Z bólem zęba powinniśmy zawsze pójść do lekarza, ponieważ objaw ten może świadczyć o dolegliwościach dużo poważniejszych niż próchnica. Doraźnie możemy jednak zastosować leki przeciwbólowe, często działające także przeciwzapalnie i przeciwgorączkowo.
Ból zęba – jak go leczyć? Domowe sposoby, leki, antybiotyki
W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.
Ból zęba – przyczyny
- Ból zęba często jest spowodowany próchnicą powstającą w wyniku nieprawidłowej higieny jamy ustnej i złych nawyków żywieniowych. Ubytki próchnicowe mogą być powodem silnego i pulsującego bólu zęba.
- Jeżeli uczucie bólu pojawia się w chwili spożywania gorących lub zimnych produktów, może świadczyć o nadwrażliwości zębów. Nadwrażliwość zębów pojawia się w wyniku odsłonięcia zębiny, w której znajdują się zakończenia nerwowe.
- Ból zębów może wiązać się także z wyrastaniem tak zwanych zębów mądrości lub zapaleniem zatoki szczękowej. Dokładną przyczynę bólu jest w stanie zidentyfikować tylko lekarz, który zaleci skuteczną terapię.
Antybiotyki na ból zęba
Po wizycie u dentysty pacjenci często otrzymują receptę z antybiotykiem. Nie jest on jednak przepisywany na ból zęba, tylko na jego przyczynę, ponieważ wykazuje działanie przeciwbakteryjne. W stomatologii antybiotykoterapię stosuje się w wybranych sytuacjach klinicznych, takich jak: zapalenie kości szczękowej, ropnie lub martwiczo-wrzodziejące zapalenie dziąseł.
Co na ból zęba z apteki?
Leki uśmierzające ból zęba dostępne są bez recepty w postaci tabletek, kapsułek, tabletek musujących, zawiesin doustnych i granulatów do sporządzania roztworu doustnego. Preparaty te mogą być jednoskładnikowe lub zawierać większą liczbę substancji aktywnych.
Paracetamol na ból zęba
To pochodna p-aminofenolu, wykazuje działanie przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe. Działanie lecznicze paracetamolu podanego doustnie występuje po 15-30 minutach w zależności od zastosowanej postaci farmaceutycznej leku. Lek należy podawać w odpowiednich dawkach i z określoną częstotliwością. Osoby dorosłe powinny zażywać paracetamol doustnie w dawce 500-1000 mg w razie konieczności 3-4 razy na dobę (maksymalnie 4 g paracetamolu na dobę, czyli np. 8 tabletek z dawką 500 mg w ciągu doby). Należy przestrzegać co najmniej 4-godzinnego odstępu między kolejnymi dawkami. Paracetamol nie uszkadza błony śluzowej żołądka. Przeciwwskazaniami do jego stosowania są m.in. niewydolność wątroby oraz nerek. Spożywanie alkoholu z tym lekiem może skutkować uszkodzeniem wątroby, a stosowanie z kwasem acetylosalicylowym - uszkodzeniem nerek.
Ibuprofen na ból zęba
Ibuprofennależy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Lek ten działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo oraz przeciwgorączkowo. Wskazany jest do leczenia bólu o średnim i małym nasileniu. By zadziałać przeciwbólowo u osób dorosłych, należy stosować ibuprofen w dawce od 200 do 400 mg co 4 godziny po posiłkach. Nie zaleca się stosowania więcej niż 1200 mg w dawkach podzielonych na dobę bez konsultacji z lekarzem.
>> Ibuprofen a paracetamol – czym się różnią, czy można je łączyć?
