Łuszczyca to przewlekła choroba zapalna skóry, której objawy wynikają z przyspieszonego podziału komórek naskórka (keratynocytów). Skutkiem tego procesu jest pogrubienie naskórka i tworzenie charakterystycznych łusek. Zmiany najczęściej występują na łokciach, kolanach, owłosionej skórze głowy oraz w okolicy lędźwiowo-krzyżowej. W leczeniu łuszczycy stosuje się zarówno leki bez recepty, jak i leki na receptę, a także dermokosmetyki przeznaczone do pielęgnacji skóry łuszczycowej.
Leki miejscowe na łuszczycę na receptę
W terapii łuszczycy miejscowo stosuje się:
- glikokortykosteroidy,
- analogi witaminy D3,
- inhibitory kalcyneuryny.
Maści, kremy, płyny z glikokortykosteroidami
Glikokortykosteroidy działają przeciwzapalnie, przeciwwysiękowo, przeciwalergicznie i przeciwświądowo. W leczeniu łuszczycy stosuje się je krótkotrwale – zwykle przez 2 tygodnie. Najczęściej wybierane są preparaty o silnym lub bardzo silnym działaniu.
Maści z kalcypotriolem i takalcytolem
Kalcypotriol to syntetyczny analog witaminy D3, który reguluje podziały komórkowe naskórka. Takalcytol działa podobnie – hamuje nadmierny rozrost naskórka i modyfikuje stan zapalny. Dostępne są również preparaty łączące kalcypotriol z betametazonem (silnym glikokortykosteroidem), co zapewnia skuteczność leczenia poprzez dwutorowe działanie. Czas stosowania wynosi zwykle 4 tygodnie.
Maści z pimekrolimusem i takrolimusem
Inhibitory kalcyneuryny (pimekrolimus, takrolimus) stosuje się w leczeniu łuszczycy poza wskazaniami producenta, np. gdy inne terapie są nieskuteczne lub przeciwwskazane. Ich zaletą jest brak działań niepożądanych typowych dla steroidów.
Tabletki na łuszczycę na receptę
Retinoidy doustne
Acytretyna (pochodna witaminy A) reguluje różnicowanie i odnowę naskórka. Może jednak wywoływać liczne skutki uboczne: pękanie warg, wypadanie włosów, suchość skóry i błon śluzowych, a także zaburzenia lipidowe i wzrost enzymów wątrobowych. Jest silnie teratogenna – przeciwwskazana w ciąży i okresie karmienia piersią. Kobiety po zakończeniu terapii muszą stosować skuteczną antykoncepcję przez 3 lata. Acytretyna może być przepisywana wyłącznie przez lekarzy doświadczonych w jej stosowaniu, najlepiej dermatologów.
Leki immunosupresyjne
W ciężkich przypadkach łuszczycy stosuje się także leki immunosupresyjne, takie jak:
Leki te hamują aktywność układu odpornościowego i są stosowane w terapii ogólnoustrojowej.