Czy dziecko z cukrzycą zostanie przyjęte do przedszkola? Czy w szkole będzie mogło uczestniczyć w życiu klasy w takim samym stopniu, co jego rówieśnicy?
Diabetyk w placówce edukacyjnej – aspekty prawne
W kwestii organizacji opieki nad dzieckiem z cukrzycą w placówkach oświatowych wypowiedziały się niezależnie Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Ministerstwo Zdrowia. Z ich opinii wynika, iż dziecko z cukrzycą ma prawo do edukacji szkolnej w takim samym stopniu, jak jego zdrowi rówieśnicy. Cukrzyca nie wymaga tego, by dziecko było w szkole czy klasie integracyjnej. Ponadto nie daje podstaw do zatrudniania nauczyciela wspomagającego. Zgodnie z regulacjami art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty zapewnienie dziecku przewlekle choremu, w tym dziecku z cukrzycą, odpowiednich warunków do pobytu w placówce oświatowej należy do obowiązków dyrektora.
>>> Cukrzyca u dzieci – objawy. Jak rozpoznać cukrzycę u dzieci? Jakie badania wykonać?
Stanowisko MEN ws. dzieci z cukrzycą w szkole i przedszkolu
W sytuacji, gdy w przedszkolu/szkole/placówce jest uczeń przewlekle chory, dyrektor powinien:
- Pozyskać od rodziców ucznia szczegółowe informacje na temat jego choroby, zasad jej leczenia, stosowanych leków, diety itp.
- Zobowiązać nauczycieli do pozyskania wiedzy na temat choroby, m.in. poprzez analizę publikacji „Dziecko z cukrzycą w szkole i przedszkolu” z serii „One są wśród nas”, przekazanej do szkół przez kuratoria oświaty w całej Polsce (publikacja jest dostępna na stronie internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji).
- Zorganizować szkolenie kadry pedagogicznej i pozostałych pracowników przedszkola/szkoły/placówki w zakresie postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę.
- W porozumieniu z pielęgniarką szkolną lub lekarzem, wspólnie z pracownikami przedszkola/szkoły/placówki opracować procedury postępowania z chorym uczniem, w przypadku cukrzycy w szczególności chodzi o wypracowanie procedur na okoliczność hipoglikemii. Procedury te powinny uwzględniać np. przypominanie lub pomoc w przyjmowaniu leków, wykonywaniu pomiarów poziomu cukru, regularnym spożywaniu posiłków. Powinny też określać formy stałej współpracy z rodzicami dziecka oraz zobowiązanie wszystkich pracowników przedszkola/szkoły/placówki do ich stosowania.
- Przekazywanie przez rodziców uprawnień do wykonywania czynności związanych z opieką nad dzieckiem oraz zgoda pracownika szkoły powinny mieć formę umowy między rodzicami dziecka przewlekle chorego a pracownikiem szkoły.
Cukrzyca w przedszkolu i szkole w praktyce
W teorii pobyt dziecka z cukrzycą w przedszkolu czy szkole jest jedynie kwestią przeszkolenia personelu i wypracowania metod postępowania. W praktyce nie wygląda to tak różowo. Przede wszystkim ciągle jeszcze nauczyciele nie chcą brać odpowiedzialności za ucznia chorego przewlekle. Dotyczy to głównie dzieci w wieku przedszkolnym oraz w młodszych klasach szkoły podstawowej, kiedy diabetyk nie jest jeszcze samodzielny w zarządzaniu chorobą. W efekcie bardzo często dzieci z cukrzycą nie dostają się do państwowych przedszkoli. Oficjalnie powodem nie jest cukrzyca, a brak miejsc, jednak można podejrzewać, że prawdziwym powodem jest jednak choroba. Jeśli dziecko zachoruje będąc już przedszkolakiem, wówczas zdarza się, że rodzice są proszenie o rezygnację z przedszkola. Teoretycznie nie powinno to mieć miejsca w placówkach państwowych, ale już te prywatne nie są w żaden sposób zobowiązane do tego, by sprawować opiekę nad dzieckiem z chorobą przewlekłą.
Czytaj także: Podawanie leków uczniom z cukrzycą
Nieco lepiej wygląda sytuacja dzieci w wieku szkolnym, szkoła z rejonu, do którego dziecko należy, ma obowiązek przyjąć ucznia. Obowiązek nie oznacza jednak automatycznie chęci do tego, by nad takim uczniem sprawować opiekę. W rezultacie ciągle jeszcze zdarzają się sytuacje, że do szkoły wraz z dzieckiem uczęszcza rodzic, by na miejscu pomagać mu w pomiarach glikemii, dawkowaniu insuliny i w razie konieczności pomagać mu w czasie niedocukrzeń.
Wiele mówi się o niechęci szkół i przedszkoli do wzięcia odpowiedzialności za dziecko z cukrzycą. Trzeba jednak przyznać, że jest coraz więcej placówek, które wzorcowo organizują swoją pracę, rozumiejąc, że młody diabetyk ma takie same prawo do edukacji, jak jego zdrowy rówieśnik.
