Czop woskowinowy – jak wygląda, jak się go pozbyć?

Woskowina w uchu – co to jest?

Woskowina to naturalna oleista substancja powstająca w uchu. Jej zadaniem jest przede wszystkim oczyszczanie i nawilżanie przewodu słuchowego. Wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia są wraz z nią usuwane, kiedy przesuwa się ku otwarciu ucha podczas żucia czy mówienia. Ponadto chroni przewód słuchowy przed zewnętrznymi czynnikami środowiska, w tym przed drobnoustrojami. Woskowina w uchu składa się z wydzieliny gruczołów łojowych, martwych złuszczonych komórek nabłonka i włosków, jest żółta lub brązowa, u dzieci może mieć jaśniejszy odcień.

Gdy woskowina zmieni kolor, warto pójść do laryngologa

Zielony kolor wydzieliny z ucha świadczy najczęściej o zaawansowanej infekcji bakteryjnej. Szary kolor lepkiej woskowiny to objaw infekcji w zewnętrznej części ucha, niekiedy też efekt nagromadzenia się zanieczyszczeń, np. kurzu. Czerwona barwa woskowiny może świadczyć o uszkodzeniu – zarówno lekkim zadrapaniu ucha, jak i uszkodzeniu błony bębenkowej.

Farmaceutka Marianna Krajewska

Czop woskowinowy – jak wygląda?

Jeśli w uchu powstaje za dużo woskowiny, może zbić się ona w grudki i zlepić w tzw. czop woskowinowy (korek woskowinowy), co często skutecznie blokuje przewód słuchowy.

Objawy czopa woskowinowego

• Przejściowe zaburzenia słuchu,
• uczucie zatkania ucha,
• uczucie rozpierania ucha,
• szumy uszne,
• zawroty głowy,
• kaszel.

Dolegliwości bólowe związane z zatkanym uchem mogą się nasilić po kąpieli, kiedy do przewodu słuchowego dostanie się woda – pod jej wpływem czop woskowinowy może spęcznieć i jeszcze bardziej zablokować ucho.

Jak usunąć czop woskowinowy z ucha?

Wybór metody zależy od stanu zdrowia pacjenta, dlatego z uczuciem zatkanego ucha i podejrzeniami powstania czopa z woskowiny należy się zgłosić do laryngologa. Usunięcie czopa woskowinowego wykonuje się najczęściej jedną z trzech metod lub ich połączeniem:

• irygacja ucha, inaczej płukanie, które wykonuje lekarz lub pielęgniarka,
• mechaniczne usuwanie woskowiny, które wykonuje lekarz za pomocą specjalistycznych narzędzi,
• rozpuszczanie woskowiny dostępnymi w aptekach preparatami, które można zastosować samodzielnie.

Niektóre metody są przeciwwskazane w pewnych przypadkach. Szczególną ostrożność podczas leczenia czopa woskowinowego powinni zachować pacjenci cierpiący na:

• choroby immunologiczne,
• nowotwory,
• małopłytkowość lub hemofilię,
• cukrzycę,
• niewydolność wątroby,
• zakrzepicę,
• schorzenia związane z nieprawidłową budową narządu słuchu,
• AIDS,
• przerwanie błony bębenkowej,
• Zapalenie ucha środkowego i zewnętrznego.

Czop woskowinowy – jak usunąć go w domu?

Powinno się stosować wyłącznie bezpieczne metody usuwania woskowiny, najlepiej pod okiem laryngologa. By pozbyć się korka, nie należy świecować uszu (podniesienie temperatury w uchu miałoby wytworzyć podciśnienie, które wyciągnie czop woskowinowy). Nie udowodniono, by był to zabieg skuteczny, za to udowodniono, że wiąże się z ryzykiem poparzenia i pogorszenia stanu chorego. Wosk może dodatkowo utwardzić zalegający czop.
Zdecydowanie bezpieczniejsze jest stosowanie preparatów do czyszczenia uszu, które są dostępne w aptekach. Środki te, najczęściej w postaci kropli lub sprayów na bazie oliwy z oliwek, rozpuszczają woskowinę, co ułatwia wydzielić ją na zewnątrz.

Co robić, by korek z woskowiny się nie pojawiał

Nie powinniśmy czyścić wnętrza uszu patyczkami higienicznymi. Patyczkiem można sięgnąć zbyt głęboko i uszkodzić błonę bębenkową, o co łatwo zwłaszcza w przypadku prób czyszczenia uszu drugiej osobie, np. dziecku.

Wkładanie słuchawek do ucha (także części aparatów słuchowych) sprzyja gromadzeniu się woskowiny, dlatego osoby z nich korzystające powinny zwłaszcza zwrócić uwagę na higienę uszu oraz dbać o czystość urządzenia.

>> Czyszczenie uszu – jak prawidłowo czyścić uszy?

Przez co poza woskowiną może zatkać się ucho

Jeżeli uczucie zatkanego ucha pojawia się mimo braku nadmiernej woskowiny, wówczas może to świadczyć o rozwoju pewnych schorzeń:

• Choroba Meniere’a – w tym przypadku w błędniku zbiera się płyn. Powoduje on zawroty głowy, zaburzenia równowagi, szumy uszne czy wymioty.
• Ostre zapalenie trąbki słuchowej – występuje częściej u dzieci w przebiegu podczas stanów zapalnych górnych dróg oddechowych czy przerostu migdałków. Błona śluzowa trąbki słuchowej jest wówczas opuchnięta, blokując tym samym ujście gardłowe trąbki.

Uczucie zatkanego ucha to też objaw utknięcia ciała obcego w jego wnętrzu. Zmiany ciśnienia również mogą doprowadzić do chwilowego zaburzenia słuchu. Dzieje się tak często podczas lotu samolotem.