Kiedy zaczyna drapać gardło, a nos powoli się zatyka, wiele osób sięga po witaminę C. Czy rzeczywiście witamina C pomoże na przeziębienie i przyspieszy powrót do zdrowia? Jak bezpiecznie dawkować witaminę C podczas przeziębienia?
Witamina C na przeziębienie – pomaga czy to tylko mit?
W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.

Czy witamina C pomaga na przeziębienie?
Witamina C, inaczej kwas askorbinowy, to związek niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nie tylko bierze udział w syntezie kolagenu, dzięki czemu wpływa na elastyczność i jędrność skóry, ale także przyspiesza gojenie ran. Dodatkowo witamina C ułatwia wchłanianie żelaza i może wspierać układ odpornościowy, np. w czasie przeziębienia.
Witamina C na przeziębienie
Witamina C a odporność
W czasie infekcji organizm mobilizuje się do działania. W pierwszej linii obrony stają komórki układu immunologicznego. Głównie chodzi tutaj o neutrofile i makrofagi zaliczane do leukocytów. Okazuje się, że to właśnie w nich gromadzi się najwięcej witaminy C. Pomaga im ona szybciej docierać do miejsca zakażenia, pochłaniać drobnoustroje i usuwać uszkodzone komórki. Taki mechanizm działania jest szczególnie przydatny w przypadku walki z infekcjami związanymi z przeziębieniem.
Witamina C jako antyoksydant na przeziębienie
Witamina C oprócz wspomagania komórek układu odpornościowego wpływa na jego funkcjonowanie także poprzez działanie antyoksydacyjne. W czasie przeziębienia w organizmie powstaje wiele wolnych rodników, czyli cząsteczek, które uszkadzają zdrowe komórki. Witamina C neutralizuje nadmiar tych szkodników, dzięki czemu chroni błony komórkowe i DNA przed stresem oksydacyjnym i zniszczeniem. Może także zmniejszać stany zapalne. Niemniej okazuje się, że przez walkę np. z przeziębieniem organizm zużywa zdecydowanie więcej witaminy C niż w normalnych warunkach.
Dlaczego organizm zużywa więcej witaminy C podczas choroby?
Podczas przeziębienia zapotrzebowanie na witaminę C gwałtownie rośnie. Dzieje się tak, ponieważ organizm zużywa ją szybciej ze względu na udział w reakcjach zapalnych, regeneracji tkanek czy produkcji przeciwciał. Zdarza się, że stężenie witaminy C we krwi potrafi spaść nawet o połowę w ciągu kilku dni infekcji. Właśnie dlatego po przyjęciu dużej dawki witaminy C (1000 mg) w czasie przeziębienia możemy odczuwać lekką poprawę samopoczucia. Dostarczamy składnika, którego zdecydowanie brakuje w chwili walki z infekcją.
Witamina C 1000 mg na przeziębienie – dawkowanie
Profilaktyczna dawka witaminy C to ok. 200 mg na dzień. Dlaczego zatem w okresie infekcji zalecana jest dawka 1000 mg? Wynika to właśnie ze zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C w okresie przeziębienia, tym bardziej, że jest to związek bardzo szybko wydalany z organizmu. Witamina C 1000 mg zapewnia swego rodzaju rezerwuar antyoksydacyjny wykorzystywany właśnie w czasie większej eksploatacji organizmu, np. w trakcie przeziębienia. Warto przy tym pamiętać, że w przypadku stosowania witaminy C na przeziębienie nie działa zasada „im więcej, tym lepiej”. Dozwolona maksymalna dawka dzienna to 2000 mg, jednak nie wolno jej przekraczać. W suplementacji witaminy C chodzi przede wszystkim o regularność stosowania, a w przypadku działań profilaktycznych odpowiedni moment rozpoczęcia suplementacji. Za taki uważa się czas przed sezonem infekcyjnym lub przy pojawieniu się pierwszych objawów.
>> Przedawkowanie witaminy C: objawy, skutki. Czy przedawkowanie witaminy C jest szkodliwe?
