowych – permetryny, benzoesanu benzylu, krotamitonu i maści siarkowej. Istotne, aby leczeniu poddać jednocześnie wszystkich domowników i osoby z bliskiego otoczenia, w tym partnerów seksualnych. Konieczne jest również przeprowadzenie dezynfekcji ubrań i przedmiotów z otoczenia chorego.

>> Ugryzienie pluskwy – jak wygląda, czy jest groźne u dziecka?