Wyciek z ucha – z tym objawem szybko pójdź do lekarza

Jeśli wyciek z ucha to nie woda po kąpieli, nadmiar kropli dousznych ani rzadka woskowina, powinniśmy od razu zgłosić się do lekarza. Wyciek z ucha krwi, ropy czy płynu mózgowo rdzeniowego świadczy bowiem zwykle o poważnym urazie lub infekcji, a samowolne leczenie domowe może wywołać groźne dla zdrowia powikłania.

Kiedy wyciek z ucha powinien niepokoić?

Na co dzień z ucha może wypłynąć woda – po kąpieli czy pływaniu. Wyciek z ucha to również typowe zjawisko przy podawaniu kropli do ucha. Poza tym jednak wydobywanie się płynu z ucha to zjawisko patologiczne – w warunkach fizjologicznych przewód słuchowy jest bowiem suchy, zbiera się w nim jedynie woskowina (może przybierać bardziej płynną formę, co jest normalne). Dlatego wystąpienie wycieku nieprzypominającego rzadkiej woszczyny – np. czerwonego o nieprzyjemnym zapachu – powinno nas zaniepokoić. Patologiczny wyciek z ucha może przybrać formę wydzieliny surowiczej, surowiczo-krwistej lub podbarwionej krwią, ropnej, śluzowej lub śluzowo-ropnej. Niekiedy widać też skrzepy i fragmenty tkanek, np. naskórka wyściełającego kanał słuchowy.

Wyciek z ucha – objawy dodatkowe

Chorobowemu wyciekowi z ucha może towarzyszyć wiele innych symptomów, jak:

• ból ucha (otalgia) o charakterze np. kłującym, pulsującym, który nasila się podczas żucia,
• świąd, zaczerwienienie,
• gorączka, podwyższona temperatura ciała
• obrzęk i wzmożona tkliwość ucha,
• łuszczenie się skóry za małżowiną,
• pogorszenie się słuchu,
• powiększenie się węzłów chłonnych,
• szumy uszne i/lub zawroty głowy,
• maceracja, tj. rozmiękczenie wyściółki kanału słuchowego,
• zmiany w wyglądzie błony bębenkowej jak przekrwienie,
• obecność strupków, wyprysków w przewodzie słuchowym.

>> Ból ucha u dziecka i dorosłego, co stosować, krople i domowe sposoby

Wyciek z ucha – co oznacza

Wygląd wycieku zależy od przyczyny dolegliwości:

• wyciek ropny często jest związany z bakteryjnym zakażeniem ucha,
• krwisty wyciek z kanału słuchowego może być skutkiem urazu,
• przezroczysty wyciek może świadczyć o wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego,
• białawo-żółtawa surowicza wydzielina bywa symptomem reakcji alergicznej.

>> Wysiękowe zapalenie ucha u dorosłych i u dzieci. Jak je leczyć?

Przyczyny wycieku z ucha

Wyciek z ucha może być związany z uszkodzeniem lub infekcją nie tylko w kanale słuchowym, lecz także w uchu środkowym lub sklepieniu czaszki. Może występować w formie ostrej lub przewlekłej.

Możliwe przyczyny ostrego wycieku z ucha to:

• tympanostomia, inaczej drenaż uszu (zabieg wykonywany w celu usunięcia zalegającej wydzieliny z ucha środkowego),
• przedziurawienie błony bębenkowej przy ostrym zapaleniu ucha środkowego
• przewlekłe zapalenie ucha środkowego,
• uraz głowy,
• ostry uraz ciśnieniowy (barotrauma) po nagłej zmianie ciśnienia (np. przy nurkowaniu) – wówczas z ucha wypływa wydzielina z krwią,
• zapalenie ucha zewnętrznego na tle zakaźnym lub alergicznym.

Możliwe przyczyny przewlekłego wycieku z ucha to:

• obecność ciała obcego – często spotykane u dzieci,
• martwicze zapalenie ucha środkowego – występuje u pacjentów z cukrzycą lub obniżoną odpornością,
• rak przewodu słuchowego – stwierdza się obecność wydzieliny z krwią,
• zapalenie wyrostka sutkowatego,
• ziarniniak Wegenera.

Jedną z najgroźniejszych przyczyn wycieku z ucha jest perlak (cholesteatoma), czyli przewlekłe perlakowe zapalenie ucha środkowego. Wydzielina z ucha jest wówczas cuchnąca i zawiera resztki naskórka, nabłonka, martwych bakterii. Resztki tkanek zbierają się w zachyłkach kanału słuchowego, mogą też powstawać polipy.

>> Jak odetkać zatkane ucho?

Wyciek z ucha – leczenie domowe

Pojawienie się wycieku z ucha, który nie przypomina płynnej woskowiny, należy zawsze skonsultować z lekarzem, szczególnie jeśli pojawią się dodatkowe objawy. Leczenie wycieku z ucha powinno bowiem mieć charakter przyczynowy i być w całości prowadzone przez lekarza. Jeśli błona bębenkowa nie jest uszkodzona, specjalista może zalecić np. krople uszne (z antybiotykiem, lekiem przeciwgrzybiczym, np. klotrimazolem, sterydem). W przypadku uszkodzenia błony stosuje się farmakoterapię doustną, np. antybiotyk w tabletkach lub środki przeciwgrzybicze jak flukonazol. Dla złagodzenia bólu stosuje się przeciwbólowe krople do ucha z salicylanem choliny lub doustne środki z ibuprofenem.

Wyciek płynu, krwi, ropy z ucha – tego nie rób

Próby leczenia wycieku z ucha w domu poprzez płukanie są niebezpieczne i grożą powikłaniami, np. trwałym ubytkiem słuchu! Irygacji ucha w przypadku wycieku nie przeprowadza nawet lekarz – po badaniu otoskopem odsysa wydzielinę.

>> Płukanie uszu – w domu czy u lekarza? Na czym polega zabieg płukania ucha

Kiedy iść do lekarza z wyciekiem z ucha?

Leczeniem i diagnostyką wycieku z ucha zajmuje się lekarz rodzinny lub specjalista, tj. otolaryngolog. Szczególnie groźne i alarmujące objawy, które powinny skłonić do jak najszybszej konsultacji lekarskiej, to:

• ostry i przeszywający ból ucha, który nie mija lub nasila się mimo stosowanych leków przeciwbólowych,
• gorączka, podwyższona temperatura ciała,
• obecność krwi i/lub ropy w wydzielinie z ucha,
• nasilający się lub trwający niedosłuch,
• rumień ucha i okolicznych tkanek,
• niedawny uraz głowy. 

Wyciek z ucha — badania i diagnostyka

Podczas wywiadu lekarz zbiera informacje o tym, kiedy wystąpił wyciek z ucha, czy nawraca, jaki ma kolor, zapach, konsystencję, jakie objawy mu towarzyszą, a także czy występują czynniki zwiększające ryzyko infekcji (np. częste pływanie, czyszczenie uszu patyczkami, noszenie aparatu słuchowego, słuchawek dousznych). Poza tym specjalista bada zewnętrzną część ucha (sprawdza tkliwość, np. pociąga za płatek małżowiny i uciska skrawek), ogląda otoskopem kanał słuchowy, błonę bębenkową i wydzielinę, pobiera wymaz z ucha do posiewu z oceną antybiogramu, bada słuch. Może zlecić inne badania, np. biopsję, jeśli w przewodzie słuchowym obecna jest ziarnina.

>> Czyszczenie uszu – jak prawidłowo czyścić uszy?