Klasyfikacja ran według koloru – jak je opatrywać?

Fazy gojenia się ran

Gojenie się ran to złożony proces, w którym biorą udział enzymy odpowiedzialne za krzepnięcie krwi, hormony tkankowe, komórki układu odpornościowego (limfocyty i granulocyty) oraz komórki tkanki łącznej, które biorą udział w produkcji kolagenu (fibroblasty):

• Faza zapalna, inaczej faza oczyszczania – proces krwawienia został zatrzymany, następuje oczyszczanie rany. Wokół rany pojawia się rumień, obrzęk, ból i podwyższona temperatura. W wyniku stanu zapalnego poszerzają się naczynia krwionośne, a komórki odpornościowe mogą łatwiej wniknąć do rany, aby oczyścić ją z bakterii oraz resztek uszkodzonych tkanek i naczyń.
• Faza rozrostu, inaczej faza ziarninowania – proces tworzenia się tkanki ziarninowej. Na tym etapie aktywują się fibroblasty, komórki produkujące kolagen niezbędny do budowy tkanki łącznej i regeneracji naczyń krwionośnych.
• Faza remodelowania, inaczej faza przebudowy – proces dojrzewania skóry, bliznowacenia i pokrywania się rany nabłonkiem. Nowopowstałe włókna kolagenu ułożone chaotycznie w obrębie rany zaczynają przybierać regularną strukturę. Rana obkurcza się, ziarnina przekształca się w bliznę, komórki nabłonka przesuwają się z brzegów rany ku centrum, zmieniając się w trwały, elastyczny naskórek.

W trakcie gojenia zmienia się też kolor uszkodzonej skóry – dzięki barwie rany możemy rozpoznać fazę gojenia się i zorientować się, czy nie doszło do zakażenia. 

Klasyfikacja ran według koloru

• Rany czarne – kolor czarny lub brązowy całej rany lub części świadczy o martwicy, jest charakterystyczny dla głębokich odleżyn (IV i V stopnia). Czarne rany wymagają oczyszczenia – chirurgicznego usunięcia martwicy lub jej rozpuszczenia.
• Rany żółte to rany zainfekowane, z dużym wysiękiem, wymagają oczyszczenia i odsączenia z wydzieliny.
• Rany czerwone – kolor czerwony oznacza ziarninowanie, czyli fazę wzrostu komórkowego. Ziarnina jest jaskrawo czerwona, bardzo delikatna i przy urazie może łatwo krwawić.
• Rany różowe – różowy kolor rany oznacza ostatni etap gojenia, czyli naskórkowanie.

Jaki opatrunek do jakiej rany

W zależności od fazy gojenia się rany stosuje się inne opatrunki chroniące uszkodzoną skórę. 

• Na rany czarne stosuje się głównie hydrożele i hydrokoloidy. Takie opatrunki dzięki wysokiemu uwodnieniu powodują zmiękczanie martwicy, umożliwiają jej łatwe oddzielenie i pozwalają na naturalne oczyszczanie się rany.
• Do opatrywania ran żółtych stosuje się opatrunki alginianowe (w postaci płytki na rany płaskie lub sznura do ran głębokich), hydrokoloidy, dekstranomery, żel hydrokoloidowy.
• Opatrunki ran w kolorze czerwonym powinny tworzyć wilgotne środowisko i pobudzać ziarninowanie. Do opatrywania ran czerwonych z wysiękiem stosuje się więc opatrunki alginianowe lub hydrowłókniste. Przy niewielkim wysięku stosuje się hydrokoloidy, opatrunki poliuretanowe, żel hydrokoloidowy, hydrożele w postaci płytki.
• Zadaniem opatrunku na ranę różową jest pobudzenie naskórkowania i jego ochrona. Naskórkowaniu sprzyja wilgotne środowisko, jakie gwarantują żele hydrokoloidowe, hydrokoloidy, błony poliuretanowe.

>> Opatrunki specjalistyczne - ze srebrem, opatrunki na odleżyny, opatrunki na oparzenia, opatrunki hydrożelowe