Srebro koloidalne – świetne na rany i twarz, ale nie do picia

Srebro koloidalne jest znane od wieków ze swoich właściwości antybakteryjnych. Dziś są one wykorzystywane przede wszystkim w produkcji leków i wyrobów medycznych do zastosowania na skórę i błony śluzowe. Opatrunki ze srebrem koloidalnym rzeczywiście potrafią zdziałać cuda w przypadku trudno gojących się, zakażonych ran. Srebro koloidalne wspomaga też leczenie zapalenia spojówek czy trądziku. Nie ma jednak badań potwierdzających jego działanie wspierające odporność, a srebro koloidalne stosowane wewnętrznie może poważnie zaszkodzić.

Czy srebro koloidalne to antybiotyk?

Srebro koloidalne (Argentum colloidale), znane też jako nanosrebro, kolargol (collargol), srebro koloidowe czy korgol, to surowiec farmaceutyczny wykorzystywany w medycynie od setek lat do leczenia schorzeń o podłożu bakteryjnym, przede wszystkim trudno gojących się ran. Współcześnie lek ma postać niejednorodnej mieszaniny, a wielkość nanocząsteczek srebra zawieszonych w białku lub żelu nie przekracza 100 nm (a zazwyczaj wynosi zaledwie 1-5 nm).

Nanosrebro w postaci zjonizowanej ma zdolność wiązania się z białkami mikroorganizmów i uśmiercania komórek patogenów, dlatego stanowi godną uwagi alternatywę dla nadużywanych współcześnie antybiotyków. Leki recepturowe to jednak nie jedyne możliwe zastosowanie srebra koloidalnego. Coraz częściej wykorzystuje się je do produkcji tekstyliów o właściwościach antybakteryjnych, wyrobów medycznych i kosmetyków; wciąż jest też popularnym składnikiem suplementów diety, choć – zgodnie z aktualnymi przepisami – nie może być spożywane.  

Na co pomaga srebro koloidalne?

Srebro koloidalne dostępne w aptece to lek lub wyrób medyczny do stosowania zewnętrznego, na skórę oraz błony śluzowe. Występuje w postaci opatrunków z maścią, plastrów i maści na oparzenia i trudno gojące się rany, kropli do oczu, uszu, toników do przemywania skóry, sprayów do nosa i gardła. Wykazuje działanie przeciwdrobnoustrojowe obejmujące m.in. bakterie z rodzaju Staphylococcus, Streptococcus, Pseudomonas i Escherichia oraz grzyby , m.in. Candida albicans i Candida glabrata. Wspomaga regenerację uszkodzonej skóry, działa ściągająco, a w dużym stężeniu również przyżegająco.

>> Opatrunki ze srebrem

Lekarz lub farmaceuta może zalecić stosowanie preparatów z nanosrebrem pacjentom zmagającym się między innymi z:

• ostrym bakteryjnym zapaleniem spojówek w początkowej fazie;
• trudno gojącymi się ranami, w tym ranami oparzeniowymi;
• stanami zapalnymi przewodu słuchowego;
• owrzodzeniami powstałymi w przebiegu stopy cukrzycowej;
• infekcjami górnych dróg oddechowych;
• atopowym zapaleniem skóry;
• trądzikiem;
• podrażnieniami i uszkodzeniami skóry po inwazyjnych zabiegach kosmetycznych.

Preparaty ze srebrem koloidalnym są również stosowane jako środek antyseptyczny w okulistyce, dermatologii, stomatologii czy urologii, a także w kosmetyce – przed wykonaniem makijażu permanentnego, mezoterapii igłowej czy peelingu chemicznego, po dermabrazji, depilacji czy zabiegach podologicznych.

Srebro koloidalne do picia – tak czy nie?

