Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, nazywana epidemią XXI wieku. Szacuje się, że w Polsce choruje na nią blisko 3 mln osób. Zarówno cukrzyca typu 1., jak i cukrzyca typu 2. istotnie wpływają na codzienne funkcjonowanie pacjenta i wymagają od niego dużego zaangażowania w terapię. Osoby chorujące na cukrzycę muszą regularnie przyjmować leki: insulinę lub leki na cukrzycę – doustne leki obniżające glikemię, oraz prowadzić samokontrolę, której głównym elementem jest badanie poziomu cukru we krwi, do czego służy glukometr lub nowoczesne systemy ciągłego monitorowania glikemii (CGM, continuous glucose monitoring lub FGM, flash glucose monitoring).
W leczeniu cukrzycy ważną rolę odgrywa także racjonalne odżywianie (tzw. dieta cukrzycowa), diabetycy powinni zwracać uwagę na liczbę węglowodanów w diecie, unikać cukrów prostych oraz utrzymywać prawidłowa masę ciała. Komponując posiłki, należy zwracać uwagę na indeks glikemiczny produktów i wybierać te o niskim i średnim IG. Wiele osób z cukrzycą typu 2. ma nadwagę lub jest otyłych, stąd dużym wyzwaniem dla tej grupy jest redukcja wagi. W ramach samokontroli należy kontrolować masę ciała i BMI. W utrzymywaniu prawidłowych poziomów cukru we krwi pomocna jest aktywność fizyczna, która wpływa na obniżanie glikemii. Aktywność fizyczną należy dostosować do wieku i kondycji pacjenta, z uwzględnieniem jego sposobu leczenia.
Największy wpływ na życie pacjenta ma cukrzyca typu 1., która zawsze wymaga leczenia insuliną. Osoby chorujące na cukrzycę typu 1. wielokrotnie w ciągu doby monitorują glikemię i klika razy dziennie podają sobie insulinę (za pomocą pompy insulinowej lub wstrzykiwacza, czyli pena). Pacjenci z cukrzycą typu 2. często przyjmują leki doustne, a nawet jeśli stosują insulinoterapię, to zwykle nie jest ona intensywna (1 –2 zastrzyki insuliny w ciągu doby). Codziennym wyzwaniem dla diabetyków, szczególnie tych leczonych insuliną, jest unikanie hipoglikemii – zbyt niskich poziomów cukru we krwi oraz hiperglikemii – zbyt wysokich poziomów cukru we krwi. Oprócz samokontroli glikemii glukometrem, stopień wyrównania cukrzycy należy monitorować, wykonując badanie hemoglobiny glikowanej (HbA1C).
Pacjent z cukrzycą powinien pozostawać pod opieką diabetologa, ale także okulisty, nefrologa, neurologa i kardiologa. Niedostatecznie leczona cukrzyca może prowadzić do powikłań. Najczęstsze powikłania cukrzycy to:
Systematyczne badania kontrole w kierunku powikłań cukrzycy są ogromnie ważne – umożliwiają one szybkie wdrożenie dodatkowego leczenia.
