Alergia może wystąpić u kobiety po raz pierwszy w życiu w okresie ciąży, a jeśli przyszła mama była już uczulona – przybrać na sile lub osłabnąć. Należy wówczas skontaktować się z lekarzem, zamiast stosować leki na własną rękę. Domowymi sposobami na alergię w ciąży można za to zmniejszyć kontakt z alergenem.
Czy alergia w trakcie ciąży szkodzi dziecku? Jakie leki stosuje się na alergię podczas ciąży?

Alergia w ciąży – najczęstsze objawy
- Swędzące zmiany skórne, zwykle pod postacią wysypki.
- Zaczerwienienie oczu, któremu towarzyszy świąd i pieczenie.
- Wodnisty i bezbarwny katar, kichanie.
- Suchy kaszel, chrypka, drapanie w gardle lub trudności z oddychaniem.
Alergii towarzyszyć może ogólne osłabienie i odczucie zmęczenia oraz rozbicia. Nasilenie dolegliwości zmniejsza lub zwiększa się często w czasie doby – zależnie od kontaktu z alergenem. Przykładowo objawy alergii na pyłki drzew nasilają się po wyjściu na zewnątrz, a uspokajają w czasie przebywania w zamkniętych pomieszczeniach.
Leki na alergie w ciąży
Wiele osób zastanawia się, jakie leki są bezpieczne dla kobiet w ciąży i co można zażyć w celu złagodzenia objawów alergii. Niestety, w tym szczególnym okresie żadnych leków ani nawet suplementów lub ziół nie powinno się przyjmować bez konsultacji z lekarzem. Specjalista podejmuje decyzję o wyborze najbezpieczniejszych preparatów, rozpatrując każdy przypadek indywidualnie. Najczęściej przepisywane kobietom w ciąży leki antyhistaminowe, takie jak cetyryzyna, difenhydramina oraz loratadyna, są uważane za bezpieczne w tym okresie.
Wśród glikokortykosteroidów wziewnych stosowanych w leczeniu astmy za najbezpieczniejszy w okresie ciąży uznaje się budezonid.
Najczęstsze choroby alergiczne w ciąży
Alergiczny nieżyt nosa
Katar alergiczny może być wywołany przez pyłki traw lub drzew, roztocza kurzu domowego, alergeny grzybów lub sierść, naskórek czy inne wydzieliny zwierząt. Lekarz w celu złagodzenia objawów może zalecić glikokortykosteroidy stosowane donosowo oraz leki przeciwhistaminowe.
Alergia skórna
Zmiany skórne o podłożu alergicznym w czasie ciąży często są wywołane kontaktowym zapaleniem skóry. Alergenów mogących wywołać tego typu reakcję jest bardzo dużo. Zaliczają się do nich obecny w wielu rodzajach biżuterii nikiel, konserwanty pochodzące z kosmetyków, substancje zapachowe, tworzywa sztuczne, barwniki lub leki. Zidentyfikowanie czynnika sprawczego jest jednym z najistotniejszych elementów walki z objawami, gdyż bez wyeliminowania alergenu problem będzie nawracał. Leki wykorzystywane w alergiach skórnych to leki przeciwhistaminowe lub w niektórych przypadkach glikokortykosteroidy stosowane miejscowo.
Zmiany skórne mogą być jednak także objawem alergii pokarmowej. Wtedy leczenie miejscowe bez rozpoznania problemu nie odniesie efektu.
Alergiczne zapalenie spojówek
Alergiczne zapalenie spojówek często współistnieje z alergicznym nieżytem nosa. Może być więc wywoływane przez podobne alergeny, czyli pyłki traw i drzew, roztocza kurzu domowego oraz sierść zwierząt. Leczenie opiera się na stosowaniu leków przeciwhistaminowych doustnie lub do oczu.
