Domowe sposoby na grypę – sprawdź, jak możesz sobie pomóc

Wzmocnij mechanizmy obronne organizmu

Podwyższona temperatura, bóle mięśniowe, kaszel i katar to irytujące objawy, które jednak świadczą o tym, że nasz organizm walczy z infekcją.

• Kaszel oczyszcza drogi oddechowe z gęstego śluzu, który przenosi zarazki do płuc i innych części ciała.
• Katar oczyszcza nos, zbierając wirusy i bakterie – wystarczy leczyć go łagodnie, oczyszczając regularnie nos i zatoki.

Warto jednak wspomagać układ odpornościowy i łagodzić objawy walki z chorobą. Jest na to sporo domowych sposobów, a wiele produktów i sprzętów mamy pod ręką. Pamiętajmy jednak, że gdy grypa nasila się, nie przechodzi lub objawy budzą nasz niepokój, zawsze trzeba skonsultować się z lekarzem.

>> Ile trwa grypa, który dzień jest najgorszy? 

Odpoczywaj i wygrzewaj się

Grypa wymaga wygrzania się, a najlepiej wyleżenia w łóżku. Wychodzenie z domu, przebywanie w towarzystwie zdrowych osób nie tylko naraża innych na zachorowanie, ale też nam samym grozi powikłaniami grypy, jak np. zapalenie płuc lub zaburzenia pracy serca (arytmia, migotanie przedsionków). 
Wirus grypy nie toleruje wysokiej temperatury. Dlatego mechanizmem obronnym organizmu jest gorączka, która hamuje namnażanie się patogenów – wygrzewanie się w pierwszych dniach objawów choroby będzie wspomagać ten proces. Można w tym czasie także

• pić ciepłe herbaty, gorące napary z dodatkiem ziół i owoców,
• stosować maści lub kremy rozgrzewające na bazie olejków eterycznych.

Odpoczynek w łóżku jest wskazany także dlatego, że organizm nagle zaatakowany przez chorobę nie powinien być dodatkowo obciążany, a układ odpornościowy mógł skutecznie walczyć z wirusem.

>> Jak spać, żeby się wyspać – ile godzin snu potrzebujemy?

Nawadniaj się, pij herbatki napotne i rozgrzewające

Aby organizm prawidłowo funkcjonował i zwalczał infekcję, musi być nawodniony. W czasie grypy, która przebiega z gorączką, potrzebujemy więcej płynów niż zwykle, także dlatego, że mocno się pocimy (dzięki temu obniżamy temperaturę ciała). Picie zapobiega odwodnieniu i pomaga w rozcieńczeniu zalegającego w drogach oddechowych śluzu. Można pić ciepłą wodę z cytryną czy z miodem, niezbyt mocne herbaty zwykłe lub ziołowe, najlepiej z dodatkiem soku owocowego, syropu lub imbiru.

Działanie napotne i wzmacniające odporność wykazują:

• kwiat i owoce bzu czarnego,
• liście brzozy,
• kwiaty lipy,
• łopian,
• sok z malin,
• sok z jeżyn,
• sok z czarnej porzeczki.

Wykorzystaj rośliny i zioła w walce z grypą

Czarny bez na grypę 

W profilaktyce i leczeniu infekcji stosuje się owoce i kwiaty czarnego bzu. Zawierają one glikozydy antocyjanowe, witaminę C, kwasy organiczne i fenolowe. Owoce rośliny wzmacniają organizm, a podczas infekcji wykazują działanie napotne, bardzo łatwo przygotować z nich smaczny i zdrowy syrop lub dżem.

Syrop z owoców czarnego bzu

Jagody sparz i zalej wrzątkiem. Następnie przetrzyj przez sito i wymieszaj z cukrem. Podgrzewaj około godziny na małym ogniu (surowe owoce czarnego bzu zawierają trującą sambunigrynę, a obróbka termiczna rozkłada ją). Taki syrop możemy dolewać do herbaty lub pić bezpośrednio.

Farmaceuta Apteline Tomasz Patro

Napary z lipy na grypę

Lipa ma właściwości przeciwgorączkowe, łagodzi kaszel, katar i bóle głowy. Poprzez działanie napotne usuwa z organizmu szkodliwe substancje i schładza ciało. Istnieje kilka sposobów na przyrządzenie naparu z lipy.

Najprostszy sposób na herbatkę z lipy 

Dwie łyżeczki suszonych kwiatów lipy zalej wrzątkiem i parz około 10 minut. Na koniec przecedź wywar i pij – gorący, jeśli nie masz wysokiej temperatury, letni, gdy masz gorączkę. Możesz dodać miód, sok z cytryny lub sok malinowy.

