Jak działa wkładka domaciczna bez hormonów jako forma antykoncepcji?
Wkładki domaciczne są jedną z dłużej stosowanych metod antykoncepcji. Ich początki sięgają XIX wieku, natomiast popularność zyskały już w latach 20. XX wieku. W obecnych czasach wkładki domaciczne nadal cieszą się dużym zainteresowaniem, ze względu na ich stosunkowo wysoką skuteczność w połączeniu z niewysoką ceną.
Wkładka wewnątrzmaciczna bez hormonów – budowa
Niehormonalna wkładka domaciczna składa się z trzech podstawowych elementów. Są to:
Korpus zakończony jest specjalnie ukształtowanymi ramionami, których zadanie polega na utrzymywaniu urządzenia wewnątrz macicy i przeciwdziałaniu jego przesuwaniu się. Do drugiego jego końca zamocowana jest nitka, zapewniająca możliwość samodzielnego usunięcia wkładki w razie potrzeby. Spiralę wykonuje się z czystej miedzi i zostaje nawinięta na korpus.
Jak działa wkładka domaciczna bez hormonów?
Działanie wkładki domacicznej ma charakter złożony. Po pierwsze jony miedzi są plemnikobójcze, ich skuteczność w tym zakresie nie jest wysoka, ale zmniejsza to szansę na zapłodnienie. Po drugie, umiejscowienie wkładki utrudnia przemieszczanie się plemników i komórki jajowej.
Mechanizm o największym znaczeniu dla skuteczności antykoncepcyjnej wkładki domacicznej to wywołanie niewielkiego, jałowego (niebakteryjnego) stanu zapalnego. W celu jego zwalczenia organizm produkuje leukocyty, które także niszczą plemniki. Jest to naturalny mechanizm, zapobiegający zapłodnieniu przy zakażeniach dróg rodnych.
Podrażnienie (stan zapalny) powoduje też zmianę konsystencji śluzu wewnątrz macicy. Jest on gęstszy, co spowalnia plemniki i utrudnia zapłodnienie.
Wkładki domaciczne bez hormonów – stosowanie
Wkładka domaciczna bez hormonów jest produktem dostępnym bez recepty, dlatego stanowi jeden z łatwiej dostępnych sposobów antykoncepcji dla kobiet. Jej zaletą jest też to, że po założeniu ma stałe, długotrwałe działanie, przez okres od 1 do nawet 10 lat.
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania wkładek wewnątrzmacicznych
Wkładki domaciczne bez hormonów nie powinny być stosowane w przypadku występowania trwałych, patologicznych zmian wewnątrz macicy (nadżerki, guzy, mięśniaki itp.).
Ich używanie nie jest zalecane u kobiet, które mają obficie krwawiące miesiączki. Wkładki domaciczne często powodują intensyfikację krwawienia, dlatego mogą być w takim przypadku niebezpieczne. Z tego samego powodu, odradzane jest używanie ich przez kobiety z niedokrwistością, niedoborami żelaza i innymi nieprawidłowościami związanymi z układem krwionośnym. Niekiedy przeciwwskazaniem do stosowania tego rodzaju środka, może być też nietypowa lub wadliwa budowa macicy, wpływająca na tendencję do samoistnego wypadania wkładki.
Poza powyższymi przypadkami wkładka wewnątrzmaciczna bez hormonów zwykle nie niesie za sobą skutków ubocznych, dlatego może być stosowana przez większość kobiet.
Wkładka domaciczna bez hormonów – aplikacja i usuwanie
Wkładka domaciczna może być zakładana samodzielnie, ale niezbędne jest wcześniejsze badanie ginekologiczne, które wykluczy występowanie przeciwwskazań do jej stosowania.
Zaleca się, aby aplikacja wkładki odbyła się w ostatnim dniu krwawienia miesiączkowego, gdy szyjka macicy jest najbardziej rozszerzona, a organizm naturalnie zwiększa obecność komórek układu odpornościowego w rejonie dróg rodnych.
Wkładka powinna znajdować się w specjalnie dostosowanym do niej aplikatorze. Jego końcówkę należy wsunąć do pochwy i nacisnąć tłoczek. Sznurki powinno się przyciąć, aby nie wystawały na zewnątrz. Po pierwszej miesiączce od założenia wkładki zalecana jest kontrolna wizyta ginekologiczna.
Czas stosowania wkładki zależy przede wszystkim od materiałów użytych do jej wytworzenia i zawsze jest podany przez producenta na opakowaniu. Po upływie tego okresu należy ją usunąć – służą do tego nitki, pociągnięcie za nie zwęża ramiona korpusu i pozwala na bezpieczne wysunięcie przedmiotu z pochwy. Wkładkę najlepiej zdjąć w ostatnim dniu miesiączki. Można zrobić to także w dowolnym dniu cyklu, jednak wówczas należy unikać płciowych stosunków dopochwowych przez 3-4 dni przed jej planowanym usunięciem.
Jaką skuteczność mają wkładki domaciczne bez hormonów?
Wkładka domaciczna bez hormonów jest przeważnie skuteczna w przeciwdziałaniu ciąży. Według wskaźnika Pearla do zapłodnienia dochodzi u mniej niż 1 na 100 stosujących je kobiet. Jest to wynik lepszy niż w przypadku stosowania prezerwatyw. Wyższe wskaźniki mają tylko metody trwałe i poprawnie stosowana antykoncepcja hormonalna.
Skuteczność spirali jest większa u kobiet, które w przeszłości rodziły, ze względu na nieco mniejszą płodność i inne ukształtowanie macicy.