Jak wygląda łuszczyca krostkowa i czy jest zaraźliwa?

Co to jest łuszczyca krostkowa?

Łuszczyca krostkowa to jedna z rzadszych i przy tym najcięższych odmian łuszczycy. Objawia się zmianami skórnymi wynikającymi z nadmiernego rogowacenia naskórka. Łuszczyca krostkowa rozpoznawana jest zarówno u pacjentów dorosłych, jak i u dzieci. Występuje w dwóch postaciach: uogólnionej i ograniczonej.

1. Uogólniona łuszczyca krostkowa:

• odmiana von Zumbusch (inaczej ostra uogólniona łuszczyca krostkowa) –z objawami przypominającymi grypę (wysoka gorączka, dreszcze, złe samopoczucie, zmęczenie) oraz rozsiewem krost na całym ciele,
• liszajec opryszczkowaty, ciężka postać łuszczycy krostkowej najczęściej występująca u kobiet ciężarnych – ze zmianami zlokalizowanymi głównie w pachwinach oraz w zgięciach stawowych, np. pod kolanami; u części pacjentek występują również objawy takie jak gorączka, dreszcze, biegunka, wymioty.

2. Ograniczona łuszczyca krostkowa:

• łuszczyca krostkowa dłoni i stóp,
• ciągłe krostkowe zapalenie skóry palców – bardzo rzadka odmiana z wykwitami krostkowymi na palcach rąk i nóg, zazwyczaj na dystalnej części paliczków oraz paznokciach.

>> Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy i leczenie

Jak wygląda łuszczyca krostkowa?

W łuszczycy krostkowej na kolanach, łokciach lub na linii włosów pojawiają się pęcherzyki wypełnione treścią surowiczą, zazwyczaj na rumieniowym, zapalnym podłożu. Lokalizacja krostek i przebieg choroby mogą być różne i zależeć od postaci łuszczycy krostkowej:

• pęcherzyki na podłożu zapalnym mogą występować pojedynczo lub grupami, rozprzestrzeniać się, a czasami zlewać w placki pokrywające duże obszary ciała,
• w uogólnionej łuszczycy krostkowej wysiew krost może objąć całe ciało, a pęcherze mogą pojawić się błyskawicznie, np. w ciągu jednej doby,
• w łuszczycy krostkowej o ciężkim przebiegu dochodzi do spełzania naskórka i ciężkiego stanu ogólnego pacjenta (wysoka gorączka, dreszcze, zmęczenie, złe samopoczucie, czasem nawet biegunka, wymioty),
• w łuszczycy ograniczonej zmiany obejmują tylko dłonie i stopy,
• może pojawiać się ból, świąd, uczucie palenia chorej skóry,
• mogą współwystępować inne zmiany skórne, w tym najczęściej łuski typowe dla łuszczycy pospolitej.

>> Produkty na problemy skórne: szampony, kremy, emulsje dermatologiczne

Łuszczyca krostkowa – czy jest zaraźliwa?

Łuszczyca krostkowa nie jest chorobą zakaźną. To przewlekła choroba o podłożu autoimmunologicznym, w której organizm z niejasnych powodów atakuje własne komórki naskórka. Choć wciąż pozostaje niejasne, dlaczego u części populacji rozwija się łuszczyca krostkowa, naukowcy wskazują na kilka potencjalnych czynników ryzyka:

• dziedziczność – średnio 30% zdiagnozowanych przypadków dotyczy pacjentów, u których choroba występuje rodzinnie,
• dysfunkcje układu immunologicznego – najczęściej wskazuje się na zaburzenia komórek Langerhansa (obronne komórki skóry obecne w naskórku) oraz mechanizmy zależne od limfocytów T,
• czynniki środowiskowe – przewlekły stres, infekcje, urazy skóry, palenie papierosów, działanie niektórych leków.

Diagnoza łuszczycy krostkowej

Klasyfikacja postaci łuszczycy krostkowej odbywa się na podstawie obserwacji lokalizacji zmian skórnych oraz ewentualnych objawów ogólnoustrojowych, takich jak gorączka czy złe samopoczucie. Badania laboratoryjne nie zawsze są konieczne, ale w niektórych przypadkach dermatolog może zlecić morfologię krwi czy badanie OB, aby ocenić ogólny stan pacjenta oraz wykluczyć inne schorzenia, takie jak infekcje czy zaburzenia metaboliczne.

Łuszczyca krostkowa – leczenie

U dorosłych pacjentów z rozpoznaną łuszczycą krostkową zaleca się leczenie ogólne. Możliwe rodzaje terapii ogólnej to:

• retinoidy – stosowane doustnie normalizują proliferację i różnicowanie keratynocytów oraz ograniczają stan zapalny; po uzyskaniu remisji dawkę retinoidów redukuje się do skutecznej, małej dawki podtrzymującej, leczenie prowadzi się przez kilka miesięcy,
• metotreksat – najczęściej stosowany lek systemowy w ciężkich postaciach łuszczycy; leczenie trwa zazwyczaj 6 do 8 tygodni,
• cyklosporyna A – skuteczna we wszystkich postaciach łuszczycy, ma zdolność hamowania aktywności limfocytów T, cyklosporynę można stosować również u dzieci z uogólnioną łuszczycą krostkową,
• leki biologiczne – dla pacjentów z najcięższymi postaciami łuszczycy i po innych rodzajach nieskutecznych terapii możliwe jest leczenie lekami biologicznymi (np. adalimumab, etanercept, infliksymab, ustekinumab), których działanie polega na blokowaniu lub hamowaniu aktywności białek biorących udział w procesach zapalnych i regulacji układu odpornościowego,
• fototerapia – na zmiany łuszczycowe kieruje się promienie UV, które działają przeciwzapalnie i immunosupresyjnie,
• fotochemioterapia – leczenie promieniowaniem UVA pod wpływem doustnego środka chemicznego (psoralenu) o działaniu światłouczulającym, podnoszącym stopień wrażliwości skóry na działanie promieniowania.

>> Leki na łuszczycę – przegląd farmaceuty

Najlepsza maść na łuszczycę krostkową

Leczenie miejscowe łuszczycy krostkowej za pomocą kremów czy maści nakładanych na zmiany skórne może być stosowane w mniej agresywnej odmianie ograniczonej (łuszczyca krostkowa dłoni i stóp) oraz pomocniczo w łagodzeniu objawów i zapobieganiu zaostrzeniom w innych postaciach łuszczycy krostkowej. Leki miejscowe znajdujące zastosowanie w leczeniu tej choroby to m.in.:

• maści i  kremy zawierające glikokortykosteroidy – mogą łagodzić świąd czy zmniejszać łuszczenie się skóry,
• miejscowe preparaty z analogami witaminy D – pomagają przywrócić prawidłowe rogowacenie, zmniejszają odczyny zapalne i immunologiczne odpowiedzialne za zmiany łuszczycowe.

>> Preparaty i leki na łuszczycę – kremy i maści