Olej arganowy - do włosów, na twarz, na paznokcie i rzęsy. Zastosowanie oleju arganowego

Pochodzenie oleju arganowego

Źródłem oleju arganowego są owoce arganii żelaznej (Argania spinosa) należącej do rodziny sączyńcowatych. Jest to gatunek występujący naturalnie w strefie zwrotnikowej i tropikalnej, głównie na terenie południowo-zachodniego Maroka, gdzie stanowi roślinę o sporym znaczeniu gospodarczym.

Argania jest niezwykle odporna na pustynne warunki bytowania – deficyt wody, dobowe wahania temperatury oraz ubogą glebę. W zależności od tychże warunków przybiera postać rozłożystego drzewa lub skromnego krzewu. Cechą charakterystyczną arganii jest kora przypominająca skórę węża.

Surowcem służącym do otrzymywania oleju arganowego są owoce arganii – owalne lub wrzecionowate jagody wyglądem przypominają duże oliwki i zawierają od jednego do czterech nasion otoczonych twardą łupiną. Same nasiona o rozmiarze nieco mniejszym od nasion słonecznika mają białe, oleiste bielmo bogate w olej tłusty.

>> Oleje i olejki do pielęgnacji - poznaj różnice

Metody pozyskiwania oleju arganowego

Olej arganowy otrzymuje się za pomocą trzech metod:

• metoda tradycyjna – pozwala na otrzymanie oleju głównie dla celów własnych (spożywczych i do użytku w gospodarstwach domowych). Tą metodą otrzymuje się olej niskiej jakości, o zmiennej zawartości wody i przeciwutleniaczy oraz wysokiej zawartości metali ciężkich. Jest to metoda stosowana od setek lat przez mieszkańców Maroka i polega na rozkruszaniu nasion arganii, które następnie praży się, podgrzewa z wodą, odciska i filtruje. Z powstałej cieczy oddziela się z czasem klarowna warstwa oleju o ciemnozłotym zabarwieniu i aromacie orzechów laskowych.
• tłoczenie mechaniczne na zimno w prasie – dostarcza oleju jadalnego. Olej otrzymany tą metodą charakteryzują wysoka jakość, niska wilgotność i duża zawartość przeciwutleniaczy. Metoda ta polega na podprażeniu nasion wraz z łupinami, które następnie rozdrabnia się i odciska w prasach.
• ekstrakcja rozpuszczalnikami organicznymi – pozwala na otrzymanie oleju kosmetycznego o wysokiej zawartości przeciwutleniaczy. Przeprowadza się ją głównie w krajach Europy Zachodniej przy użyciu rozpuszczalników takich jak cykloheksan czy chloroform. Otrzymany olej jest jaśniejszy od tych uzyskanych metodą tradycyjną i mechaniczną oraz ma lekko kwaśny smak.

Olej arganowy - co zawiera? Prozdrowotne składniki

Zastosowanie oleju arganowego w lecznictwie wynika z obecności w jego składzie cennych  nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). W największej ilości występuje kwas oleinowy, zaliczany do kwasów omega-9. Dzięki niemu olej arganowy sprawdza się w profilaktyce chorób układu sercowo- naczyniowego – obniża poziom cholesterolu frakcji LDL, a podwyższa cholesterol frakcji HDL. Ponadto przeciwdziała rozwojowi choroby wrzodowej i kamicy żółciowej.

Olej arganowy jest także źródłem kwasu linolowego zaliczanego do kwasów omega-6, który usprawnia pracę układu nerwowego i działa przeciwzapalnie. Jego stosowanie jest korzystne w przypadku choroby Parkinsona, Alzheimera, stwardnienia rozsianego czy reumatoidalnego zapalenia stawów.

Wśród składników oleju arganowego istotne znaczenie odgrywają także substancje przeciwutleniające, przede wszystkim witamina E, związki fenolowe (kwercetyna, rutyna, katechina) i karotenoidy. Wykazują one działanie przeciwnowotworowe oraz chronią przed rozwojem chorób serca.

>> Gdzie znaleźć witaminę E?

