Aromaterapia na przeziębienie i grypę - jak działają olejki eteryczne

Olejki eteryczne to destylaty z różnych części roślin (kwiatów, liści, owoców, nasion,  kory,  korzeni  lub  całego  ziela), pod względem budowy będące mieszaninami wielu różnorodnych związków chemicznych. O zapachu danego olejku zawsze decyduje związek, którego stężenie jest najwyższe. O działaniu – wszystkie zawarte związki oraz ich wzajemne oddziaływanie między sobą (w olejkach eterycznych związki nieaktywne mogą wzmacniać działanie aktywnych).

>> Olejki eteryczne

Olejki  eteryczne  wykazują właściwości:

• przeciwbakteryjne, 
• przeciwwirusowe, 
• przeciwgrzybicze,
• przeciwpasożytnicze.

Olejki eteryczne mają zastosowanie miejscowe i ogólnoustrojowe. Wykorzystywane są jako środki rozgrzewające, dezynfekujące, uspokajające, wpierające pracę układu oddechowego i pokarmowego. W ramach aromaterapii olejki eteryczne aplikuje się poprzez:

• inhalacje, 
• masaże, 
• okłady  lecznicze, 
• kąpiele,
• płukanki. 

Jaki olejek przy przeziębieniu?

W walce z przeziębieniem najczęściej wykorzystuje się olejki:

• sosnowy – zawiera substancje pomocne przy infekcjach górnych dróg oddechowych, problemach z zatokami, ma działanie wykrztuśne,
• eukaliptusowy – działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, łagodzące objawy przeziębienia, przeciwbólowe, wykrztuśne,
• z drzewa herbacianego – wykazuje aktywność przeciwbakteryjną, przeciwwirusową, przeciwgrzybiczą,
• lawendowy – ma właściwości antyseptyczne, przeciwgrzybicze, przeciwbólowe,
• rozmarynowy – bogaty w eukaliptol i kamforę polecany przy katarze,
• goździkowy – ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze.

Jak działają olejki eteryczne na katar i przeziębienie?

1. Olejek sosnowy – ma właściwości przeciwgrzybicze i antybakteryjne. Łagodzi objawy nieżytu nosa i pomaga zasnąć. W medycynie olejek sosnowy polecany jest ze względu na właściwości wykrztuśne i antyseptyczne, pomaga w leczeniu infekcji dróg oddechowych o różnym podłożu. Olejek sosnowy stosuje się zewnętrznie w formie wcierek, inhalacji czy płukanek.
2. Olejek eukaliptusowy właściwości - najczęściej wykorzystywany jest do inhalacji. Działa wykrztuśnie i przeciwzapalnie. Rozkurcza oskrzela, udrażnia nos i zatoki. Pomaga wyksztusić wydzielinę. Olejek eukaliptusowy pobudza mechanizmu układu odpornościowego.
3. Olejek z drzewa herbacianego – określany jest jako najsilniejszy antyseptyczny olejek do aromaterapii. Wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe
   i przeciwgrzybiczne. Pomaga zwalczać przeziębienie, katar i grypę, łagodzi choroby gardła oraz dziąseł. Wnika głęboko w skórę, stymuluje układ odpornościowy.
4. Olejek lawendowy właściwości - posiada działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Zabija bakterie, które powodują infekcję skóry. Olejek lawendowy uważany jest jako środek balansujący emocje i łagodzący stany depresyjne.
5. Olejek rozmarynowy właściwości – rozgrzewa oraz regeneruje, doskonały do  masażu zmęczonych i sforsowanych mięśni. Jest silnym antyseptykiem,  sprawdzi się przy infekcjach dróg oddechowych i kaszlu. Wzmacnia system immunologiczny. Tonizuje
   i pobudza pracę serca, normuje ciśnienie krwi.
6. Olejek goździkowy - głównym składnikiem czynnym olejku goździkowego jest eugenol, który ma silne działanie bakteriobójcze, a także znieczulające, dlatego często używany jest w przemyśle farmaceutycznym. Wykorzystywany przy terapii reumatyzmu oraz infekcjach górnych dróg oddechowych.

