Nietolerancja laktozy
Nietolerancja laktozy może dotyczyć nawet 70% populacji. Jest ona związana z nadwrażliwością organizmu na obecność cukru mlecznego, czyli laktozy. Wynika to z niedoboru lub całkowitego braku enzymu laktazy, który odpowiada za metabolizm laktozy. Wiąże się z tym wiele nieprzyjemnych objawów, zwłaszcza w obrębie układu pokarmowego. Jak sobie radzić z takim problemem?
Nietolerancja laktozy – skąd się bierze?
Zmniejszenie stężenia enzymu laktazy jest najczęściej związane z wiekiem. Bywa, że diagnozuje się jego całkowity brak. W wyniku tego niedoboru nie dochodzi do rozkładu laktozy do glukozy i galaktozy w jelitach. Nie może być ona transportowana przez błony komórkowe, a wówczas, aby wyrównać ciśnienie, dopływa do jelit więcej płynów. Tam dochodzi do fermentacji zalegającej laktozy, co powoduje wiele objawów ze strony przewodu pokarmowego.
Objawy nietolerancji laktozy
Najczęstszymi objawami nietolerancji laktozy są:
- biegunki,
- wzdęcia,
- towarzyszące im bóle brzucha.
Tego typu symptomy nie są zbyt charakterystyczne, jednak jeżeli pojawiają się krótko po spożyciu produktów bądź leków zawierających laktozę, można podejrzewać nietolerancję. Laktoza znajduje się nie tylko w produktach mlecznych czy jako substancja pomocnicza w lekach i suplementach diety, ale także w pieczywie, wyrobach cukierniczych, gotowych mieszankach ciast, a niekiedy nawet w wędlinach.
Jak zdiagnozować nietolerancję laktozy?
Nietolerancja laktozy jest trudna do zdiagnozowania ze względu na brak specyficzności objawów. Diagnostykę przeprowadza lekarz po badaniu i wywiadzie. Często wykonuje się test nietolerancji laktozy i wodorowy test oddechowy.
Co stosować na nietolerancję laktozy?
Nietolerancji laktozy nie da się w pełni wyleczyć. Aby uniknąć nieprzyjemnych objawów, w pierwszej kolejności należy ograniczyć spożywanie pokarmów zawierających cukier mleczny. Co ciekawe, spożywanie produktów takich jak naturalne jogurty z żywymi kulturami bakterii nie jest przeciwwskazane u osób z nietolerancją laktozy, ponieważ są to pokarmy sfermentowane, w których doszło już do rozkładu cukru mlecznego. Ważne jest także sprawdzanie składu leków, suplementów diety czy wyrobów medycznych, gdyż wiele z nich ma laktozę jako substancję pomocniczą.
Laktaza – tabletki
Można również uzupełniać dietę o laktazę dostępną w preparatach aptecznych. Tabletki na nietolerancję laktozy zawierają przede wszystkim enzym laktazę. Takie preparaty są przeznaczone dla dorosłych i dzieci powyżej 6. roku życia. Nie stwierdzono przeciwwskazań do ich stosowania, choć osoby uczulone na którykolwiek składnik powinny zachować ostrożność. Kobiety w ciąży powinny skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem tych preparatów. Zbyt duża ilość laktazy może mieć efekt przeczyszczający. Tabletki należy przyjmować zgodnie z zaleceniami producenta, krótko przed posiłkiem lub w trakcie posiłku zawierającego laktozę.
Laktaza dla dzieci
Dla młodszych dzieci, w tym niemowląt, dedykowane są specjalne krople z laktazą. Można je dodawać do mleka, ale należy pamiętać, że nie może to być gorące mleko, ponieważ wysoka temperatura rozkłada laktazę. Układ pokarmowy małego dziecka nie jest jeszcze w pełni wykształcony, a objawy nietolerancji laktozy mogą ustąpić samoistnie wraz z rozwojem. W tym przypadku szczególnie ważna jest wcześniejsza konsultacja z lekarzem. W czasie podawania laktazy dobrze jest odstawić inne preparaty na kolki, aby łatwiej ocenić, czy dolegliwości są związane z nietolerancją laktozy.
Co poza tabletkami na nietolerancję laktozy?
Ograniczenie spożycia produktów mlecznych, głównego źródła laktozy, może skutkować zmniejszonym dostarczaniem białka, wapnia i witaminy D3 do organizmu. Dlatego warto włączyć do diety ryby, migdały, zielone warzywa czy tofu, które zawierają śladowe ilości laktozy, ale są bogate w wapń.