Alergie pokarmowe coraz częściej występują u niemowląt i małych dzieci. Do najpowszechniejszych alergenów należą mleko krowie, jaja, orzeszki ziemne, orzechy, ryby, skorupiaki i mięczaki. Jakie są objawy alergii i czy można im w jakiś sposób zapobiec?
Alergia pokarmowa u dzieci

Szacuje się, że alergie pokarmowe dotyczą 6% dzieci na świecie. Sprzyjają im zanieczyszczenie środowiska i zbyt higieniczny tryb życia. Znaczenie ma również występowanie alergii u rodziców. Alergia jednak nie jest wyrokiem – dobrze leczona nie wyklucza wysokiej jakości życia.
Konsekwencje nieleczonych alergii pokarmowych u dzieci
Podstawą leczenia alergii pokarmowych – zarówno u dzieci, jak i dorosłych – jest dieta eliminacyjna. Polega ona na usunięciu szkodliwego pokarmu z diety po to, by pozwolić na regenerację błony śluzowej przewodu pokarmowego i wyciszyć reakcje ze strony układu odpornościowego. Nieleczone alergie mogą bowiem powodować zaburzenia odżywiania, zaburzenia rozwoju czy wolniejsze tempo wzrostu. Odpowiada za nie proces zapalny współistniejący z nadmierną przepuszczalnością jelit, co znacznie pogarsza wchłanianie witamin i składników mineralnych oraz zwiększa obecność szkodliwych produktów przemiany materii w organizmie. Warto wiedzieć, że prawidłowe leczenie żywieniowe umożliwia „wyrośnięcie” z alergii po 2–3 latach jego stosowania.
Czytaj także: Nadwrażliwość pokarmowa – alergia czy nietolerancja?
Objawy alergii pokarmowych u dzieci
Trzeba pamiętać, że nie każda alergia objawia się tuż po zjedzeniu szkodliwego produktu. Zdarza się, że trzeba czekać na objawy nawet do 4 dni, co znacznie utrudnia identyfikację alergenu. W reakcji na spożycie uczulającego pokarmu mogą pojawić się:
- ze strony układu pokarmowego – biegunki, zaparcia, ulewania, wymioty, kolka jelitowa lub refluks żołądkowo-przełykowy,
- ze strony układu oddechowego – świsty, sapka, nawracające zapalenie oskrzeli, duszności,
- widoczne na skórze – wysypka, szorstkość, suchość, wyprzenia (zmiany zapalne) w zgięciach łokciowych lub kolanowych, a także wyprysk pieluszkowy, zmiany atopowe lub łojotokowe.
Czytaj także: Co to jest atopia?
Z myślą o małych alergikach powstało szereg preparatów mlekozastępczych (tzw. hydrolizatów). Zawarte w nich białko pozbawione jest właściwości alergizujących. Niestety, ich smak często pozostawia wiele do życzenia, więc im wcześniej zagoszczą one w diecie malucha, tym łatwiej będą przez niego tolerowane.
Profilaktyka alergii pokarmowych u dzieci
Kluczowe w zapobieganiu rozwojowi alergii pokarmowych u dzieci wydaje się karmienie niemowląt piersią przynajmniej do 6. miesiąca życia. Ze względu na możliwość przenikania do mleka antygenów pokarmowych występujących w spożytych przez matkę pokarmach, zaleca się, by w okresie karmienia wystrzegać się cytrusów, orzechów i czekolady, które mogą uczulać.
Następnie znaczącą rolę odgrywa racjonalne i stopniowe wprowadzanie pokarmów potencjalnie alergizujących do diety. Zaleca się, by gluten wprowadzać w 5. miesiącu życia – jeszcze w trakcie karmienia piersią. Pozostałe pokarmy dobrze jest wprowadzać kolejno i obserwować reakcje dziecka przez kilka dni – w razie niepożądanych następstw łatwiej będzie zidentyfikować ich przyczynę. Z tego samego względu o wiele lepiej jest ten proces przeprowadzać w domu niż w żłobku, w którym rodzice mają zdecydowanie mniejszą kontrolę nad tym, co jedzą ich dzieci.
Stosujesz dietę eliminacyjną? Uzupełniaj niedobory!
Warto pamiętać, że część pokarmów uważana jest za bezpieczna dla alergików. Należą do nich pietruszka, zielony groszek, marchew, buraki, dynia, brokuły, ziemniaki, a także jabłka, morele i brzoskwinie. Po dokładnym umyciu i ugotowaniu nie powinny nikomu zaszkodzić. Ich włączenie do jadłospisu na stałe pozwoli zminimalizować niedobory składników mineralnych i witamin związane z eliminacją szkodliwych produktów.