Zatkany nos bez kataru – co może oznaczać?

Zatkany nos bez kataru – możliwe przyczyny u dzieci i dorosłych

Zatkany nos kojarzy się z katarem, jednak wypływająca wydzielina nie zawsze jest powodem blokady. Do przyczyn, które mogą powodować ciągłe uczucie zatkania nosa bez wycieku wydzieliny, należą:

• wysuszona śluzówka nosa,
• polekowy (przewlekły niealergiczny) nieżyt nosa,
• ostre lub przewlekłe zapalenie zatok,
• przerost migdałka gardłowego u dzieci,
• wahania hormonów w ciąży.

Suchy zatkany nos bez kataru  

Zdrowa, fizjologiczna błona śluzowa nosa ma za zadanie m.in. nawilżać powietrze dostające się do płuc. Może się wysuszyć lub podrażnić przez:  

• suche powietrze w pomieszczeniach, zwłaszcza w sezonie grzewczym, (za optymalną wilgotność pomieszczeń uznaje się od 40% do 60%) i na zewnątrz;  
• duże zanieczyszczenie powietrza (sprzyja niszczeniu wyściółki nosa i prowadzi do upośledzenia jej funkcji).

Podrażnienie śluzówki nosa i gardła sprzyja powstawaniu zapaleń błony śluzowej i obrzękom.

>> Suchość w nosie – co pomoże na suchy nos? Leki i domowe sposoby

Zatkany nos bez kataru przez krople

Powszechnym zjawiskiem jest zapalenie błony śluzowej nosa spowodowane nadmiernym używaniem kropli do nosa (tzw. polekowy nieżyt nosa). Wielu pacjentów uzależnia się od preparatów na katar zawierających ksylometazolinę lub oksymetazolinę, ponieważ nie dba o zalecany krótki czas kuracji. Tymczasem krople do nosa zawierające te substancje należy stosować maksymalnie przez 5 do 7 dni. Po tym czasie błona śluzowa nosa niejako przyzwyczaja się i rozleniwia, a pacjent nie oddycha swobodnie bez użycia leku i odczuwa zatkany nos bez kataru. Ksylometazolina lub oksymetazolina obkurczają naczynia krwionośne w błonie śluzowej nosa. Ich długotrwałe stosowanie prowadzi więc do niedokrwienia chrząstki nosa, a nawet do jej perforacji – dziury w przegrodzie nosowej!

Nos zatkany przez przewlekłe zapalenie zatok

Zapalenie zatok w formie przewlekłej to nieżyt nosa utrzymujący się przez minimum 12 tygodni. W jego przebiegu pacjenci często skarżą się na uczucie zatkanego nosa wraz z pojawiającym się i znikającym katarem. Taki stan bezwzględnie powinien zostać zdiagnozowany przez lekarza, ponieważ wymaga długotrwałej kuracji, często lekiem sterydowym.

>> Inhalacje na zatoki – jak i z czego je wykonywać

Zatkany nos bez kataru u dziecka – to może być przerośnięty migdał

Powszechną przyczyną utrudnienia w oddychaniu u dzieci jest przerośnięty migdałek gardłowy. Jest częścią układu odpornościowego, jednak kiedy jego rozmiar jest patologiczny, migdałek może prowadzić do częstych infekcji, chrapania, a nawet utraty słuchu. Lekarz może zalecić usunięcie migdałka.

>> Zapalenie migdałków – leki bez recepty, antybiotyki, domowe leczenie

Uczucie zatkania nosa spowodowane budową nosa  

Względy anatomiczne również mogą powodować uczucie zatkanego nosa bez kataru. Nos budują dwie jamy nosowe oddzielone przegrodą. Krzywa przegroda nosowa sprzyja infekcjom, ale również zaburza cyrkulację powietrza i utrudnia swobodne oddychanie, co może dawać wrażenie blokady w nosie. Polipy, będące uwypukleniami błony śluzowej nosa, również utrudniają swobodne oddychanie. Są często powodem nawracania infekcji dróg oddechowych i utrudniają ich wyleczenie. Zarówno krzywa przegroda nosowa, jak i polipy mogą wymagać leczenia operacyjnego.

Zatkany nos bez kataru w ciąży

Uczucie zatkanego nosa bez kataru w ciąży może być stanem naturalnym, spowodowanym zmianami hormonalnymi. Wysokie stężenie estrogenu i progesteronu powoduje bowiem obrzęk śluzówki nosa. 

>> Grypa w ciąży – co można stosować, jakie szczepienie wykonać?

Zatkany nos bez kataru i kaszel

Warto pamiętać, że jeśli wydzielina nie wydostaje się przez nos, to nie znaczy, że jej nie ma – może spływać po tylnej ścianie gardła. Taki objaw prowadzi do odczuwania dyskomfortu w gardle oraz przymusu ciągłego chrząkania czy kaszlu. Może się również pojawić przykry zapach z ust.

>> Flegma w gardle: jak się jej pozbyć?

Zatkany nos bez kataru – domowe sposoby

• Dla zapobiegania wysuszeniu śluzówki nosa warto zadbać o odpowiednią wilgotność powietrza przy pomocy nawilżacza, najlepiej razem z oczyszczaczem powietrza.  
• Do codziennej, najlepiej porannej higieny należy włączyć używanie roztworu soli izotonicznej (soli morskiej) w celu przepłukania i nawilżenia błony śluzowej nosa.
• Dodatkowo na rynku dostępnych jest wiele preparatów w postaci maści, żeli i mgiełek do nosa zawierających witaminy (A i E), oleje, alantoinę czy dekspantenol ułatwiające regenerację i nawilżenie błony śluzowej nosa.

>> Wody morskie do nosa dla dzieci i dorosłych

Co na zatkany nos bez kataru

O wrażeniu zatkanego nosa bez kataru najlepiej jednak opowiedzieć laryngologowi, który dobierze odpowiednie leczenie lub środki przywracające łatwość oddychania. By wyjść z uzależnienia od kropli do nosa, na początku zaleca się zmniejszyć dawkę substancji leczniczych w kroplach (np. stosować preparaty dla dzieci). Po krótkim czasie stosowania niższych dawek leku warto przejść na wodę morską hipertoniczną (w formie sprayu lub nebulizacji) lub preparaty w sprayu do nosa z mannitolem. Oba rodzaje produktów powodują ulgę przy obrzęku błony śluzowej, ale nie uzależniają. W niektórych przypadkach można sięgnąć po tabletki zawierające inne substancje obkurczające błonę śluzową nosa, jednak warto najpierw omówić sytuację z lekarzem lub farmaceutą.

>> Spraye do czyszczenia i nawilżania nosa