Mykoplazma to rodzaj bakterii mogących wywoływać zakażenia mykoplazmatyczne. Najczęściej za rozwój choroby odpowiadają Mycoplasma pneumoniae i Mycoplasma genitalium. Jak leczyć zakażenia mykoplazmą u dzieci i u dorosłych?
Mykoplazma atakuje drogi oddechowe i moczowe. Jakie są objawy zakażenia bakterią?
W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.
Mycoplasma pneumoniae – co to jest?
Mycoplasma pneumoniae jest najmniejszą znaną bakterią. Przenosi się drogą kropelkową cały rok, latem i wczesną jesienią zakażeń jest więcej, najczęściej chorują osoby od 5 do 20 lat (dorośli zwykle zarażają się od dzieci). Najczęstszymi objawami zakażenia Mycoplasma pneumoniae są infekcje górnych dróg oddechowych i ostre zapalenie oskrzeli. Sporadycznie występuje zapalenie płuc, a także zapalenie mózgu, serca czy niedokrwistość hemolityczna, które mogą się pojawić niezależnie od zakażenia dróg oddechowych. W przeważającej liczbie przypadków organizm sam zwalcza bakterię, zanim dojdzie do rozwoju choroby. Na rozwój infekcji narażone są osoby starsze, z osłabionym układem odpornościowym (przyjmujące sterydy, immunoterapię lub chemioterapię, zakażone HIV), osoby z anemią sierpowatą, cierpiące na choroby płuc.
Objawy zakażenia mykoplazmą pneumoniae
W wielu wypadkach zakażenie bakterią Mycoplasma pneumoniae przebiega bezobjawowo. Jeśli objawy się pojawiają, to zaliczamy do nich:
kaszel, ból gardła, katar i ból ucha, szczególnie u małych dzieci;
nieuciążliwy, ale długotrwały kaszel suchy lub mokry, świszczący oddech (przy ostrym zapaleniu oskrzeli);
zapalenie płuc bez wysokiej gorączki, z dusznością jedynie przy wysiłku;
zapalenie zatok z bólem głowy, zatkanym nosem, spływaniem ropnej wydzieliny po tylnej ścianie gardła, kaszlem, bólem gardła;
zapalenie tchawicy.
Niedoleczone zakażenie mykoplazmą pneumoniae – możliwe powiklania
Powikłania są bardzo rzadkie, a jeśli występują, to dotyczą głównie uszkodzenia serca lub ośrodkowego układu nerwowego. Mogą wystąpić:
zapalenia stawów,
zapalenie osierdzia,
zespół Guillaina – Barrégo (zaburzenie neurologiczne, które może prowadzić do paraliżu i śmierci),
zapalenie mózgu,
niewydolność nerek,
niedokrwistość hemolityczna,
rzadkie choroby skóry, takie jak zespół Stevensa – Johnsona i toksyczna nekroliza naskórka,
pęcherzowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
>> Umów wizytę u pulmonologa w placówkach Świat Zdrowia
Mykoplazmy genitalne – co to za bakterie?
Mykoplazmy genitalne – zaliczamy do nich Mycoplasma hominis, Ureaplasma urealyticum, Ureaplasma parvum – to grupa bakterii, które przenoszą się poprzez kontakt seksualny. Powodują nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej u mężczyzn i zapalenia szyjki macicy lub zapalenia narządów miednicy mniejszej u kobiet, zakażenie Mycoplasma hominis u osób z obniżoną odpornością może prowadzić do zapalenia stawów, zapalenia otrzewnej lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Rozpowszechnienie Mycoplasma genitalium szacuje się na 1 do 4% wśród mężczyzn i 1 do 6,4% wśród kobiet na całym świecie, ryzyko zachorowania zwiększają seks bez zabezpieczenia i duża liczba partnerów. Zaniedbanie leczenia może wpływać na późniejsze problemy z płodnością.
