Rodzaje leków na kaszel
Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje środków na kaszel, które podaje się choremu w zależności od siły działania i typu jego dolegliwości. Są to:
- leki wykrztuśne,
- leki przeciwkaszlowe,
- leki łagodzące podrażnienia.
Lek wykrztuśny podaje się przy mokrym kaszlu. To znaczy wtedy, gdy w płucach i oskrzelach zalega wydzielina. Hamujące odruch wykrztuśny preparaty na kaszel stosuję przy silnym, suchym jego rodzaju. Jeżeli ataki są słabsze, można jedynie chronić się przed podrażnieniami, podając leki łagodzące. Nie mają one skutków ubocznych i zwykle są to syropy lub pastylki do ssania z naturalnymi składnikami.
Działanie leków przeciwkaszlowych
Lek przeciwkaszlowy stosuje się przy kaszlu suchym. Jest on wywoływany przez podrażnienia gardła, które dla organizmu są sygnałem o ciele obcym tkwiącym w drogach oddechowych. Kaszel powoduje tylko zaognienie podrażnienia. Przez to proces nie ustaje. Leki na kaszel suchy działają na ośrodkowy układ nerwowy i hamują odruchy organizmu.
Lek przeciwkaszlowy powoduje, że ataki kaszlu nie nawracają, a organizm może zregenerować powstałe podrażnienie dróg oddechowych. Składnikami aktywnymi takich preparatów jest przeważnie kodeina lub dekstrometorfan. By wspomóc ten proces, można także podawać syropy łagodzące.
Leki na kaszel o działaniu wykrztuśnym
Lek wykrztuśny podaje się gdy występuje kaszel mokry. Świadczy o nim pojawianie się po ataku lepkiej mazi w gardle lub uczucie jej zalegania. Oznacza to, że w oskrzelach i płucach znajduje się wydzielina, którą organizm próbuje usunąć poprzez kaszel.
Preparaty na kaszel mokry wspomagają ten proces. Choremu przeważnie podaje się tabletki wykrztuśne, których substancją czynną jest gwajakol. Często łączy się go ze środkami, których zadaniem jest zmniejszenie lepkości śluzu, takimi jak acetylocysteina czy erdosteina.
Lek wykrztuśny ma więc działanie kompleksowe. Zmniejsza lepkość wydzieliny, przez co jest ona łatwiejsza do usunięcia, oraz wzmaga kaszel, by proces zakończył się szybciej.
Bezpieczne stosowanie leków na kaszel
Leki na kaszel to grupa medykamentów, która wymaga wyjątkowo ostrożnego przyjmowania i ścisłego przestrzegania zapisów ulotki lub zaleceń lekarza.
Preparaty na kaszel suchy zawierają przeważnie kodeinę lub dekstrometorfan. Są to substancje psychoaktywne, działające na ośrodkowy układ nerwowy, których przedawkowanie może być niebezpieczne, dlatego zawsze należy przestrzegać zaleceń z ulotki.
Każdy lek wykrztuśny powinien być przyjmowany najpóźniej 2 godziny przed snem. W nocy, w wariancie optymistycznym, wywołane nim ataki kaszlu będą utrudniały zasypianie. Istnieje także ryzyko zadławienia się wydzieliną.
FAQ
Czym różnią się leki przeciwkaszlowe od leków wykrztuśnych?
Są to dwie, przeciwnie działające grupy leków, zwalczające z pozoru podobne dolegliwości. Lek przeciwkaszlowy hamuje odruch odpowiedzialny za kasłanie. Pozwala to na załagodzenie stanu zapalnego lub podrażnienia w gardle. Lek wykrztuśny nasila odruch kaszlu, by możliwe było usunięcie wydzieliny z płuc i oskrzeli.
Czy mogę łączyć różne leki na kaszel?
Różne preparaty na kaszel mogą działać w zupełnie przeciwny sposób (np. leki przeciwkaszlowe i tabletki wykrztuśne), dlatego przyjmowanie ich równolegle może być zupełnie nieskuteczne. Łączyć można jedynie produkty zawierające wyłącznie tę samą substancję, uważnie pilnując jej dawkowania. Równoległe przyjmowanie leków o różnym typie i profilu działania, musi być zawsze zlecone przez lekarza. W przeciwnym razie może się okazać niebezpieczne.
Jakie skutki uboczne mogą wystąpić po zażyciu leków na kaszel?
Leki przeciwkaszlowe z kodeiną i dekstrometorfanem mogą powodować nudności, apatię, spłycenie oddechu, reakcje alergiczne czy zawroty głowy. W większych dawkach dają objawy psychoaktywne. Są to dość częste następstwa ich zażywania. Syropy i tabletki wykrztuśne mają o wiele rzadziej występujące działania niepożądane. Jedynie w wysokich dawkach mogą powodować wymioty i biegunkę. Przy właściwym dawkowaniu nasilają ataki kaszlu, co może być męczące, ale jest działaniem terapeutycznym.