Farmaceuta Apteline Tomasz Patro

Imbir – wschodni sposób na infekcje 

Ta azjatycka roślina uważana jest za jedną z najzdrowszych. W medycynie wykorzystuje się korzeń imbiru: można stosować go jako suszony proszek, olej, sok lub świeżo pokrojony. Imbir zawiera wiele związków fenolowych i terpenowych, polisacharydów oraz kwasów organicznych, które stanową wsparcie dla naszego układu odpornościowego. Ma silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Wśród wielu składników imbiru warto wyróżnić gingerol. Badania wykazały, że zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji bakteryjnych i wirusowych oraz wykazuje działanie przeciwnowotworowe. Świeży imbir pobudza system immunologiczny do walki z bakteriami i wirusami, a także rozrzedza wydzielinę płucną i ma działanie rozgrzewające. Można dodawać go do herbaty i potraw, olejkiem smarować skórę lub robić inhalacje.

>> Syrop z imbiru – właściwości, zastosowanie. Czy pomaga tylko na przeziębienie?

Echinacea, czyli popularna jeżówka

Jeżówce pospolitej przypisuje się jedno z najsilniejszych działań immunostymulujących. Zawarte w niej fenolokwasy i polisacharydy pobudzają układu odpornościowy, wykazują działanie antyoksydacyjne, stymulują procesy regeneracji. Gatunki tej rośliny są od dawna stosowane w infekcjach górnych dróg oddechowych, jak i profilaktycznie jako środki zapobiegawcze przed przeziębieniami.

Czosnek w obronie przed grypą i przeziębieniem

Już od czasów starożytnych używany jest do celów leczniczych. Do najważniejszych składników czosnku zaliczamy alliinę. Rozkłada się ona w organizmie do allicyny, odpowiadającej za charakterystyczny zapach i smak czosnku. Allicyna działa antyoksydacyjnie, przeciwwirusowo, przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, a nawet przeciwnowotworowo. Blokuje wnikanie wirusów grypy do komórek organizmu, hamuje ich namnażanie, a także ukierunkowuje odpowiedź immunologiczną na eliminację drobnoustrojów. Enzym przekształcający alliinę do allicyny wydziela się poprzez krojenie i rozgniatanie czosnku, dlatego tak ważne jest mocne rozdrobnienie ząbków przed dodaniem ich do potraw lub syropów.

Co zrobić z czosnku na grypę?

• Czosnek można po prostu posiekać i po 15 minutach wymieszać go z łyżką naturalnego miodu. W takiej formie jest gotowy do codziennego spożycia.
• Do kilku zmiażdżonych ząbków czosku można wcisnąć sok z dwóch cytryn, całość zalać niewielką ilością przegotowanej schłodzonej wody. Miksturę przekładamy do ciemnego słoika, odstawiamy na kilka dni, odcedzamy. Powstałą mieszankę pijemy trzy razy dziennie w okresie choroby.
• Czosnek możemy rozpuścić również w mleku. Do szklanki ciepłego mleka dodajemy łyżkę masła i łyżkę miodu, całość doprawiamy dwoma ząbkami rozgniecionego czosnku. Specyfik powoli wypijamy, wyobrażając sobie, że wybornie smakuje. Napój nawilża i natłuszcza błony śluzowe gardła oraz działa dezynfekująco.

Czosnkowa bomba antygrypowa

Potrzebujesz 5 posiekanych ząbków czosnku, soku wyciśniętego z 1 cytryny, 2 posiekanych papryczek chili, łyżki tartego imbiru oraz octu jabłkowego. Układaj składniki warstwowo w wyparzonym półlitrowym słoiku: najpierw czosnek, następnie paprykę chili i imbir. Zalej wszystko sokiem z cytryny i octem jabłkowym. Zakręć i odstaw w ciemne miejsce. Po kilku dniach mikstura będzie gotowa. Pij 1 łyżkę dziennie, by wzmocnić odporność, lub 2-3 łyżki w czasie infekcji do czasu ustąpienia objawów.