Witamina C w ciąży na przeziębienie
W okresie ciąży układ odpornościowy kobiety działa nieco inaczej niż zwykle, a zapotrzebowanie na składniki odżywcze wzrasta. To kolejna sytuacja, kiedy organizm wymaga zwiększonej dawki witaminy C. Można zatem stwierdzić, że witamina C w ciąży na przeziębienie to bezpieczne wsparcie, o ile nie przekracza się zalecanych dawek. Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) kobiety ciężarne potrzebują dziennie ok. 85 mg witaminy C, a karmiące piersią ok. 120 mg. Oznacza to, że dieta bogata w owoce i warzywa tak naprawdę wystarcza, aby pokryć dobowe zapotrzebowanie na ten składnik. Chociaż badania nie potwierdzają, aby witamina C 1000 w ciąży na przeziębienie była niebezpieczna, dodatkowa suplementacja powinna być zawsze skonsultowana z lekarzem.
Witamina C na przeziębienie u dzieci
W przypadku dzieci witamina C jest potrzebna do prawidłowego rozwoju i utrzymania odporności, ale w zbyt dużych dawkach może nie spełniać swojej funkcji, powodując skutki uboczne. Dzienne zapotrzebowanie w zależności od wieku mieści się w granicach 40-60 mg. U dzieci warto postawić na naturalne źródła witaminy C jak owoce czy warzywa, a suplementację wprowadzić dopiero po konsultacji z lekarzem. Zwłaszcza w przypadku pojawienia się infekcji, np. przeziębienia.
Naturalne źródła witaminy C na przeziębienie

Wśród naturalnych źródeł witaminy C nie można w pierwszej kolejności nie wymienić cytrusów. Chociaż jednak cytryny i pomarańcze najczęściej kojarzymy z tą witaminą, to nie one są rekordzistami, jeżeli chodzi o jej zawartość. W polskiej kuchni znajdą się o wiele bogatsze źródła witaminy C. Należą do nich:
- owoc dzikiej róży – do 1800 mg witaminy C w 100 gramach owoców,
- owoc rokitnika – do 300 mg/100g
- czarna porzeczka – ok. 180 mg/100g,
- natka pietruszki – do. 150 mg/100g,
- papryka czerwona – ok. 120 mg/100g.
Warto wiedzieć, że naturalna witamina C działa w organizmie jak ta syntetyczna, jednakowoce i warzywa dostarczają dodatkowo innych ważnych składników, które mogą wspierać organizm w walce z przeziębieniem. Są to np. flawonoidy, które wzmagają działanie witaminy C, a ponadto uszczelniają naczynia i zmniejszają stan zapalny.
>> Domowe sposoby na przeziębienie
Jaka witamina C na przeziębienie? Suplementacja
W aptekach możemy znaleźć wiele preparatów różniących się dawką witaminy C, formą, szybkością uwalniania czy dodatkowymi składnikami. Są to przykładowo:
- witamina C w tabletkach i kapsułkach – to najczęściej wybierana postać przez osoby dorosłe. Dostępne są zarówno preparaty o natychmiastowym uwalnianiu, jak i o przedłużonym. W przypadku kapsułek można się zainteresować także witaminą C lipisomalną, zwłaszcza w przypadku osób o wrażliwym żołądku – dla poprawy przyswajalności suplementu cząsteczki kwasu askorbinowego są tu otoczone błoną lipidową (liposomem);
- witamina C w proszku lub saszetkach – sprawdza się, gdy chcemy szybko uzupełnić poziom witaminy C, jednak jest to raczej rozwiązanie doraźne;
- witamina C dla dzieci w syropach, kroplach, żelkach – postać powinna być dobrana do wieku. Młodszym dzieciom zaleca się podawanie kropli lub syropów, starszym mogą spodobać się żelki. Tutaj warto zwrócić uwagę na zawartość cukru w preparatach z witaminą C.
>> Witamina C lewoskrętna, syntetyczna, naturalna − którą wybrać?
- Carr AC, Maggini S. Vitamin C and immune function. Nutrients. 2017;9(11):1211. doi:10.3390/nu9111211
- Hemilä H, Chalker E. Vitamin C for preventing and treating the common cold. Cochrane Database Syst Rev. 2021;(3):CD000980. doi:10.1002/14651858.CD000980.pub5
- EFSA Panel on Nutrition. Dietary reference values for vitamin C. EFSA Journal. 2019;17(7):5798. doi:10.2903/j.efsa.2019.5798
- Kałużna-Czaplińska J, Górska A. Wpływ witaminy C na układ odpornościowy i stres oksydacyjny. Postępy Hig Med Dosw (online). 2021;75:1028–1039. doi:10.5604/01.3001.0014.9951
- Jarosz M, Rychlik E, Stoś K, Charzewska J (red.). Normy żywienia dla populacji Polski. Warszawa: NIZP-PZH; 2023.




