Olejki eteryczne wykorzystywane są w kosmetykach, naturalnych repelentach (preparatach odstraszających owady), w aromaterapii w tym w inhalacjach oraz w środkach o działaniu grzybobójczym. Czym są olejki eteryczne? Z czego wynikają ich właściwości? Które są najcenniejsze dla przemysłu kosmetycznego i farmaceutycznego? Jak należy stosować olejki eteryczne?
Olejki eteryczne – właściwości i zastosowanie

Spis treści:
- Co to są naturalne olejki eteryczne?
- Jak działają olejki eteryczne?
- Olejki eteryczne w kosmetykach
- Olejki eteryczne na owady
- Olejki eteryczne o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym
- Olejki eteryczne w aromaterapii
- Jak stosować olejki eteryczne?
- Jak rozcieńczać olejki eteryczne?
- Gdzie kupić olejki eteryczne?
- Najlpopularniejsze olejki eteryczne w Apteline.pl
Zobacz produkty: Naturalne olejki eteryczne
Co to są naturalne olejki eteryczne?
Olejki eteryczne to lotne związki pozyskiwane z różnych części roślin (korzenia, kłączy, łodygi, liści i kwiatów) w drodze destylacji z parą wodną lub – jak w przypadku olejków cytrusowych – w wyniku tłoczenia. Cechą charakterystyczną olejków eterycznych jest intensywny zapach i wielokierunkowa aktywność biologiczna - w skład jednego olejku może wchodzić nawet kilkadziesiąt związków o różnym stężeniu i właściwościach. Ogromne zróżnicowanie składu chemicznego olejków eterycznych wpływa na ich szerokie właściwości i zastosowanie.
Działanie olejków eterycznych
Związkiem chemicznym dominujących w olejkach eterycznych są terpeny, które wykazują działanie:
- Przeciwzapalne (np. olejek lawendowy, olejek szałwiowy, olejek tymiankowy, olejek z goździków, olejek eukaliptusowy)
- Antyseptyczne (np. olejek lawendowy, olejek rozmarynowy, olejek bazyliowy, olejek z mięty pieprzowej)
- Przeciwdrobnoustrojowe (np. olejek z melisy, olejek z drzewa cedrowego)
- Relaksująco-uspokajające (np. olejek rumiankowy, olejek lawendowy, olejek cedrowy)
- Rozgrzewające (np. olejek z drzewa cynamonowca kamforowego)
Olejki eteryczne w kosmetykach
Olejki eteryczne dodawane są do kosmetyków w bardzo małych ilościach, zwykle poniżej 1 procenta. Dzięki nim zyskuje się zapach, właściwości antyoksydacyjne i antymikrobowe. Olejki eteryczne bardzo często występują w kosmetykach naturalnych, w których pełnią de facto rolę środka konserwującego. Jednak ponieważ nie są „oficjalnie” zaliczane do środków konserwujących, produkty mające je w składzie nadal mogą być określane jako „bez konserwantów”.
Olejki eteryczne mogą w kosmetykach pełnić rolę środków zabezpieczających czystość mikrobiologiczną.
Inną właściwością olejków eterycznych, wykorzystywanych w przemyśle kosmetycznym jest ich duża zdolność penetracji w głąb naskórka. Kosmetyk mający w składzie olejek eteryczny będzie łatwiej przenikał przez warstwę rogową naskórka, dzięki czemu substancje aktywne zawarte w preparacie mają szansę wniknąć w głębsze warstwy skóry. Ta właściwość olejków eterycznych ma też swoje ograniczenia. Bezwzględnie nie można stosować ich bezpośrednio na skórę (z wyjątkiem olejków z róży, lawendy i drzewa herbacianego), nie powinno się też łączyć olejków w dowolny sposób i wykorzystywać w jednym preparacie na skórę.
Cenną właściwością olejków eterycznych jest także ich działanie antyoksydacyjne. Polegają one na spowalnianiu lub hamowaniu powstawania niepożądanych zmian w innych substancjach na skutek utleniania. Niektóre olejki mogą być wykorzystane w preparatach kosmetycznych jako substancje chroniące pozostałe składniki kosmetyku (tłuszcze) przed utlenieniem. Ta właściwość olejków wykorzystywana jest także w preparatach przeciwstarzeniowych, aby antyoksydacyjne właściwości działały bezpośrednio na skórę.
Olejki eteryczne o działaniu antyoksydacyjnym to m.in.:
- olejek lawendowy
- olejek geraniowy
- olejek melisowy
- olejek miętowy
- olejek tymiankowy
Stosowane w kosmetykach oleje i olejki nie są synonimami! Oleje są tłuste, dodawane w dużych ilościach, mają za zadanie zmiękczyć i natłuścić skórę. Olejki eteryczne pełnią zwykle rolę konserwantu, antyoksydantu bądź substancji zapachowej. Dodawane są w niewielkich ilościach.
Olejki eteryczne na owady
Repelenty to preparaty do odstraszania owadów. Na rynku dostępne są różnego rodzaju repelenty chemiczne, wiele osób podchodzi do niech jednak sceptycznie, ze względu na możliwe niekorzystne oddziaływania na zdrowie oraz na środowisko. Chemiczne preparaty odstraszające owady dość często są też przyczyną reakcji alergicznych. Stąd zainteresowanie naturalnymi repelentami, którymi bez wątpienia są niektóre olejki eteryczne. W celu odstraszenia owadków i komarów, olejki eteryczne stosowane są zarówno samodzielnie, jak i jako składnik gotowych produktów.