Farmaceuta Apteline Tomasz Patro

Cebula dla smaku i zdrowia

Substancje zawarte w cebuli wykazują m.in. właściwości przeciwwirusowe, antyoksydacyjne, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne i wspomagające odpowiedź odpornościową organizmu. Badania wykazały, że zawarty w cebuli fruktan hamował namnażanie wirusa grypy i zwiększał wytwarzanie przeciwciał neutralizujących chorobę. Fruktany to również wartościowe prebiotyki wpływające na prawidłowy rozwój ludzkiej flory jelitowej, której znaczenie w mechanizmach obronnych człowieka jest nieocenione. Syrop z cebuli reguluje wydzielanie śluzu, ma właściwości przeciwdrobnoustrojowe i wykrztuśne. Można go przyrządzić z pokrojonych w plastry cebul, które układa się w słoiku lub szklance warstwami, przekładając miodem lub zasypując cukrem. Nie zaszkodzi dodać kilku drobno pokrojonych lub roztartych ząbków czosnku. Tak przygotowaną cebulę odstawia się na kilka godzin w ciepłe miejsce. Syrop powinno się pić od 3 do 5 razy dziennie.

Mięta na chore gardło

Znana jest na całym świecie ze swojego wyrazistego smaku i zapachu, tymczasem świetnie sprawdza się w nieżytach górnych dróg oddechowych oraz stanach zapalnych gardła i jamy ustnej. Zawarty w mięcie olejek, którego głównymi składnikami są mentol i menton, wykazuje działanie przeciwwirusowe obejmujące m.in. wirusy grypy, opryszczki czy RSV. Mięta hamuje ich namnażanie oraz wspomaga odpowiedź odpornościową organizmu. Z liści mięty można przygotowywać napar, dodawać je do potraw i herbaty lub robić inhalacje miętowym olejkiem eterycznym. By zaparzyć miętę, wystarczy łyżeczkę suszonej mięty lub saszetkę z ziołem zalać wrzącą wodą i odstawić na kilkanaście minut. Można ją pić na gorąco lub po ostudzeniu. Mięta ma również właściwości antyoksydacyjne, łagodzi nieprzyjemne objawy ze strony układu pokarmowego oraz wpływa na zachowanie prawidłowego poziomu cukru i cholesterolu. Samo jej dodanie do przegotowanej wody sprawi, że ta stanie się orzeźwiająca i nabierze smaku.

>> Mięta pieprzowa, olejek miętowy – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Buraki na grypę i przeziębienie

Burak czerwony to wartościowe źródło żelaza, potasu, fosforu, magnezu, wapnia i wielu witamin. Zawiera również związki zwane betalainami, m.in. betaninę – substancję, która nadaje mu bordową barwę, wykazuje właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Buraki są także naturalnym źródłem azotanów i azotynów wspierających prawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Oczywiście ma to przełożenie na wzmocnienie odporności i radzenie sobie z wszelkimi przeziębieniami, w tym infekcjami wirusowymi. Składniki tej rośliny chronią drogi oddechowe przed infekcjami, łagodzą drapanie w gardle i kaszel. Buraki możemy jeść w okresach przeziębień, jak i na co dzień.

Zdrowe szoty z buraka 

Duży burak czerwony oczyść i umyj, ale nie obieraj ze skórki. Na górze wytnij stożkowaty otwór, wsyp cukru i wstaw do rozgrzanego piekarnika na kilkanaście minut. Powstały w wydrążeniu syrop jest gotowy do wypicia. Innym sposobem jest obranie umytego buraka, rozdrobnienie, np. na tarce, i odciśnięcie na drobnym sicie. Tak uzyskany sok można wypić od razu lub z dodatkiem miodu.

Farmaceuta Apteline Tomasz Patro

Dbaj o higienę ciała i pomieszczeń

Częste mycie rąk, korzystanie z chusteczek jednorazowych, wietrzenie pomieszczeń, w których odpoczywamy, to składowe leczenia grypy ważne nie tylko dla otoczenia, ale też dla samego chorego. By zminimalizować ryzyko przenoszenia się choroby, nie zaleca się dzielenia sztućców i naczyń. 

Rób inhalacje na zatkany nos

Aby nawilżyć drogi oddechowe, warto stosować inhalacje parowe. Do inhalacji świetnie nadają się olejki, np.eukaliptusowy, sosnowy oraz miętowy. Wystarczy do miski z gorącą wodą dodać kilka kropli olejku lub dwie łyżki kwiatów lipy albo koszyczków rumianku. Dzięki inhalacjom zmniejsza się obrzęk śluzówki oraz rozrzedza się zalegającą wydzielinę i łatwiej ją wykrztusić lub wydmuchać. 
Bardzo skutecznym lekiem na katar jest olejek z drzewa herbacianego. Do domowej parówki wystarczy dodać dwie krople, aby zdezynfekować układ oddechowy. Można również zastosować kombinację dwóch olejków. Świetnie sprawdzi się olejek pichtowy z jodły syberyjskiej zmieszany z olejkiem herbacianym lub z olejkiem cynamonowym, który również wykazuje działanie odkażające.

