Alergia na grzyby i pleśnie – objawy i leczenie. Jak rozpoznać problem?

Grzyby i pleśnie mogą wywołać reakcję alergiczną zarówno ze strony układu oddechowego, pokarmowego, jak i skóry (alergia kontaktowa). Ponieważ grzyby mogą znajdować się w warzywach i owocach, mięsie czy nabiale, w niewłaściwie odgrzybianej klimatyzacji, w mieszkaniach (zwłaszcza tych z dużym poziomem wilgotności powietrza), a także w glebie, ryzyko kontaktu z ich zarodnikami jest bardzo duże. Szacuje się, że alergia na grzyby pleśniowe dotyczy 10- 40% dzieci chorujących na astmę oraz nawet do 20% dorosłych osób cierpiących na choroby atopowe.

Alergia wziewna na grzyby może być sezonowa (zarodniki grzybów znajdują się w powietrzu od marca do listopada, z największym nasileniem w maju i wrześniu), ale na ogół jest to alergia całoroczna.

>>  Rodzaje alergii i ich objawy. Jakie pokarmy, składniki kosmetyków uczulają najczęściej

Które grzyby uczulają?

Do grzybów pleśniowych, występujących na terenach europejskich, zaliczane są: Cladosporium, Ascomycetes, Sporobolomyces, Basidiomycetes, Aspergillus, Penicillium, Ustilago, Alternaria.

Należy pamiętać, że zarodniki pleśni są mikroskopijnych rozmiarów i nie są widoczne gołym okiem. Znajdują się często w kurzu domowym, przez co jesteśmy narażeni na kontakt z nimi przez cały rok. Niektóre gatunki grzybów zawierają nawet kilkadziesiąt alergenów, powodujących różne objawy, mogą wystąpić także reakcje krzyżowe między alergenami grzybów a antygenami z innych substancji czy pokarmów.

Objawy alergii na grzyby i pleśnie

Jak już wspominaliśmy, objawy alergii na grzyby i pleśnie mogą pochodzić z różnych układów. Najczęściej występują objawy z układu oddechowego, takie jak:

• nieżyt nosa (katar sienny),
• obrzęk błony śluzowej nosa,
• kaszel,
• kichanie,
• objawy przypominające zapalenie gardła,
• duszności,
• zaostrzenie lub wystąpienie astmy oskrzelowej.

Do objawów alergii kontaktowej zaliczamy najczęściej atopowe zapalenie skóry, pokrzywkę oraz świąd skóry. Może dojść także do alergii pokarmowej. Reakcje uogólnione zdarzają się rzadko.

Bardzo często u pacjentów narażonych na ciągłe oddziaływanie grzybów i pleśni pojawiają się bóle głowy oraz uczucie przewlekłego zmęczenia.

>> Zespół przewlekłego zmęczenia (CFS) – objawy, leczenie. Jak odzyskać energię?

Jak zdiagnozować alergię na grzyby i pleśnie?

Należy udać się do lekarza alergologa, który zleci testy alergiczne z krwi bądź punktowe testy skórne. Testy z krwi polegają na wykryciu we krwi pacjenta przeciwciał IgE skorelowanych z objawami klinicznymi. Ich obecność potwierdza alergię. Z jednej próbki krwi możliwa jest diagnostyka alergenów wziewnych i pokarmowych.

>> Testy alergiczne do zarezerwowania w twojej aptece

Leczenie alergii na grzyby i pleśnie

Podstawową zasadą powinno być unikanie ekspozycji na czynniki powodujące wystąpienie alergii. Można stosować także leki przeciwhistaminowe, poddać się immunoterapii oraz leczeniu przeciwgrzybiczemu. Niektórym pacjentom pomaga korzystanie z oczyszczacza powietrza, który usuwa z powietrza zarodniki grzybów i pleśni oraz roztocza kurzu domowego, które również zaostrzają objawy alergii.

Dlaczego nie wolno jeść produktów zawierających pleśń?

Zacznijmy od tego, że jeśli na danym produkcie spożywczym zauważymy pleśń, to należy wyrzucić cały produkt – niedopuszczalne jest usunięcie pleśni i przeznaczenie reszty do spożycia. Mykotoksyny, czyli szkodliwe substancje, które zawiera pleśń, są w całym produkcie. Nie niszczy ich ani obróbka termiczna, ani mrożenie. Co powoduje ich spożycie? Mykotoksyny wykazują działanie mutagenne (działają rakotwórczo), negatywnie wpływają na płód, sprzyjają pojawieniu się chorób układu oddechowego oraz zaburzają funkcjonowanie układu odpornościowego.