Do olejków eterycznych o właściwościach odstraszających owady zalicza się:
- olejek bazyliowy
- olejek cytrynowy
- olejek eukaliptusowy
- olejek melisowy
- olejek rozmarynowy
Aby olejki eteryczny zadziałały jako repelenty, ich stężenie musi być zdecydowanie wyższe niż w produktach kosmetycznych (w gotowych preparatach zwykle powyżej 10%). W w/w olejkach za właściwości odstraszające owady i komary w największym stopniu odpowiadają dwa zawarte w nich składniki: limonen i kamfora.
Olejki eteryczne z lawendy, róży i drzewa herbacianego są jedynymi, które mogą być stosowane bezpośrednio na skórę. Pozostałe wymagają rozcieńczenia, np. w oleju.
Olejki eteryczne o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym
Wiele olejków eterycznych wykazuje właściwości antybakteryjne, wykorzystywane w produktach do pielęgnacji skóry trądzikowej czy w żelach do dezynfekcji rąk, oraz antygrzybiczne.
Przykładowe olejki o działaniu antybakteryjnym:
- Olejek z rozmarynu lekarskiego
- Olejek z lawendy
- Olejek z tymianku
- Olejek z eukaliptusa
- Olejek z szałwii
- Olejek z drzewa herbacianego
Olejki eteryczne w aromaterapii
Aromaterapia to zaliczana do medycyny niekonwencjonalnej metoda oddziaływania na organizm i emocje człowieka poprzez zapachy. Do aromaterapii zalicza się inhalacje, masaże, okłady i kąpiele z wykorzystaniem olejków eterycznych.
Podczas inhalacji składniki olejków eterycznych unoszące się wraz z parą wodną działają bezpośrednio na drogi oddechowe. Inhalacje bywają pomocne przy katarze i „zatkanym nosie”. Aby wykonać inhalację należy do naczynia z gorącą wodą dodać około 5 kropli olejku, a następnie wdychać unoszące się opary, najlepiej okrywając głowę i ramiona ręcznikiem.
Z kolei, aby wykorzystać działanie olejku eterycznego podczas masażu wystarczy kilka kropli ulubionego olejku rozprowadzić w oleju roślinnym lub oliwce. Dyskusyjne pozostaje, czy można dodawać olejki eteryczne do kąpieli. Olejek nie miesza się z wodą, stąd istnieje ryzyko, że w stanie nierozcieńczonym będzie oddziaływał na skórę i błony śluzowe, co może być drażniące. Dlatego bezpieczniej jest nie dodawać olejku do wody, ale podczas kąpieli korzystać w łazience z dyfuzora do olejków eterycznych.
Uwaga – olejki eteryczne, szczególnie te pozyskiwane z roślin egzotycznych mogą uczulać. Przed zastosowaniem danego olejku np. do masażu dobrze jest wykonać próbę uczuleniowa (rozcieńczony odpowiednio olejek zaaplikować na skórę w zgięciu łokcia lub za uchem i obserwować przez 24 godziny czy nie pojawi się reakcja alergiczna).
Jak stosować olejki eteryczne?
Wybierając olejek eteryczny należy zwrócić uwagę na jego pochodzenie, ważne by był to olejek naturalny a nie syntetyczny. Tylko naturalne olejki są gwarancją ich właściwości.
Olejki eteryczne należy stosować wyłącznie zewnętrznie. Odpowiednio rozcieńczone można aplikować na skórę oraz wdychać z parą wodną podczas inhalacji. Spożywanie olejków eterycznych, także w postaci rozcieńczonej w wodzie, jest niebezpieczne (olejek nie miesza się z wodą, to grozi podrażnieniem lub nawet poparzeniem przełyku).
Olejki eteryczne aplikowane na skórę lub włosy muszą być rozcieńczone. Olejki nie mieszają się z wodą, można je natomiast mieszać (w bardzo niewielkich ilościach) z tłuszczami (olejami, kremami, balsamami, odżywkami do włosów).
Przyjmuje się, że stężenie olejków eterycznych nie powinno przekraczać
- 0,2 – 1,5% - przy stosowaniu na twarz
- 1,5 – 3% - w produktach do masażu
- 1 – 4% - podczas kąpieli i balsamach do ciała
Jak rozcieńczać olejki eteryczne?
Ile kropli olejku eterycznego należy dodać na daną ilość rozpuszczalnika, aby otrzymać pożądane stężenie roztworu?
5 ml | 10 ml | 15 ml | 20 ml | 25 ml | 30 ml | |
0,25% | 1 | |||||
0,5% | 1 | 2 | 3 | |||
1% | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
2% | 2 | 4 | 6 | 8 | 10 | 12 |
3% | 3 | 6 | 9 | 12 | 15 | 18 |
5% | 5 | 10 | 15 | 20 | 25 | 30 |
10% | 10 | 20 | 30 | 40 | 50 |
Gdzie kupić olejki eteryczne?
Olejki eteryczne można kupić w drogeriach, sklepach kosmetycznych, a nawet kwiaciarniach. Warto jednak zawsze zapoznać się ze składem i upewnić, że produkt jest w 100% naturalny. Naturalne olejki eteryczne można też oczywiście zamówić w internecie na Apteline.pl i odebrać w wybranej przez siebie aptece.
Najpopularniejsze naturalne olejki eteryczne w Apteline.pl
Pełną ofertę znaleźć można na stronie kategorii: Naturalne olejki eteryczne.