Olej arganowy do włosów i na twarz - zastosowanie

Olej arganowy znalazł szczególne zastosowanie w pielęgnacji skóry dojrzałej. Zawarte w nim przeciwutleniacze chronią skórę przed procesami starzenia, zapobiegają rozwojowi zmarszczek i spłycają istniejące.

Obecne w oleju arganowym nienasycone kwasy tłuszczowe wpływają na odbudowę płaszcza hydro-lipidowego skóry. Dlatego też z powodzeniem stosuje się go w pielęgnacji skóry suchej, podrażnionej, skłonnej do uczuleń i wrażliwej. Jego skuteczność udowodniono także w terapii trądziku (reguluje wydzielanie sebum), blizn i rozstępów oraz łuszczycy i egzemy.

>> Najlepsze oleje arganowe i produkty z jego zawartością - sprawdź!

Olej arganowy wykazuje również działanie wzmacniające na przydatki skóry. Wcierany w skórę głowy pomaga zwalczać łupież oraz pobudza mieszki włosowe. Aplikowany na końcówki włosów zapobiega ich rozdwajaniu oraz zapewnia gładkość i blask. Warto także stosować go do pielęgnacji paznokci, świetnie nawilża skórki i pomaga zachować mocne paznokcie.

Olej arganowy można także stosować do pielęgnacji brwi i rzęs, a także delikatnej skóry wokół oczu.

Olej arganowy w kuchni

Stosowanie oleju arganowego w kuchni to nie tylko zapewnienie walorów smakowych potraw, ale także sposób na wykorzystanie jego walorów prozdrowotnych. Z uwagi na zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, które są wrażliwe na działanie wysokich temperatur, zaleca się jego stosowanie na zimno – pod koniec przygotowania dania lub bezpośrednio przed podaniem.

Lekko orzechowy, orientalny posmak oleju arganowego wykorzystuje się w przygotowywaniu marynat oraz sosów do mięs, ryb czy owoców morza. Doskonale sprawdza się także jako dodatek do sałatek czy pieczywa.

>> Dieta śródziemnomorska najlepsza dla serca

Jak rozpoznać oryginalny olej arganowy?

Olej arganowy nie bez przyczyny bywa zwany płynnym złotem Maroka. Jest jednym z najtrudniej dostępnych olejów na świecie. Wpływa na to fakt, że argania występuje jedynie na wąskim obszarze kuli ziemskiej. Ponadto wydajność produkcji oleju z nasion arganii jest bardzo niska – z jednego drzewa pozyskuje się rocznie średnio 8 kg wysuszonych owoców, co pozwala na uzyskanie zaledwie 300 ml oleju. Dla porównania 1 litr oliwy z oliwek wytwarza się z 5-6 kg owoców (wydajność około 5 razy większa). Sam proces tłoczenia oleju arganowego jest mozolny i pracochłonny, ponieważ wymaga dokładnego rozdrobnienia twardych łupin otaczających oleiste nasiona.

Niska produkcja oleju arganowego (kilka tysięcy ton rocznie) w sytuacji jego wzrastającej popularności oraz jego wysoka cena zachęca producentów do jego zafałszowań. Częstym zamiennikiem oleju arganowego jest znacznie tańsza w produkcji oliwa z oliwek.

 Aby rozpoznać prawdziwy olej arganowy, warto odnieść się do kilku kwestii:

• właściwości organoleptyczne – olej powinien być klarowny, jasnozłoty, o zapachu orzechowym; wodnista lub śluzowa konsystencja oraz nieprzyjemny zapach świadczą o podrobionym oleju
• opakowanie – olej arganowy jest wrażliwy na działanie promieni słonecznych, dlatego zaleca się jego przechowywanie w butelkach z ciemnego szkła; produkty w przezroczystych plastikowych butelkach to zapewne nie oryginalny olej arganowy
• cena – olej arganowy to produkt z wyższej półki, dlatego podejrzanie niska cena powinna sugerować jego zafałszowanie
• skład – tożsamość oleju arganowego najdokładniej określa się metodami laboratoryjnymi (głównie chromatografii gazowej); charakterystyczna dla oleju arganowego jest obecność szotenolu i spinasterolu, przy praktycznej nieobecności kempesterolu i β-sitosterolu (odwrotnie niż w przypadku oliwy z oliwek).