Zielona herbata – czy jest zdrowa? Poznaj jej właściwości i działanie

Zielona herbata to ususzone liście herbaty chińskiej (Camelia sinensis), rośliny z rodziny kameliowatych. Pochodzi ona z terenów Chin i Indii, ale uprawiana jest w wielu innych krajach na świecie. Z tej samej herbaty chińskiej otrzymuje się także herbatę czarną. 

Właściwości zielonej herbaty 

Zielona herbata zawiera głównie polifenole, w tym przypadku katechiny i epikatechiny. Bardzo ważnym związkiem jest galusan epigalokatechiny (EGCG), który odpowiada za wiele właściwości farmakologicznych. Ważną funkcję pełni również teina. Pozostałe składniki zielonej herbaty to: 

• kwercetyna, 

• fluor, 

• cynk, 

• potas, 

• aminokwasy, 

• witaminy (A, C, E oraz z grupy B). 

Zielona herbata – działanie 

Zielona herbata sprawdza się przy wielu dolegliwościach. Wykazuje działanie przeciwutleniające, czyli likwiduje wolne rodniki powodujące uszkodzenie i starzenie się komórek (stres oksydacyjny). Dodatkowo jest moczopędna, co wykorzystuje się jako jedną z metod oczyszczania organizmu. Znane są też jej właściwości pobudzające, choć nie są zbyt intensywne. Przyczynia się do zwiększenia koncentracji, poprawia pamięć i zdolność do kojarzenia. Może działać przeciwbiegunkowo i przeciwbakteryjnie. Wyniki niektórych badań sugerują, że zielona herbata może wpływać na przemiany glukozy i tłuszczów w organizmie.  

>> Zioła i herbaty ziołowe - zioła na uspokojenie, mieszanki ziół, herbaty na odchudzanie i trawienie

Picie zielonej herbaty – jak ją przygotować, efekty 

Krótkie parzenie zielonej herbaty (2-3 minuty) zapewni działanie pobudzające. W zależności od producenta danej herbaty należy stosować się do jego zaleceń w kwestii przygotowywania naparu.  

>> Herbata matcha – właściwości. Jak przygotować matchę?

Zielona herbata – na co pomaga? 

Zielona herbata jako antyoksydant 

Polifenole odpowiadają za działanie przeciwutleniające. Determinuje to nie tylko ochronę komórek przed uszkodzeniami, ale także zmniejsza stany zapalne wywołane przez wolne rodniki. Takie właściwości otwierają drogę do dalszych badań pod kątem wykorzystania zielonej herbaty w profilaktyce nowotworów, np. raka piersi, jelita grubego, wątroby, płuc czy prostaty.  

To nie wszystko w kwestii właściwości antyoksydantów zawartych w zielonej herbacie. Wykazano, że mogą one wspomagać obniżanie stężenia, tzw. złego cholesterolu. Dzięki temu mogą służyć w profilaktyce chorób serca, udaru czy miażdżycy. Polifenole odpowiadają także za uszczelnianie i uelastycznianie naczyń krwionośnych. Taka właściwość również sprawdza się w profilaktyce chorób serca i układu krążenia. 

Co ciekawe, zawarty w zielonej herbacie galusan epigalokatechiny oraz pozostałe flawonoidy mogą wzmacniać kości, zwiększać ich gęstość. Wykorzystanie zielonej herbaty w profilaktyce osteoporozy pozostaje jeszcze w sferze dokładniejszych badań, ponieważ jednocześnie zielona herbata może wypłukiwać wapń z organizmu.  

Działanie zielonej herbaty na mózg   

Aminokwasy zielonej herbaty, w tym L-teanina, a także EGCG mogą chronić komórki mózgowe. Badanie przeprowadzone wśród osób w średnim i starszym wieku wykazało, że u tych spożywających zieloną herbatę ryzyko zaburzeń pamięci i koncentracji zmniejszyło się o ponad 60%. Z kolei inne badanie wskazało, że picie zielonej herbaty zmniejszyło ilość biomarkerów związanych z chorobą Alzheimera.  
Właściwości zielonej herbaty dla poprawy funkcji poznawczych mogą być wykorzystywane przez osoby, które się intensywnie uczą. Dzięki teinie herbata zielona pobudza organizm. 

>> Co pić rano zamiast kawy, żeby się obudzić?  

Zielona herbata w walce z cukrzycą 

Wysokie stężenie L-teaniny zawarte w zielonej herbacie może zapobiegać cukrzycy typu 2. Pomaga bowiem utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi i odpowiednią wrażliwość komórek na insulinę. Ponadto udowodniono, że regularne picie zielonej herbaty zdecydowanie zmniejsza ryzyko zgonu spowodowanego powikłaniami cukrzycy typu 2. 

Zielona herbata na prostatę 

Po przeprowadzeniu badań laboratoryjnych można obecnie stwierdzić, że zielona herbata sprawdzi się także w profilaktyce łagodnego przerostu gruczołu krokowego. Odpowiada za to galusan epigalokatechiny. Powstrzymuje on komórki prostaty przed nadmiernym namnażaniem, a tym samym powiększeniem gruczołu. Wyniki nie zostały jeszcze potwierdzone w badaniach przeprowadzonych na ludziach. 

>> Jak dbać o prostatę? Badania, seks, dieta, suplementy na prostatę 

Zielona herbata a próchnica 

Niektóre źródła wskazują zieloną herbatę jako środek przeciwpróchniczy. Jest to możliwe za sprawą zawartego w niej fluoru. Zabezpiecza on zęby przed szkodliwym działaniem związków prowadzących do próchnicy.  

Zielona herbata na odchudzanie 

Picie zielonej herbaty może przyczynić się do utraty wagi:  

1. Ma ona działanie moczopędne. Oznacza to, że wspomaga usuwanie nadmiaru wody z organizmu. Wraz z wodą usuwane są też szkodliwe produkty przemiany materii.  

2. Dzięki obniżaniu stężenia cholesterolu poprawia się metabolizm lipidów.  

3. Zielona herbata może wykazywać działanie termogeniczne. Polega ono na zużywaniu większej ilości energii, która jest potrzebna do wielu procesów przemian w organizmie. Jest to związane jednocześnie ze zwiększonym wykorzystaniem zmagazynowanej tkanki tłuszczowej.  

Pomimo tych właściwości zielonej herbaty udowodniono, że przyjmowanie preparatów z EGCG w dawce dobowej wynoszącej 800 mg lub więcej może uszkadzać wątrobę, a napar z zielonej herbaty przygotowany samodzielnie nie wykazuje takiego ryzyka. 

>> Co wspomaga odchudzanie – składniki ziół i produktów odchudzających

Zielona herbata w ciąży 

Niestety zielona herbata, a w szczególności produkty zawierające jej wyciągi, są przeciwwskazane w ciąży. Podobnie nie powinny jej spożywać kobiety karmiące piersią. 

Kto nie powinien pić zielonej herbaty 

Poza ciążą i laktacją istnieje też kilka innych sytuacji, w których nie powinno się pić zielonej herbaty. Dotyczy to głównie osób, które przyjmują na stałe różne leki. Do takich leków należy atorwastatyna, której skuteczność może być ograniczona. Nadmierne spożywanie naparu z zielonej herbaty może ograniczać wchłanianie składników, takich jak: witamina B1, miedź, selen, żelazo oraz kwas foliowy. Zielonej herbaty nie powinny także spożywać dzieci. 

>> Yerba mate – co ma w sobie słynny napar z ostrokrzewu paragwajskiego?