Jak przeprowadzić inhalację olejkami eterycznymi?

Najłatwiejszym sposobem stosowania olejku eterycznego w przeziębieniu jest przygotowanie inhalacji. Do miski z gorącą wodą należy dodać kilka kropel wybranego olejku lub kilku różnych olejków. Trzeba pochylić się nad parującą wodą i przykryć głowę i ramiona ręcznikiem. Podczas wdychania pary wodnej z olejkiem eterycznym zaleca się zamknięcie oczu, aby uniknąć ich podrażnienia.  Parę należy wdychać nosem i wydychać ustami przez ok. 5-10 min.  Dzięki  inhalacji  składniki  olejków  eterycznych  mogą  działać  bezpośrednio  na  drogi oddechowe lub – po wchłonięciu przez błony śluzowe do krwiobiegu – docierać do innych narządów.

Po inhalacji należy położyć się do łóżka, wygrzać i odpocząć. Taką kurację przeprowadzamy maksymalnie 3 razy dziennie do ustąpienia objawów.

Odprężenie i ukojenie przyniesie także ciepła kąpiel z dodatkiem 3-4 kropel wybranego olejku. Taka kąpiel powinna trwać ok. 15-20 min. Zbyt długie leżenie w wannie z ciepłą wodą i olejkiem może podrażnić skórę.

Oprócz tradycyjnej aromaterapii, możemy samodzielnie przygotować domowe maści z dodatkiem olejków eterycznych. Ich podstawą powinien być olej o stałej lub płynnej konsystencji, który służy jako nośnik dla olejków eterycznych i zapobiega podrażnieniom skóry.

Bardzo dobrą bazą do domowej maści są oleje ze słodkich migdałów, jojoba lub kokosowy. Do wybranego oleju dodajemy kilka kropel olejku eterycznego – najlepiej sprawdzą się olejki eukaliptusowy, sosnowy, goździkowy, rozmarynowy, z drzewa herbacianego lub imbirowy. Dla udrożnienia dróg oddechowych, maścią smarujemy klatkę piersiową i plecy. Olejki eteryczne zawarte w maści będą parować i w ten sposób oczyszczą drogi oddechowe. W przypadku bólu mięśni – należy nakładać maść z olejkami na obolałe miejsca.

Czy olejki eteryczne są bezpieczne?

Olejki eteryczne zawsze muszą być stosowane w rozcieńczonej postaci. Nie należy nakładać skoncentrowanego olejku bezpośrednio na skórę, nie należy także stosować ich wewnętrznie (do picia), nawet w postaci rozcieńczonej.

Warto wiedzieć, że olejki mają znaczący potencjał uczulający. Olejki eteryczne w kosmetykach bardzo często dodawane są jako składnik zapachowy. Część substancji zawartych w olejkach eterycznych znajduje się na oficjalnej liście alergenów zapachowych, pracowanej przez IFRA (International Fragrance Association)  i obowiązującej we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Do substancji o dużym potencjale uczulającym, występujących w olejkach eterycznych zalicza się:

• Eugenol
• Linalol
• Limonen
• Citronellol
• Cytral
• Geraniol

Wszystkie wymienione wyżej związki wchodzące w skład różnych olejków eterycznych znajdują się na liście 26 substancji zapachowych o znaczącym potencjale alergizującym. Wykazują one działanie drażniące na oczy, skórę i drogi oddechowe. Niektóre z nich, jak Limonen mają działanie uczulające na skórę. W związku z tym opakowanie zawierające  olejki  eteryczne  z powyższymi substancjami powinno być odpowiednio oznakowane. O ile dbają o to producenci kosmetyków, o tyle odpowiednich oznaczeń bardzo często brakuje na opakowaniach samych olejków eterycznych.

Informacja o alergenach zapachowych powinna pojawić się na opakowaniu produktu, jeśli  pojawiają  się  one  w  ilościach  powyżej  0,01%  lub  0,001%,  w  zależności  od  sposobu  stosowania.