Osobista pompa insulinowa to urządzenie, które służy pacjentom z cukrzycą do precyzyjnego i wygodnego podawania insulin. Leczenie pompą rekomendowane jest przede wszystkim dzieciom i młodzieży z cukrzycą typu 1. oraz ciężarnym z cukrzycą ciążową.
Pompa naśladuje pracę zdrowej trzustki, zabezpieczając zarówno tzw. bazowe zapotrzebowanie na insulinę, jak i zapotrzebowanie wynikające ze spożywanych posiłków. Pompa sama w sobie nie gwarantuje prawidłowych glikemii, sama nie mierzy poziomu cukru we krwi ani nie podaje insuliny. Jednak w rękach wyedukowanych i zdyscyplinowanych diabetyków znacznie ułatwia leczenie i osiąganie prawidłowego wyrównania choroby, mierzonego odsetkiem hemoglobiny glikowanej (HbA1c).
Insulina w pompie podawana jest w postaci tzw. bazy i bolusów. Baza to odpowiednik insuliny długodziałającej w terapii penowej, bolusy to dawka leku do posiłków. Pompa daje szereg różnych możliwości podawania insuliny: w bolusie prostym, w bolusie przedłużonym bądź w bolusie złożonym. Dzięki temu znacznie lepiej można dostosować dawkę leku i czas jego wstrzyknięcia do planowanego posiłku. Pacjenci korzystający z pompy insulinowej powinni zwracać uwagę na liczbę węglowodanów w posiłkach, ale także na białko i tłuszcz – powinni wyliczać wymienniki węglowodanowe, ale także – wymienniki białkowo-tłuszczowe, i na nie podawać insulinę. Leczenie pompą pozwala na znaczne złagodzenie wymogów diety cukrzycowej.
Baza w pompie podawana jest na bieżąco przez całą dobę. Co kilka minut pompa wypuszcza do krwiobiegu niewielkie ilości insuliny. Jej ilość w każdej chwili można zwiększyć lub zmniejszyć, korzystając z opcji procentowej zmiany bazy. Np. przed planowaną aktywnością fizyczną można bazę zredukować, aby zminimalizować ryzyko niedocukrzenia (hipoglikemia), w dni świąteczne, wolne od aktywności fizycznej zwiększyć, by zapobiec hiperglikemii.
Atutem leczenia za pomocą pompy insulinowej jest nie tylko możliwość lepszego wyrównania metabolicznego, ale także znaczne zredukowania ilość zastrzyków. Minusem – konieczność noszenia urządzenia cały czas przy sobie. Pompa jest wprawdzie niewielkich rozmiarów, jednak na stałe musi być ona połączona z pacjentem za pomocą zestawu infuzyjnego, czyli tzw. drenu i igły wkłuwanej w tkankę podskórną. Igła powinna być wymieniana co 3–4 dni. Aby podać insulinę za pomocą pompy, należy odpowiednio zaprogramować urządzenie, nie trzeba – tak jak w przypadku podawania insuliny penem – za każdym razem wykonywać zastrzyku.
Leczenie pompą insulinową wymaga od pacjenta dobrego przygotowania oraz dyscypliny. Diabetycy, którzy nie stosują się do zasad terapii pompowej, mają większe ryzyko wystąpienia kwasicy ketonowej.
