Kiedy wykonać test ciążowy?
Na opakowaniu testów ciążowych można znaleźć informację, że test najlepiej wykonać kilka dni po terminie spodziewanej miesiączki, ale nie wcześniej niż po 8 dniach od momentu zapłodnienia. Test wykonać najlepiej z porannej próbki moczu i ze środkowego strumienia, gdyż w takiej próbce poziom ß-hCG (podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej), hormonu, który produkuje rozwijający się zarodek, będzie najwyższy. Niektóre testy pozwalają wykryć stężenie już po ok. 7 dniach od potencjalnego zapłodnienia, jeszcze przed spóźnieniem się miesiączki.
Odczytywanie wyniku testu ciążowego
W przypadku testów ciążowych wykonywanych w warunkach domowych należy zawsze postępować zgodnie z instrukcją dołączoną do opakowania. Wynik w okienku testowym może pojawić się od razu, ale może też pojawić się po kilku minutach. Kreska kontrolna oznaczana literą C (ang. control) pojawia się od razu, gdy przez materiał testu przepłynie mocz. Niepojawienie się kreski kontrolnej świadczy o wadliwości testu. Kreska testowa T (ang. test) pojawia się, gdy stężenie ß-hCG jest już na poziomie wykrywalnym przez test. Intensywność koloru kreski testowej zależy właśnie od poziomu stężenia tego hormonu.
Na instrukcji zawsze zaznaczony jest czas, po jakim należy odczytać test. Zazwyczaj wskazana jest informacja, że pozytywny wynik może pojawić się już w 1 minucie od przeprowadzania testu, natomiast na potwierdzenie negatywnego wyniku należy poczekać 4–5 minut od wykonania testu. Co najważniejsze, nie należy odczytywać wyniku po 10 minutach od wykonania testu, ponieważ na paskach testowych dochodzi do reakcji chemicznych i wynik odczytywany po takim czasie może być fałszywy.
Pozytywny wynik testu ciążowego nie zawsze oznacza ciążę
Po wykonaniu testu i stwierdzeniu pozytywnego wyniku kobieta powinna zgłosić się do lekarza, gdyż nie oznacza to jeszcze ciąży. Zanim trafimy do lekarza i jeśli istnieją jakieś wątpliwości, wczesną ciążę można również zweryfikować, oznaczając stężenie ß-hCG w surowicy krwi. Niektóre stany chorobowe (m.in. nowotwory jajnika) mogą powodować wyniki fałszywie dodatnie.
Testy ciążowe służą do rozpoznania ciąży, w medycynie są jednak jednym z wielu narzędzi diagnostycznych służących do tego celu i nie dają stuprocentowej pewności. Wiarygodne rozpoznanie ciąży jest możliwe wyłącznie po stwierdzeniu tak zwanych objawów pewnych – tonów serca płodu i jego ruchu.
Testy ciążowe – jak działają?
Współczesne testy ciążowe są bardzo szybkie i wygodne do wykonania. Płytka testu ciążowego jest wysycona przeciwciałami do wykrycia hCG w moczu. Wynik jest wyświetlany w postaci kresek – jednej (negatywny) lub dwóch (pozytywny). Najnowsze testy mogą wyświetlać słowną informację o ciąży i dodatkowo szacują tydzień ciąży.
W aptekach możemy obecnie znaleźć trzy rodzaje testów do samodzielnego wykonania w domu – płytkowe, strumieniowe i paskowe.
Test ciążowy strumieniowy
Test ten jest nazywany strumieniowym, gdyż końcówkę testu należy umieścić bezpośrednio pod strumieniem moczu (w instrukcji wykonania testu można znaleźć również informację, że końcówkę można zanurzyć w pojemniczku z zebranym wcześniej moczem). Końcówka testu powinna znajdować się pod strumieniem moczu przez 10 sekund. Następnie należy zamknąć nasadkę na końcówce testu i odczekać do odczytania wyniku 3–5 minut.
Test ciążowy płytkowy
W tym rodzaju testu należy zebrać mocz do dołączonego pojemniczka i za pomocą zakraplacza nanieść 3–4 krople moczu na wyznaczone w teście okienko. W kolejnym okienku po 3–5 minutach pojawia się wynik. Akcesoria niezbędne do wykonania testu płytkowego znajdują się w opakowaniu.
Test ciążowy paskowy
Ten rodzaj testu jest w Polsce najmniej popularny. Podobnie jak w przypadku testu płytkowego najpierw zbiera się próbkę moczu do pojemniczka, a następnie umieszcza w nim pasek testowy. Wynik testu odczytuje się po upływie kilku minut (dokładny czas zależy od produktu i jest umieszczony w instrukcji).
Test ciążowy określający tydzień ciąży
Coraz większą popularność zyskują testy ciążowe umożliwiające określenie, w którym tygodniu ciąży jest kobieta. Testy te są więc nie tylko jakościowe (wykrywają ß-hCG), ale również ilościowe (pozwalają oszacować stężenie hCG w moczu). Jeśli ten wykryje ciążę, mierzy stężenie gonadotropiny kosmówkowej i określa na jego podstawie, jaki jest prawdopodobny czas trwania ciąży. Sam test jest bardzo czuły (99,999%), ale wskaźnik określający tydzień ciąży jest dokładny w 93–94%.
Najczulszy test ciążowy
Czułość testu ciążowego odnosi się do minimalnego stężenia hCG w moczu, przy którym test może oznaczyć obecność hormonu. Większość testów wykrywa ß-hCG przy stężeniu wyższym od 25 mlU/ml. Europejskie standardy wskazują, że oznaczenie dokładności testu na opakowaniu na poziomie 99% jest możliwie tylko wtedy, gdy test wykrywa stężenie nie niższe niż 25 mlU/ml. W aptekach są dostępne teoretycznie czulsze testy (10 mlU/ml), ale nie mają ustandaryzowanej dokładności.