Kwas DHA – co to jest, czy warto go dostarczać organizmowi?

Co to jest kwas DHA?

Pod tajemniczym skrótem kryje się jeden z niezbędnych dla organizmu nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) z rodziny Omega-3. Kwas dokozaheksaenowy należy do tej samej grupy cennych składników, co ALA, czyli kwas alfa-linolenowy, oraz EPA – kwas eikozapentaenowy. Nasz organizm nie może ich wytworzyć i musi pozyskiwać je z pożywienia.

Gdzie znajdziemy kwas DHA?

Źródłem kwasu DHA są przede wszystkim owoce morza i ryby, zwłaszcza tłuste morskie: łosoś, śledź, makrela czy sardynki, które w 100 gramach zawierają nawet 1,1 – 1,4 g DHA. Mniej DHA jest w rybach chudszych. Z kolei z olejami roślinnymi – lnianym, rzepakowym, z nasion konopii czy z orzechów włoskich – dostarczymy sobie kwasu ALA, który w kilku procentach zostanie przekształcony do DHA. Zapewnieniu odpowiedniej ilości kwasów DHA służy też suplementacja – suplementy diety zawierają kwas DHA pozyskiwany głównie z ryb morskich, kryla, alg morskich czy kałamarnic. Niestety na całym świecie obserwuje się niskie spożycie kwasów tłuszczowych Omega-3, co stwarza realne ryzyko występowania niedoborów.

Po co nam DHA?

• Przede wszystkim wykorzystuje go naszukład nerwowy. Komórki mózgowe uzupełniają kwasem dokozaheksaenowym swoje struktury błonowe, w tym m.in. w zakończeniach synaps czy osłonkach mielinowych. DHA wspomaga też procesy przeciwzapalne, zapewnia odpowiednią płynność błony komórkowej i umożliwia prawidłowe różnicowanie się i wzrost neuronów.
• DHA wpływa korzystnie naukład odpornościowy i optymalizuje metabolizm komórkowy, co może zmniejszyć ryzyko rozwoju insulinooporności i zespołu metabolicznego. Ponadto DHA korzystnie wpływa na normowanie się poziomu cholesterolu i pozostałych lipidów, w tym LDL oraz VLDL, co z kolei może zapobiec wystąpieniu podwyższonego ciśnienia tętniczego krwi, choroby niedokrwiennej serca czy zawału mięśnia sercowego.
• U osób dorosłych i starszych kwas dokozaheksaenowy pomaga zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów z pamięcią i pogorszenia funkcji poznawczych.
• Kwas DHA służy bakteriom w naszym w przewodzie pokarmowym jakoprebiotyk (wykorzystują go do wzrostu). Może wspomagać rozwój Bifidobacterium, Roseburia i Lactobacillus produkujących kwas masłowy, potrzebny m.in. komórkom okrężnicy do wzmocnienia integralności błony śluzowej i bariery jelitowej, i hamować rozwój patologicznych drobnoustrojów, np. z rodziny Streptococcus i Clostridium.

Kwas DHA – suplementacja w ciąży

Ten wielonienasycony kwas tłuszczowy jest niezbędny do optymalnego rozwoju narządu wzroku i układu nerwowego dziecka, dlatego w czasie ciąży, a szczególnie w III trymestrze, trzeba dostarczać DHA w pokarmach. Dbałość o spożywanie produktów z tym kwasem podczas ciąży pozwala też zmniejszyć ryzyko wystąpienia u matki stanu przedrzucawkowego, przedwczesnego porodu i depresji poporodowej. Zaś Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników rekomenduje wszystkim kobietom w ciąży suplementowanie co najmniej 200 mg DHA na dobę, a przy ryzyku wystąpienia przedwczesnego porodu pozwala zwiększyć dawkę nawet do 1000 mg na dobę.

>> Kwasy tłuszczowe Omega

DHA dla niemowląt i dzieci

Najwięcej DHA gromadzi się w mózgu i oku dziecka pod koniec ciąży i we wczesnym okresie niemowlęcym, dlatego matka powinna dbać o spożywanie produktów bogatych w kwas dokozaheksaenowy także po porodzie (gdy kobieta nie decyduje się na karmienie piersią lub gdy spożycie kwasów DHA jest niewystarczające, warto zadbać o ich dostarczenie dziecku wraz z mlekiem modyfikowanym lub przez suplementację). Przyswajanie kwasów Omega-3, w tym DHA, w czasie ciąży i podczas karmienia piersią może stanowić także czynnik ochronny przed rozwojem alergii i astmy u dzieci.

>> Astma alergiczna - bardzo częsta u dzieci z astmą