>> Naturalne olejki eteryczne

Weź aromatyczną kąpiel lub masaż olejami

Innym sposobem na inhalacje parowe, przy którym możemy się dodatkowo zrelaksować, jest kąpiel z dodatkiem olejków eterycznych. Na przeziębienie i złe samopoczucie pomoże olejeklawendowy lub eukaliptusowy. Leczy infekcje, a przy tym uspokaja, ułatwia zasypianie i dobrze wpływa na skórę. 
Grypa i przeziębienie mogą powodować nieprzyjemne bóle mięśni. Aromaterapia jest skuteczna w leczeniu tych dolegliwości – stosując podgrzane olejki eteryczne, pozbędziemy się bólu. Jak to zrobić? Do oleju bazowego (np. kokosowego) lub bezzapachowego balsamu do ciała należy dodać kroplę odpowiedniego olejku, rozgrzać produkt w dłoniach i wmasować całość w obolałe miejsca. Olejkami eterycznymi możemy również skropić samo ubranie lub rozcieńczonymi posmarować okolice nozdrzy. Zapewni to stałą inhalację bez konieczności wstawania z łóżka.

>> Olejki eteryczne – właściwości. Jak je bezpiecznie stosować i rozcieńczać?

Płucz nos i zatoki

Wydzielina zawiera cząsteczki drobnoustrojów, których pozbycie się przyśpieszy powrót do zdrowia.

• Popularne produkty lecznicze bazujące na pseudoefedrynie, ksylometazolinie czy oksymetazolinie szybko obkurczają błonę śluzową nosa i zatok, powodując udrożnienie. Niestety ogranicza to przepływ krwi, która naturalnie rozgrzewa zakażony obszar, zmniejsza rozwój drobnoustrojów i odżywia śluzówkę dróg oddechowych. Ponadto substancje z tej grupy upośledzają błonę śluzową zatok, co sprzyja nawrotom infekcji, i szybko uzależniają – bez nich pacjent nie będzie mógł oddychać przez nos.
• Zdecydowanie zdrowszym rozwiązaniem jest stosowanie hipertonicznych roztworówwody morskiej w celu pozbycia się nadmiaru wydzieliny. Samo wydmuchanie nosa nie powinno być za mocne, ponieważ zalegający śluz może dostać się do przewodów usznych, wywołując przy tym stan zapalny ucha.
• Dobrym sposobem na usuwanie z nosa i zatok zalegającego śluzu jestpłukanie wodą z solą. Do irygacji można stosować gotowe zestawy z solą fizjologiczną dostępne w aptekach, jednak sporządzenie samemu takiego roztworu nie jest trudne. Roztwory izotoniczne (czyli o stężeniu fizjologicznym dla człowieka) stosujemy do codziennej irygacji, a hipertoniczne (czyli o wyższym stężeniu niż płyny w naszym organizmie) w przypadku występowania nadmiaru zalegającej wydzieliny. By uzyskać 3% roztwór hipertoniczny rozpuszczamy 3 g soli kuchennej (NaCl) w 97 ml przegotowanej ostudzonej wody, roztwór izotoniczny otrzymamy poprzez rozpuszczenie 0,9 g soli w 99,1 ml wody. Oczywiście, by uzyskać większą ilość, należy dodać proporcjonalnie więcej składników.

Na gardło pij herbatę, jedz rosół

Drobnoustroje bytują również w obrębie jamy ustnej i gardła.

• W domowych warunkach można wspomagać się płukaniem gardła roztworami soli, które otrzymujemy podobnie do tych do irygacji nosa i zatok.
• By zminimalizować łaskotanie i drapanie w gardle, warto pić herbatę – zawiera duże ilości garbników o właściwościach antyseptycznych i łagodzących podrażnioną błonę śluzową. Można ją posłodzić miodem dodać cytryny, imbiru lub innych syropów, np. z bzu, malin czy jeżówki. Takie dodatki będą wpływać dodatkowo powlekająco na śluzówkę gardła i poprawiać odpowiedź odpornościową organizmu. Przed ich dodaniem najlepiej jednak ostudzić herbatę do 35° Celsjusza (temperatura nie może być wyższa niż 50°, ponieważ wtedy utracą swoje właściwości). Składniki można też dodać po prostu do przegotowanej ostudzonej wody.
• Bardzo dobrym posiłkiem jest rosół na wywarze z mięsa, warzyw, ziół i przypraw. Takie danie wspomoże chorego w walce z infekcją, a sama zupa powlecze podrażnione gardło.

>> Herbata na przeziębienie – czy jest skuteczna? Którą wybrać?