Producenci suplementów diety wciąż sprzedają srebro koloidalne w postaci tak zwanego srebra koloidalnego niejonowego, choć, zgodnie z aktualnymi przepisami, czasami dodają informację, że ich preparatów nie należy spożywać. Reklamują je jednak jako doskonałe wsparcie w budowaniu odporności organizmu, naturalny środek wspomagający trawienie, oczyszczający i detoksykujący, a nawet działający przeciwpasożytniczo i przeciwnowotworowo. W rzeczywistości srebra (w żadnej postaci) nie należy pić ani jeść, gdyż jest metalem ciężkim, z którego metabolizowaniem i usuwaniem ludzki organizm sobie nie radzi.

Spożywając srebro koloidalne w płynie, pacjent przyjmuje wewnętrznie środek dermatologiczny do zastosowań skórnych, a każda przyjęta doustnie cząsteczka srebra zostaje w organizmie skumulowana i oddziałuje toksycznie na tkanki. Co więcej, produkcja suplementów diety w Polsce nie podlega nadzorowi – produkty nie są kontrolowane pod względem rzeczywistego składu, nie zawsze jest on więc tożsamy z umieszczonymi na etykiecie deklaracjami producenta. Nie dość więc, że srebra spożywać nie należy, gdyż nie figuruje on na liście minerałów dopuszczonych do produkcji suplementów diety (Dyrektywa 2002/46/we Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r.), to nie ma możliwości sprawdzenia, czy stężenie i wielkość nanocząsteczek w danym preparacie są zgodne z deklarowanymi przez producenta.

Srebro koloidalne na twarz – pomoc w trądziku i łuszczycy

Srebro koloidalne stosowane zewnętrznie, na przykład w postaci toniku, maści lub mgiełki, działa antybakteryjnie, stymuluje gojenie się i regenerację skóry, działa łagodząco i kojąco oraz zapobiega powstawaniu blizn. To zestaw właściwości pożądanych w preparatach do łagodzenia problemów skórnych, w tym trądziku (młodzieńczego, ale też różowatego), łuszczycy czy egzemy. Wielu dermatologów zaleca przemywanie zmian skórnych płynami ze srebrem, ale jedynie wspomagająco, w połączeniu z leczeniem podstawowym – nie ma bowiem poważnych badań potwierdzających właściwości lecznicze tych preparatów.

Z zaleceniami stosowania srebra koloidalnego na skórę często spotykają się też rodzice dzieci chorych na AZS, z infekcjami skórnymi wywołanymi przez gronkowce i paciorkowce rezydujące na skórze atopowej.

>> Kosmetyki ze srebrem na AZS, trądzik

Czy srebro koloidalne zawsze jest bezpieczne?

Preparaty ze srebrem koloidalnym do użytku zewnętrznego są uważane za skuteczne i bezpieczne, zwłaszcza w ich głównym zastosowaniu, czyli w leczeniu trudno gojących się ran i infekcji bakteryjnych oczu. Nie należy ich jednak stosować przewlekle i zawsze trzeba wcześniej skonsultować się z lekarzem, gdyż w nadmiarze mogą poważnie zaszkodzić:

• spowodować przesuszenie gałki ocznej;
• wywołać pokrzywkę, świąd, rumień;
• spowodować srebrzycę (argyria), czyli chorobę będącą skutkiem nadmiernej kumulacji srebra w organizmie (objawy srebrzycy to sine, szaroniebieskie zabarwienie skóry w miejscach wystawionych na promieniowanie słoneczne, a także błon śluzowych – czasem nieodwracalne);
• kumulować się w wątrobie, trzustce i płucach, upośledzając ich funkcjonowanie oraz osłabiając płodność.

W żadnym wypadku nie należy spożywać preparatów ze srebrem koloidalnym, również reklamowanych jako niejonowy roztwór wodny, srebrno koloidalne z płaską cząsteczką czy bezpieczne srebrno koloidalne dla dzieci. Ostrożność należy też zachować, stosując preparaty na błony śluzowe, np. w sprayu do gardła i nosa – takie zastosowanie jest traktowane jako zewnętrzne, ale nie należy przekraczać zaleconych dawek. Nie należy stosować preparatów ze srebrem koloidalnym (oraz żadnych innych związków srebra) w czasie ciąży i karmienia piersią, chyba że lekarz zaleci inaczej.