Czy użądlenie szerszenia jest groźniejsze niż użądlenie osy? Pierwsza pomoc

Jak wygląda szerszeń? 

Szerszeń przypomina dużą osę i jest z nią blisko spokrewniony. Ma żółto-rudą głowę i tułów, odwłok w zółto-czarne pasy.  Może osiągać wymiary nawet do 3,5 cm, a rozpiętość skrzydeł sięga nawet około 5 cm. Jest zdecydowanie głośniejszy niż osa. Często można zaobserwować osobniki latające pojedynczo, w skupiskach zobaczysz je raczej w pobliżu gniazda. 

Czy jad szerszeni jest silniejszy od jadu osy? 

Użądlenia os, szerszeni, pszczół i innych owadów błonkoskrzydłych nie są obojętne dla zdrowia. Po ich ukłuciu pojawiają się nieprzyjemne objawy, których intensywność różni się w zależności od danej osoby – jej stanu zdrowia i indywidualnych uwarunkowań. Najczęściej spotykane jest użądlenie osy, z uwagi na ich liczebność oraz częste bytowanie w pobliżu ludzi. Inne owady, w tym szerszeń, także mogą użądlić człowieka, choć zdarza się to rzadziej. 

Jad szerszenia można porównać do jadu osy lub pszczoły, nie jest bardziej toksyczny. Śmiertelna dla człowieka dawka to od 10 do 90 mg na kilogram ciała, co w przypadku osoby dorosłej, oznaczałoby użądlenie przez kilkaset osobników. Należy pamiętać, że z racji dużych rozmiarów szerszeń ma większe żądło, a w jego jadzie zawarte są dodatkowo acetylocholiny, które odpowiadają za uczucie pieczenia i ból - użądlenia szerszenia mogą być bardziej bolesne. 

Jak rozpoznać, co użądliło - szerszeń, osa czy pszczoła? 

Jeśli użądlił Cię owad w żółto-czarne pasy, ale nie masz pewności, co to jest – zachowaj spokój. Niezależnie od tego, który z owadów błonkoskrzydłych Cię użądlił (za wyjątkiem pszczoły - po użądleniu na wszelki wypadek upewnij się, czy w skórze nie zostało żądło), objawy i pierwsza pomoc wyglądają podobnie. Zdarza się, że takie użądlenia bywają mylone z ukąszeniem pewnego rodzaju muchówek, np. bąka bydlęcego. Te potrafią powodować podobne objawy skórne, natomiast nie wiążą się ze wstrzyknięciem jadu – wobec czego nie wywołują reakcji z nim związanej. 

Jak wygląda użądlenie szerszenia? 

Użądlenie szerszenia wygląda podobnie do innych ukąszeń owadów. Jednak ze względu na ilość wstrzykniętego jadu, dolegliwości mogą one być odczuwalnie silniejsze. Po użądleniu szerszenia w miejscu ukłucia na skórze, zwykle występuje: 

• ból, 

• obrzęk, 

• zaczerwienienie, 

• opuchlizna, 

• świąd. 

Użądlenie szerszenia – objawy ogólnoustrojowe 

Użądlenie szerszenia u osób z większą wrażliwością na jad mogą dawać też objawy ogólnoustrojowe, takie jak: 

• podwyższona temperatura, 

• gorsze samopoczucie, 

• uczucie gorąca. 

>> Preparaty na alergię

Użądlenie szerszenia – reakcja alergiczna 

Inaczej jest w przypadku osób uczulonych na jad błonkoskrzydłych, powinny one jak najszybciej przyjąć leki antyhistaminowe oraz zasięgnąć pomocy medycznej. 

Do objawów, które sugerują reakcję alergiczną, należą: 

• problemy z oddychaniem, 

• przyspieszone bicie serca (kołatanie), 

• zawroty głowy, 

• omdlenia, 

• zaburzenia równowagi, 

• silne uczucie lęku, 

• ucisk w klatce piersiowej 

• bóle brzucha i wymioty, 

• wstrząs anafilaktyczny. 

Czy użądlenie szerszenia jest niebezpieczne? Czy jest groźniejsze od użądlenia osy? 

Użądlenie przez jednego szerszenia dla dorosłej, zdrowej osoby nie jest niebezpieczne – podobnie jak użądlenie osy. Jeśli po użądleniu szerszenia występują tylko takie objawy, jak wymienione miejscowe skórne oraz częste ogólnoustrojowe, nie ma powodu do niepokoju. Użądlenie szerszenia nie jest bardziej niebezpieczne niż użądlenie pszczoły, osy czy innych owadów błonkoskrzydłych spotykanych w Polsce. 

Są jednak przypadki, kiedy użądlenia szerszenia mogą być bardziej niebezpieczne. Dotyczy to okoliczności, jeśli szerszeń użądli: 

• w okolice twarzy i szyi, 

• wewnątrz jamy ustnej (np. połknięty z napojem), 

• małe dziecko, 

• alergika, 

• więcej niż jeden raz. 

Jeśli do tego dojdzie i wystąpią objawy mogące świadczyć o reakcji alergicznej, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Szczególnie niebezpieczne jest użądlenie szerszenia w okolice szyi i głowy, gdzie duży obrzęk może utrudnić oddychanie. Wtedy należy udać się do najbliższego szpitala, przyjmując jednocześnie leki przeciwhistaminowe. Jeśli wystąpią gwałtowne objawy zagrażające życiu, trzeba natychmiast wezwać pomoc pod numerem alarmowym 112. 

>> Alergia na ugryzienie mrówki - jak złagodzić objawy?

Pierwsza pomoc po użądleniu szerszenia 

W pierwszej kolejności należy odkazić miejsce użądlenia. Do miejsca wkłucia można przyłożyć lód zawinięty w ręcznik albo żelowy kompres z zamrażarki, który pomoże zmniejszyć opuchliznę. Możesz również używać dostępnych w aptece środków łagodzących ukąszenia owadów. 

>> Preparaty łagodzące ukąszenia i odstraszające owady

Jak uniknąć użądlenia szerszenia? 

Szerszenie są pokojowo nastawione, a ludzkie jedzenie ich na ogół nie interesuje – soki, ciasta czy perfumy nie wabią ich tak, jak osy. Szerszenie żywią się innymi owadami, dojrzałymi owocami (uwaga na zbierane jesienią przejrzałe owoce – w nich możemy spotkać pożywiające się szerszenie), sokiem roślin i nektarem. Te owady także polują - na osy, muchy i komary. Przyciąga je światło, dlatego wieczorem i w nocy mogą wlatywać do domu, jeśli masz otwarte okna. 

Aby uniknąć użądlenia szerszenia należy ich nie prowokować i nie zbliżać się do nich. Należy zachowywać się spokojnie, nie wykonywać gwałtownych gestów i owad prawdopodobnie odleci. Jeśli wleciał do pomieszczenia, wystarczy umożliwić mu wydostanie się.  

Natomiast jeśli widzisz więcej niż jednego szerszenia, to może to oznaczać, że w okolicy jest ich gniazdo. Wówczas najlepiej oddal się z tego miejsca – szerszenie potrafią zachować się agresywnie, jeśli uznają, że ktoś lub coś stanowi zagrożenie dla ich gniazda. Jeśli szerszenie zbudowały gniazdo w budynku mieszkalnym, należy zgłosić to odpowiednim służbom - nie próbować usuwać gniazda samodzielnie.