Złoto koloidalne: dlaczego nie nadaje się do picia? Jakie ma właściwości?

Dlaczego złoto „koloidalne”

Złoto (łac. aurum, Au) jest metalem szlachetnym dobrze znanym od wielu wieków. Ma charakterystyczny żółty kolor, jest bardzo odporne na uszkodzenia, a zarazem najbardziej kowalne i ciągliwe ze wszystkich metali. Było i jest uznawane za jeden z najpiękniejszych i najbardziej drogocennych surowców. Znajduje zastosowanie nie tylko w jubilerstwie, produkcji elektroniki, lecz także w chemii przemysłowej oraz medycynie i farmacji.

Złotem koloidalnym potocznie określamy nanokoloidalne roztwory złota, czyli rozproszone w wodzie stałe cząsteczki złota o bardzo małej wielkości (przedrostek nano- oznacza, że cząsteczki złota mają od 1 do 100 nanometrów, nm). Te nanocząstki złota (ang. gold nanoparticles, AuNPs) otrzymuje się zarówno metodami chemicznymi, jak i fizycznymi (ten drugi rodzaj umożliwia otrzymanie cząsteczek złota bez zanieczyszczeń chemicznych). Roztwory nanocząstek złota albo roztwory nanokoloidalne złota mogą mieć różne barwy: pomarańczową, czerwoną, brązową, ale także niebiesko-fioletową.

Właściwości złota koloidalnego

Dzięki małemu rozmiarowi nanocząsteczki metali uzyskują specyficzne właściwości. Dzieje się tak, ponieważ wraz ze zmniejszeniem się wielkości cząsteczek rośnie ich sumaryczna powierzchnia w stosunku do objętości. Atomy metalu eksponowane są na środowisko w większej ilości, dzięki czemu stają się bardziej reaktywne. Nanocząstki złota charakteryzują się niewielką (zdecydowanie mniejszą niż nanocząsteczki srebra) aktywnością bakterio- i grzybobójczą. Mają jednak bardzo silne właściwości tworzenia wiązań, przez co można je zastosować jako nośniki leków czy informacji diagnostycznej.

>> Opatrunki ze srebrem, plastry ze srebrem

Zastosowanie złota koloidalnego w medycynie

Nanocząsteczki złota znajdują bardzo ciekawe zastosowanie w medycynie, na przykład:

1. diagnostyka, zastosowanie jako biosensory – do obrazowania komórek nowotworowych,
2. w terapii fototermicznej – leczenie światłem i ciepłem, nanocząstki złota zdolne są do emisji ciepła po wzbudzeniu odpowiednim promieniowaniem,
3. jako potencjalne systemy nacelowanego dostarczania leków – ze względu na silne właściwości tworzenia wiązań nanocząsteczki złota łączy się np. z peptydami, przeciwciałami monoklonalnymi, witaminami,
4. radioterapia nowotworów.

Złoto koloidalne na twarz

Do najważniejszych właściwości i zastosowań nanozłota w kosmetyce należą:

1. przyspieszanie reakcji enzymatycznych prowadzących do syntezykolagenu (jego regeneracja, ujędrnienie skóry)
2. redukcja wolnych rodników sprzyjających starzeniu się skóry wraz z wiekiem oraz pod wpływem szkodliwego promieniowania UV.

Dlatego nanocząstki złota dodawane są do wielu preparatów kosmetycznych, takich jak: sera i kremy do twarzy, maseczki do twarzy, kremy pod oczy. Znajduje ono również zastosowanie w gabinetowych zabiegach kosmetycznych. W kosmetykach dopuszczone są nanocząsteczki o wymiarach od 10 nanometrów.

>> Żele pod prysznic, balsamy, emulsje, mleczka i oliwki do ciała, także ze złotem

Nakładasz krem ze złotem koloidalnym? Pamiętaj!

• Do najczęściej występujących działań niepożądanych po nałożeniu nanozłota na skórę należą wysypki skórne.
• Dodatkowo po ekspozycji na promieniowanie słoneczne może wystąpić zmiana zabarwienia koloru skóry na szaroniebieską.
• Zdecydowanym przeciwwskazaniem do używania kosmetyków zawierających nanocząsteczki złota jest alergia na metal, jak również uszkodzenie skóry, zadrapanie czy aktywna reakcja zapalna.

>> Uczulenie na nikiel – objawy, jak leczyć alergię na nikiel?

Złoto koloidalne a twoje bezpieczeństwo

Badania na gryzoniach wskazują, że nanocząsteczki metali (w tym złota) kumulujące się w organizmach zwierząt działają niekorzystnie na układ immunologiczny i limfatyczny. Powodują rozwinięcie się reakcji zapalnej, zaburzają równowagę odpowiedzi obronnych organizmu oraz sprzyjają powstawaniu reakcji alergicznych. Wyniki te odnoszą się do wszystkich dróg wnikania cząstek do organizmu, a więc poprzez spożywanie, wdychanie i przez skórę. Badania wskazują też, że nanocząsteczki złota koloidalnego mogą pokonywać barierę krew – mózg oraz krew – łożysko, przez co mogą wpływać niekorzystnie na mózgowie i rozwijające się w łonie matki dziecko.

Kumulacja nanocząsteczek złota w organizmie jest najmniej prawdopodobna przy podaniu przez skórę. Nanocząstki złota koloidalnego najbardziej penetrują bowiem zewnętrzną część skóry, czyli martwy naskórek. Następnie docierają do skóry właściwej, w której są m.in. naczynia krwionośne, nerwy czy gruczoły. Tutaj w zależności od wielkości cząsteczek oraz ich stężenia następuje ich minimalne lub znikome wchłanianie.

Złoto koloidalne do picia?

Ze względu na badania wykazujące zdolność nanocząsteczek złota do kumulacji w różnych narządach organizmu zwierząt oraz zdolność do przenikania barier – nie należy spożywać złota koloidalnego! Ryzyko toksycznych działań nanometali zdecydowanie przewyższa korzyści, na które wskazują producenci takich preparatów.

>> Co ma kijek do selfie do zmarszczek na twarzy?