Objawy zakażenia mykoplazmą genitalną
Zakażenie drogą płciową może powodować nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej u mężczyzn. Do objawów rozwoju stanu zapalnego należą:
- ból podczas oddawania moczu (najsilniejszy ból i problemy z mikcją pojawiają się rano),
- świąd zewnętrznego ujścia cewki moczowej między mikcjami,
- częstomocz i naglące parcie na pęcherz, jeśli współistnieje zapalenie pęcherza moczowego lub gruczołu krokowego,
ropny wyciek z cewki, niekiedy podbarwiony krwią.
Na ogół objawy choroby pojawiają się w ciągu 4 do 14 dni od kontaktu z zakażonym partnerem.
U kobiet zakażenie bakteriami mykoplazma genitalium manifestuje się:
- zapaleniem szyjki macicy,
- zapaleniem narządów miednicy mniejszej.
Bardzo często infekcja przebiega w sposób bezobjawowy lub występują niespecyficzne objawy takie jak:
- wydzielina z pochwy,
- świąd pochwy,
- dyskomfort odczuwany przy oddawaniu moczu i w obrębie miednicy,
- gorączka,
- ból podbrzusza nasilający się podczas stosunku,
- nudności i biegunki.
>> Nawracające infekcje intymne – jakie badania trzeba wykonać, leczenie infekcji
Mykoplazma – badania
Większość zakażeń bakterią Mycoplasma pneumoniae nie jest rozpoznawana. Objawy są bardzo podobne do infekcji dróg oddechowych powodowanych przez wirusy i inne bakterie, dlatego nie podejmuje się diagnostyki – wdraża się ją dopiero w przypadku przedłużających się chorób układu oddechowego lub gdy pojawiają się objawy dodatkowe. W razie przedłużającego się kaszlu pacjenta kieruje się na RTG płuc – zakażenie bakterią mykoplazmy jest widoczne na zdjęciu. Nie wykonuje się posiewu, jedynie testy wykrywające przeciwciała we krwi oraz badanie RT-PCR – materiałem może być np. wymaz z gardła lub plwocina chorego.
W przypadku zakażenia bakteriami mykoplazmy genitalnymi również stosuje się badanie RT-PCR, z tym że do badania pobiera się wymaz z cewki moczowej, kanału szyjki macicy lub próbki moczu. Wykonuje się także badanie immunologiczne (ELISA, czyli test immunoenzymatyczny) oraz badanie USG, które pozwala ocenić, czy widoczny jest stan zapalny. Leczeniem zakażeń bakteriami mykoplazmy z gatunku genitalnych zajmuje się ginekolog lub urolog.
U zdrowych osób badania w kierunku zakażenia mykoplazmą nie mają wartości diagnostycznej (zwłaszcza ocena materiału pobranego na skutek wymazu), ponieważ bakterie te bytują naturalnie w drogach moczowo-płciowych. Diagnostykę rozpoczyna się jedynie w przypadku wskazań.
>> Konsultacje u pulmonologa dostępne w CM Świat Zdrowia
Leczenie zakażenia mykoplazmą. Jakie antybiotyki się stosuje?
- Bakterie mykoplazmy są odporne na niektóre antybiotyki. O doborze odpowiedniego preparatu decyduje lekarz. Leczenie opiera się zwykle na stosowaniu antybiotyków z grupy makrolidów, doksycykliny lub fluorochinolonu.
- Antybiotykoterapię stosuje się jedynie w przypadku zapalenia płuc lub zakażeń genitalnych, w przypadku zapalenia oskrzeli lub innych infekcji dróg oddechowych choroba ma zakres samoograniczający się.
- Wdrożenie antybiotykoterapii w przypadku zapalenia płuc skraca czas choroby oraz obniża zakaźność bakteriami. Leczenie nie usuwa jednak bakterii całkowicie z dróg oddechowych.
Mykoplazma niebezpieczna w ciąży
W przypadku infekcji bakteriami genitalnymi Mycoplasma hominis w czasie ciąży należy bezwzględnie podjąć leczenie i stosować się do zaleceń lekarza. Brak leczenia może skutkować zapaleniem błon płodowych i łożyska, co może prowadzić do poronienia, wewnątrzmacicznego zapalenia płodu lub przedwczesnego porodu spowodowanego pęknięciem błon płodowych.
>> Kalendarz ciąży Apteline: ciąża krok po kroku, badania, jak o siebie dbać
