Właściwe żywienie w cukrzycy typu 1. i 2. może poprawić jakość życia diabetyka, pomóc utrzymać poziom cukru w normie i zapobiegać powikłaniom choroby, warto więc zadbać o to, by posiłki dla osób z cukrzycą były dobrze zbilansowane i smaczne. Żywność przeznaczoną dla diabetyków dostosowuje się tak, by była zdrowym i wartościowym dodatkiem do diety cukrzyka – produkty te mają niski indeks glikemiczny, a zamiast cukru słodzone są słodzikami.
Produkty dla diabetyka – o niskim indeksie glikemicznym
W diecie cukrzycowej bardzo duże znaczenie ma rodzaj spożywanych węglowodanów. Cukry proste, zawarte w popularnych słodyczach, ciastach, drożdżówkach, słodzonych przetworach, białym pieczywie, makaronach z oczyszczonej mąki, należy ograniczać, a najlepiej wyeliminować. Wartościowe w jadłospisie są natomiast węglowodany złożone. Ich źródłem są makarony pełnoziarniste, brązowy ryż, płatki owsiane, otręby zbożowe, pieczywo pełnoziarniste, kasze takie jak gryczana, jęczmienna czy pęczak.
Dla węglowodanów określa się indeks glikemiczny (IG). Parametr pokazuje, jak szybko po spożyciu danego produktu wzrośnie poziom glukozy we krwi. Na tej podstawie dzielimy produkty węglowodanowe na:
- produkty o niskim indeksie glikemicznym – IG poniżej 55,
- produkty o średnim indeksie glikemicznym – IG pomiędzy 55 a 70,
- produkty o wysokim indeksie glikemicznym – IG powyżej 70.
Diabetycy powinni jeść głównie produkty z niskim indeksem glikemicznym.
Żywność dla diabetyków – źródła białka
Białko powinno stanowić 15–20% wartości energetycznej diety. Dobrym jego źródłem są chude gatunki mięsa, czyli kurczak i indyk, chude produkty nabiałowe: jogurty czy kefiry, rośliny strączkowe, jak fasola, groch czy soczewica.
Produkty dla cukrzyków – oleje roślinne, orzechy
W zdrowej diecie nie należy zapominać o tłuszczach, jednak powinny to być przede wszystkim jednonienasycone i wielonienasycone kwasy tłuszczowe (powinny stanowić odpowiednio do 20% i 6–10% zapotrzebowania energetycznego). Znajdziemy je głównie w rybach morskich, takich jak łosoś, tuńczyk, sardynki, śledzie i makrela, ale także w awokado, orzechach i produktach takich jak oleje roślinne i oliwa z oliwek.
Produkty dla diabetyków bez cukru
Za słodki smak przekąsek i dodatków bez cukru dla diabetyków odpowiadają słodziki jak ksylitol lub erytrol, będące doskonałymi zamiennikami cukru. Produkty dla diabetyków bez cukru to m.in.:
- soki owocowe – dostosowane do potrzeb żywieniowych osób z cukrzycą. Nie zawierają cukru, barwników ani konserwantów. Sporządzone są z odpowiednio dobranych owoców o niskim indeksie glikemicznym,
- słodkie przekąski, czekolady, batony dla cukrzyków – zastępują tradycyjne słodkości,
- produkty do stosowania w stanach ze zwiększonym zapotrzebowaniem na białko u pacjentów z cukrzycą – zwiększone zapotrzebowanie na białko występuje często u osób starszych, schorowanych lub zmagających się z chorobami onkologicznymi. Jako żywność lub dodatek do żywności podaje się wówczas mieszanki prawidłowo dobranych składników odżywczych w formie napoju. Taka postać produktu jest łatwa do spożycia, a brak cukru i odpowiedni skład węglowodanowy sprawiają, że można je bezpiecznie stosować u diabetyków.
Jedzenie diabetyka – jak podawać
Diabetycy powinni jadać regularnie, o stałych porach. Lepiej jeść mniejsze porcje, ale częściej. Należy dbać o zbilansowany i różnorodny jadłospis, dostarczający nie tylko odpowiednich ilości węglowodanów, białek i tłuszczy, ale także witamin i minerałów oraz błonnika.