Alergia pokarmowa
U dorosłych alergię pokarmową najczęściej wywołują owoce morza, ryby, orzechy, seler, pomidor, cytrusy, zboża i przyprawy. Pokarmy te mogą powodować wystąpienie bardzo różnych objawów, często pozornie nietypowych dla alergii pokarmowej. Oprócz bólu brzucha, wymiotów i biegunki pojawić mogą się zmiany skórne lub nawet zagrażający życiu wstrząs anafilaktyczny. Podstawą leczenia jest wyeliminowanie z diety uczulającego składnika.
Astma alergiczna
Astma oskrzelowa wywołana obecnością alergii na pyłki, roztocza kurzu domowego lub inne alergeny wziewne nazywana jest astmą alergiczną. Leczona jest podobnie jak astma niealergiczna – za pomocą wziewnych glikokortykosteroidów.
Pokrzywka
Pokrzywka może mieć charakter alergiczny lub niealergiczny. Czynników, które mogą ją wywołać, jest wiele. Należą do nich alergeny wziewne, takie jak pyłki czy roztocza kurzu domowego, oraz alergeny pokarmowe lub kontaktowe, substancje chemiczne, leki, jad pszczół, os, szerszeni lub mrówek, a nawet bodźce fizykalne jak ciepło lub zimno. W znacznej części przypadków nie udaje się określić, co przyczyniło się do wystąpienia pokrzywki. Złagodzenie objawów można uzyskać, stosując leki przeciwhistaminowe.
Czy alergia w trakcie ciąży szkodzi dziecku?
Większość matek niepokoi się, czy alergia może źle wpłynąć na rozwój dziecka. Odpowiedź na to pytanie nie jest jednak prosta. Alergiczny nieżyt nosa lub zapalenie spojówek są dużo mniej niebezpieczne dla dziecka niż astma czy wstrząs anafilaktyczny. Bez wątpienia z każdą alergią występującą w czasie ciąży należy udać się do lekarza. Rezygnacja z leczenia, szczególnie w przypadku astmy, stwarza dużo większe niebezpieczeństwo dla płodu niż ewentualne działania uboczne stosowanych leków.
Domowe sposoby na alergię w ciąży
Domowe metody walki z alergią opierają się głównie na zmniejszeniu ekspozycji na alergen. Pomocne mogą być:
- Płukanie nosa solą fizjologiczną lub roztworem wody morskiej – przynosi ulgę w objawach oraz pozwala pozbyć się alergenów z powierzchni błony śluzowej.
- Przemywanie twarzy po przyjściu z dworu – może okazać się równie ważne jak mycie rąk. Usuwa bowiem z powierzchni ciała alergizujące czynniki.
- Zakładanie okularów przeciwsłonecznych – zmniejsza kontakt alergenów z wrażliwą okolicą oczu.
- Zmiana odzieży po powrocie do domu i częstsze pranie ubrań – również działają na zasadzie zmniejszenia ekspozycji na alergen.
- Korzystanie z kosmetyków hipoalergicznych – zmniejsza ryzyko pojawienia się alergii skórnej.
- Używanie kosmetyków emolientowych – pozwala nawilżyć i natłuścić skórę, co wspiera regenerację jej bariery hydrolipidowej, czyli warstwy chroniącej przed czynnikami zewnętrznymi.
Wapno (calcium) na alergię w ciąży – czy to działa?
Wapno jest często zażywane na alergię, chociaż w badaniach nie potwierdzono jego korzystnego wpływu na likwidację objawów alergii. Środek ten nie powinien być zalecany w celu leczenia alergii ani u kobiet w ciąży, ani w innych przypadkach. Dodatkowo wapno może mieć negatywny wpływ na stosowanie innych leków przeciwalergicznych.
- Feleszko W., Matuszewski M., Matysiak K., Preparaty wapnia nie hamują reakcji alergicznych. Badanie kontrolowane metodą randomizowaną, Klinika Pneumologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, 2017.