W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.
Zapalenie spojówek u dzieci pojawia się zwykle wskutek infekcji bakteryjnej lub alergii. Częstą przyczyną zapalenia spojówek u dzieci bywa także niedrożność przewodu nosowo-łzowego. Noworodek może dostać zapalenia spojówek po porodzie.
Dane pokazują, że 14% dzieci pod opieką okulistów i 6% dzieci leczonych przez pediatrów ma zdiagnozowane zapalenie spojówek. Jakie są rodzaje i objawy zapalenia spojówek u dzieci? Jak sobie z nim radzić?
Częstym czynnikiem wywołującym zapalenie spojówek u dzieci są alergeny. Alergiczne zapalenie spojówek może wystąpić w trzech różnych formach:
Ostre zapalenie – pojawia się nagle po kontakcie z alergenem, jak np. sierść zwierząt, objawy ustępują stosunkowo szybko.
Okresowe zapalenie – jest spowodowane pyłkami roślin i występuje sezonowo w miesiącach pylenia konkretnych roślin.
Przetrwałe zapalenie – wynik całorocznego działania alergenów takich jak roztocza kurzu domowego, pleśnie i sierść zwierząt.
Objawy w alergicznym zapaleniu spojówek obejmują zaczerwienienie, nadmierne łzawienie, swędzenie, pieczenie oczu i obrzmienia powiek, co może się nasilać pod wpływem czynników drażniących.
Coraz częściej obserwuje się lokalne epidemie zapalenia spojówek u dzieci. Epidemiczne zapalenie spojówek jest spowodowane zazwyczaj przez adenowirusy, które są bardzo zakaźne. Infekcja rozprzestrzenia się poprzez bezpośredni kontakt, na przykład przez dotykanie przedmiotów z wirusami i przenoszenie ich na powieki oraz oczy. Wirusowe zapalenie spojówek u dzieci cechuje się charakterystycznymi objawami:
obrzęk powiek,
silne zaczerwienienie spojówek,
obecność grudek na spojówkach,
obfita, wodnista wydzielina z oczu,
światłowstręt,
infekcja górnych dróg oddechowych.
Te symptomy mogą trwać do 3 tygodni. Choroba ma nagły początek i zazwyczaj atakuje jedno oko, po czym drugie oko jest zakażone po około 2 dniach.
>> Czy gradówka na oku to to samo co jęczmień? Jak ją leczyć?
Ostre bakteryjne zapalenie spojówek gwałtownie rozpoczyna się w jednym oku, charakteryzując się znacznym zaczerwienieniem spojówki i ropną wydzieliną, która sprawia, że powieki zlepiają się (szczególnie rano po nocy). Powieki są opuchnięte, może wydawać się, że opadają.
Ten rodzaj zapalenia wywołują bakterie z rodzaju paciorkowców i gronkowców, rzadziej bakterie Gram-ujemne oraz chlamydie. Po kilku dniach stan zapalny przenosi się na drugie oko. Bakteryjne zapalenie spojówek zwykle ustępuje w ciągu 5–7 dni, choć u małych dzieci może być bardziej poważne i prowadzić do zapalenia rogówki i tkanek oczodołu. Zwykle nie występuje powiększenie węzłów chłonnych.
>> Przekrwione oczy – przyczyny i leczenie. Sposoby na zaczerwienione oczy
Nie można lekceważyć stanów zapalnych w spojówce u dzieci, ponieważ mogą być skorelowane z innymi schorzeniami, takimi jak zapalenie płuc, zapalenie ucha czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Zaczyna się od stosowania kropli antybiotykowych o szerokim spektrum działania. Choć zapalenie to może samoistnie ustąpić, terapia ma na celu jego skrócenie. Warto dbać o odpowiednie dawkowanie kropli, aby uniknąć oporności bakterii na antybiotyki. Krople powinny mieć możliwie wysokie stężenie antybiotyku w jednej dawce i być stosowane jak najkrócej. W Polsce dostępne są też krople antybiotykowe o przedłużonym działaniu, które podaje się 2 razy dziennie, co ułatwia ich stosowanie u dzieci.
Polega na ograniczeniu kontaktu z alergenami oraz na stosowaniu kropli do oczu, które zawierają różne rodzaje leków, takie jak leki przeciwhistaminowe czy kortykosteroidowe.
W przypadku zapalenia o podłożu wirusowym leczenie obejmuje podawanie kropli przeciwwirusowych, takich jak gancyklowir, lub stosowanie maści, np. z acyklowirem.
Bardzo częstym objawem zapalenia spojówek u dzieci jest obfite ropienie oka, niewielkie zaczerwienienie spojówki i opuchlizna powiek. Dzieci budzą się z powiekami zlepionymi przez wydzielinę ropną, a ich oczy mocno łzawią. Domowym sposobem radzenia sobie z ropiejącym zapaleniem spojówek jest masaż woreczka łzowego (wewnętrzny kącik oka). Polega on na ucisku palcami kanalików łzowych w obu oczach w kierunku kości bocznej ściany nosa. To podnosi ciśnienie w woreczku, co może prowadzić do rozerwania błony zamykającej przewód nosowo-łzowy. Stosowanie okładów z naparów ziołowych powoli odchodzi w zapomnienie. Współczesne surowce ziołowe są często mocno zapylone, więc ich zastosowanie stwarza ryzyko dodatkowego podrażnienia oka.
Próchnica u dzieci to w Polsce poważny problem – w 2020 roku według danych GIS prawie 65% sześciolatków miało próchnicę zębów mlecznych, a 85% 12-latków próchnicę zębów stałych. Próchnicy u dzieci trzeba zapobiegać już od wyrżnięcia się pierwszego zęba, ponieważ może pogorszyć zdrowie dziecka w przyszłości.
Nawet 60% dzieci w wieku przedszkolnym może być zarażonych owsikami. Pasożyty dostają się do organizmu najczęściej na zanieczyszczonych dłoniach lub przedmiotach, które dziecko wkłada do ust.
Zakażenia ran mogą wymagać antybiotykoterapii lub innych zaawansowanych zabiegów medycznych. W takim przypadku zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub pojechać na ostry dyżur. Domowe leczenie może być odpowiednie tylko w przypadku łagodnych zakażeń i ran.
