Jak wygląda rumień po kleszczu, czyli rumień wędrujący?

Jak wygląda rumień po kleszczu?

Rumień wędrujący to charakterystyczny objaw, który pozwala lekarzom różnych specjalizacji na rozpoznanie boreliozy, mimo że inne objawy tej choroby są mało specyficzne. Rumień przybiera postać rozległego zaczerwienienia skóry wokół miejsca wkłucia kleszcza i ma charakter wysypki. Określenie "wędrujący" opisuje zmienny charakter rumienia. W miarę upływu czasu bowiem się powiększa, u niektórych osób zaczerwienienie wewnątrz znika i utrzymuje się jedynie w centrum i na obrzeżach zmiany. W tym okresie rumień przypomina tarczę strzelniczą i osiąga średnicę ponad 30 cm.

Rumień po kleszczu w innym miejscu

W niektórych przypadkach rumień wędrujący pojawia się w innych częściach ciała, jednak zawsze jest to zmiana bezbolesna i nieswędząca. Czasem rumień przybiera wygląd siniaka, ma niebiesko-czerwone zabarwienie, jednorodną lub pęcherzykową strukturę, co znacznie utrudnia diagnostykę boreliozy.

Ile się utrzymuje rumień po kleszczu?

Nieleczony rumień blednie i znika po upływie kilku tygodni, a po zastosowaniu odpowiedniego leczenia następuje to w ciągu kilku dni.

Po jakim czasie pojawia się rumień po kleszczu?

Okolice miejsca wkłucia kleszcza, ale również całą powierzchnię ciała, należy skrupulatnie obserwować, ponieważ rumień może się pojawić nawet po upływie 30-60 dni od momentu ukąszenia. Brak rumienia nie jest jednak oznaką braku zakażenia, ponieważ objaw ten występuje jedynie u 40-60% zakażonych bakteriami Borrelia.

Rumień po kleszczu – co robić?

Jeśli na skórze widoczny jest rumień wędrujący i w niedawno doszło do ukąszenia przez kleszcza, należy zgłosić się do lekarza. Na etapie rumienia wędrującego nie wykonuje się testów serologicznych na obecność przeciwciał przeciw bakteriom Borrelia (są one przydatne w późniejszych etapach choroby, kiedy rumień nie jest już widoczny).

Antybiotyk na rumień po kleszczu trzeba podać jak najwcześniej

Podstawą leczenia boreliozy w stadium rumienia jest antybiotykoterapia trwająca około 28 dni. W pierwszej kolejności stosuje się antybiotyki z grupy tetracyklin, penicylin lub cefalosporyn, a w przypadku ich nieskuteczności antybiotyki makrolidowe. Zastosowane we wczesnej fazie boreliozy antybiotyki cechuje duża skuteczność, dlatego tak ważne jest aby nie lekceważyć obecności rumienia i bezzwłocznie zasięgnąć porady lekarskiej.

Objawy boreliozy inne niż rumień po kleszczu

Infekcja następuje zwykle w ciągu 12-24 godzin od ukąszenia, im dłużej kleszcz pozostaje w skórze człowieka, tym ryzyko zakażenia boreliozą jest wyższe. Dalsze objawy po rumieniu to bóle mięśniowo-stawowe, zaburzenia koncentracji i problemy krążeniowe (bakterie wywołujące borelizozę atakują tkankę łączną, nerwową i mięśniową).

Kleszcze roznoszą nie tylko boreliozę

Podczas ssania krwi żywiciela kleszcze wprowadzają do jego krwiobiegu neurotoksyny oraz patogeny, które przyczyniają się do rozwoju groźnych dla zdrowia i życia człowieka schorzeń, takich jak

• kleszczowe zapalenie mózgu
• babeszjoza
• tularemia
• anaplazmoza granulocytarna
• gorączka plamista Gór Skalistych
• choroby wywoływane przez flawiwirusy przenoszone przez kleszcze: wirus Zachodniego Nilu, wirus dengi, wirus żółtej gorączki czy wirus Zika.

Choroby odkleszczowe poza boreliozą nie objawiają się jednak rumieniem, ich pierwszą oznaką jest zwykle gorączka (często bardzo wysoka) i objawy grypopodobne, niekiedy obrzęk węzłów chłonnych.

Gdzie może się wkłuć kleszcz

Na ciele kleszcze chętnie wybierają obszary o wyższej temperaturze, np. pachy, pachwiny, okolice genitaliów, okolice międzypalcowe, głowę. Po ulokowaniu się kleszcz nacina skórę aparatem gębowym o kształcie nożyczek. W otworze umieszcza ryjek zwany hypostomem, którym przytwierdza się do żywiciela, i zasysa wypływającą krew. Sam moment ukąszenia jest dla nas bezbolesny, ponieważ ślina kleszcza zawiera środek miejscowo znieczulający. Wkłuty pajęczak żywi się krwią od kilku godzin do kilkunastu dni. Pozostaje w tym samym miejscu dzięki zakotwiczeniu przez odnóża i aparat gębowy. Niektóre z gatunków kleszczy produkują substancję o charakterze kleju, dzięki której przylegają ściśle do powierzchni ciała żywiciela.

>> Urwany kleszcz – co zrobić, gdy kleszcz się urwie?

Rumień po ukąszeniu kleszcza – jak obniżyć ryzyko wystąpienia

W przypadku odnalezienia kleszcza na ciele trzeba go niezwłocznie usunąć, ponieważ dłuższy kontakt pajęczaka z krwią zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań. Kleszcza chwytamy jak najbliżej skóry (można to zrobić pęsetą, kleszczołapkami, lasse czy kleszczkartką) i wyciągamy powolnym ruchem w kierunku pionowym. Cały proces powinno się przeprowadzić delikatnie, aby nie zgnieść kleszcza i nie zainfekować miejsca wkłucia jego wydzielinami. Miejsce wkłucia należy zdezynfekować alkoholem lub preparatem na bazie jodu. Usuniętego kleszcza najlepiej umieścić w kartce papieru i zgnieść twardym przedmiotem, np. rantem szklanki.

Jak chronić się przed kleszczami?

Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed kleszczami jest stosowanie środków odstraszających (repelentów) na bazie substancji syntetycznych (DEET, ikarydyna) oraz olejków eterycznych. Podczas spacerów po lesie czy łące warto zaopatrzyć się w odpowiedni obiór: ubrania w jasnych kolorach, na których łatwo zauważyć kleszcza, długie spodnie, skarpety i wysokie buty. Po powrocie zaleca się dokładne obejrzenie całego ciała, szczególnie okolic podatnych na bytowanie kleszczy (dotyczy to także zwierząt domowych wracających ze spaceru). Aby zminimalizować ryzyko ukąszenia przez kleszcza, wskazane są spacery w porze południowej, ponieważ pasożyty te są najaktywniejsze wczesnym rankiem i późnym popołudniem.

>> Zestawy do usuwania kleszczy, pompka ssąca na kleszcze