Kwas acetylosalicylowy na ból zęba
To również NLPZ – o działaniu przeciwgorączkowym, przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Wskazany jest do stosowania w przypadku bólów o małym i średnim nasileniu. Jednorazowa dawka kwasu acetylosalicylowego dla dorosłych to 500-1000 mg . W razie konieczności może być powtarzana nie częściej niż co 4 do 8 godzin. Maksymalnie można przyjąć 4 g w ciągu 24 godzin. Osoby po 65. roku życia powinny zażywać mniejszą dawkę – 500 mg do 4 razy na dobę. Kwas acetylosalicylowy należy stosować bardzo ostrożnie u osób z zaburzeniami czynności nerek, wątroby oraz krążenia. Przeciwwskazaniem jest choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Kodeina i kofeina na ból zęba
Preparaty złożone na ból zęba zawierają bardzo często kodeinę i/lub kofeinę. Kodeina to opioidowy lek o silnym działaniu przeciwbólowym. Kodeinę najczęściej łączy się z paracetamolem, wzmacniając efekt przeciwbólowy paracetamolu. Kofeina działa umiarkowanie pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy, sama w sobie nie wykazuje działania przeciwbólowego. Substancja ta wzmacnia działanie przeciwbólowe leków. Najczęściej kofeina łączona jest z kwasem acetylosalicylowym lub paracetamolem.
>> Kofeina – fakty i mity. Czy kawa jest zdrowa, a kosmetyki z kofeiną ujędrniają?
Metamizol na ból zęba
Metamizol jest pochodną pirazolonu i wykazuje działanie przeciwgorączkowe, silne działanie przeciwbólowe, a także słabe rozkurczowe. Wskazaniami do jego stosowania są gorączka oraz bóle różnego pochodzenia o dużym nasileniu, gdy zastosowanie innych substancji leczniczych jest przeciwwskazane lub nieskuteczne. U dorosłych stosuje się 500-1000 mg metamizolu w dawce pojedynczej nie częściej niż 4 razy na dobę w odstępach wynoszących 6–8 godzin. Maksymalna dawka dobowa to 4000 mg (co odpowiada 8 tabletkom o dawce 500 mg). Wyraźnego działania można spodziewać się w ciągu 30 do 60 minut od podania doustnego. Lek należy stosować podczas posiłków lub bezpośrednio po nich, nie można go przyjmować dłużej niż 3-5 dni bez konsultacji z lekarzem. Przeciwwskazaniami do stosowania metamizolu są m.in. uczulenie na lek, zaburzenia czynności szpiku kostnego, ostra niewydolność wątroby i nerek, a także choroba wrzodowa.
Ketoprofen na ból zęba
Bez recepty dostępne są kapsułki twarde lub granulat do sporządzenia roztworu doustnego. Ketoprofen stosuje się w krótkotrwałym, objawowym leczeniu ostrego bólu o lekkim lub umiarkowanym nasileniu. Przeciwwskazania do stosowania tego leku są podobne do innych leków z grupy NLPZ (m.in. choroba wrzodowa, ciężka niewydolność nerek i wątroby). Dawkowanie to 25-50 mg trzy razy na dobę (co 8 godzin). Lek należy przyjmować podczas posiłków.
Deksketoprofen na ból zęba
Deksketoprofen to izomer ketoprofenu. Działa w dwukrotnie niższej dawce niż ketoprofen, co przekłada się na zmniejszenie działań niepożądanych. Stosowany jest w objawowym leczeniu bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego. Zalecana dawka to 12,5 mg co 4 do 6 godzin lub 25 mg co 8 godzin (maksymalnie 75 mg ma dobę). Przyjmowanie leku z posiłkiem zmniejsza ryzyko wystąpienia działań niepożądanych ze strony układu pokarmowego, jednak w przypadku ostrego bólu dopuszcza się przyjęcie leku na pusty żołądek np. co najmniej 30 minut przed posiłkiem, co umożliwi szybsze rozpoczęcie działania leku.
>> Jak przyjmować leki – kiedy, czym popijać, łykać po jedzeniu czy przed posiłkiem?
Naproksen na ból zęba
Naproksen to kolejna substancja lecznicza z grupy NLPZ i jest dostępna bez recepty w postaci kapsułek miękkich i tabletek powlekanych. Stosuje się 500-1000 mg na dobę w 2-4 dawkach podzielonych.
Diklofenak na ból zęba
Diklofenak w lekach dostępnych bez recepty stosuje się zwykle w dawce 25 mg trzy razy na dobę (co 8 godzin). Podobnie jak w przypadku innych leków z grupy NLPZ dla ochrony żołądka najlepiej zażywać dikofenak w trakcie lub po posiłku.
Jak bezpiecznie stosować NLPZ
Niesteroidowe leki przeciwzapalne jako słabe kwasy mogą uszkadzać błonę śluzową żołądka i dwunastnicy, przyczyniać się do powstawania nadżerek i owrzodzeń. U pacjentów powyżej 65. roku życia z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy mogą wywołać też krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Dlatego NLPZ należy przyjmować z posiłkiem i popijać dużą ilością wody. Osobom z grupy ryzyka zaleca się też zażywanie inhibitorów pompy protonowej (np. pantoprazol, omeprazol) zmniejszających wytwarzanie kwasu solnego w żołądku, co zapobiega powstawaniu owrzodzeń.
Farmaceutka Apteline Katarzyna Witkowska
Płyn stomatologiczny z olejkiem goździkowym
W aptece można dostać płyn stomatologiczny z olejkiem goździkowym. Jest to tradycyjny lek roślinny do tymczasowego złagodzenia bólu zęba. Olejek goździkowy zawiera eugenol, który ma działanie antyseptyczne i przeciwbólowe. Nierozcieńczonym płynem nasącza się wacik lub patyczek higieniczny i przykłada do bolącej części zęba. Aplikację leku można powtórzyć po 20 minutach, a następnie w razie potrzeby co 2 godziny. Należy unikać kontaktu leku z dziąsłami, aby nie doszło do podrażnienia błony śluzowej.
>> Olejek CBD: działanie i właściwości produktu z kannabidiolem
Ból zęba – domowe sposoby
Gdy pojawia się ból zęba oraz opuchlizna, warto zastosować zimne okłady, które zmniejszą ból oraz stan zapalny. Ulgę w bólu może przynieść również masaż dziąsła w bolącym miejscu. Domowymi sposobami na bolący ząb są także płukanki na bazie ziół. Płukanie jamy ustnej naparem z koszyczków rumianku pospolitego lub liści szałwii lekarskiej pozwoli na zmniejszenie stanu zapalnego.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące domowych sposobów na ból zęba
Na ból zęba pomocna jest płukanka z wody oraz sody oczyszczonej (lub soli). Takie roztwory działają przeciwbakteryjnie i pomagają oczyścić zakażone miejsce z patogenów. Właściwe proporcje to 1 łyżka sody na pół szklanki wody albo pół łyżeczki soli na szklankę. Mieszaniny można używać nawet kilka razy dziennie, ale nie powinno się jej połykać. Jeszcze innym sposobem jest płukanie jamy ustnej przy pomocy rozcieńczonej w proporcji 1:1 wody utlenionej.
Na ból zęba przydatny będzie bardzo delikatny masaż wykonywany okrężnymi ruchami za pomocą opuszków palców. W tym celu można wykorzystać też szczoteczkę z bardzo miękkim włosiem, a nawet patyczki kosmetyczne.
Jeżeli ból zęba jest na tyle silny, że utrudnia zaśnięcie, można przyjąć leki z grupy NLPZ, które tymczasowo stłumią dolegliwości. Dobrym rozwiązaniem jest przyłożenie ściereczki nasączonej zimną wodą albo woreczka z lodem do bolącego miejsca, ponieważ niska temperatura hamuje wydzielanie cytokin prozapalnych. Tymczasową pomoc przynoszą też płukanki ziołowe, np. z szałwii, rumianku lub trawy pszenicznej. Składniki te wykazują działanie antyseptyczne oraz odkażające. Jeżeli ból jest bardzo silny, sugeruje się niezwłoczne skorzystanie z pomocy medycznej.
