Interakcje leków - o interakcjach pomiędzy lekami oraz leków z żywnością

O interakcjach lekowych mówimy wówczas gdy działanie jednego leku ulega zmianie pod wpływem działania innego leku lub żywności. Zażycie jednocześnie kilku leków może doprowadzić do zmiany efektu działania niektórych z nich. Takie interakcje są często niebezpieczne dla zdrowia a nawet życia pacjentów.Interakcje lekowe mogą występować pomiędzy dwoma lub więcej przyjmowanymi lekami, które wchodzą ze sobą w reakcje lub pomiędzy lekami a jedzeniem i napojami. Czasami istniejąca choroba może sprawić, że wybrane lekarstwa mogą stać się szkodliwe.

Kwas acetylosalicylowy (ASA) a inne leki

Kwas acetylosalicylowy to niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ), działa przeciwbólowo, przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie oraz hamuje agregację płytek krwi. Jest popularnym lekiem wydawanym bez recepty. Związek ten wchodzi w liczne interakcje z innymi lekami.

Ibuprofen, często stosowany lek przeciwbólowy i przeciwzapalny, może osłabiać działanie kardioprotekcyjne ASA. Pacjenci, którzy stosują kwas acetylosalicylowy profilaktycznie w małej dawce, powinni przy odpowiednim wskazaniu zażywać ibuprofen co najmniej 2 godziny po ASA i najwyżej w jednej dawce na dobę.

>>> Co na ból? Jakie leki stosować w bólu ostrym i przewlekłym?

Łączne zażywanie ASA z innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, może prowadzić do nasilenia działań niepożądanych tej grupy leków, czyli przede wszystkim zwiększać ryzyko uszkodzenia nerek bądź przewodu pokarmowego.

Kwas acetylosalicylowy ma duże powinowactwo do wiązania się z białkami krwi. Może to powodować wypieranie innych leków z takich połączeń, co doprowadza do zwiększenia stężenia tych leków we krwi. Zjawisko takie obserwuje się podczas jednoczesnego zażywania doustnych leków hamujących krzepnięcie krwi, co zwiększa ryzyko krwawień lub doustnych leków przeciwcukrzycowych, co zwiększa ryzyko hipoglikemii.

Dowiedz się więcej: Ibuprofen kontra paracetamol

Uważaj na paracetamol!

W przypadku gorączki czy bólu często sięgamy poparacetamol. Wchodzi on w skład wielu preparatów złożonych, przede wszystkim na grypę i przeziębienie oraz przeciwbólowych. Łatwo jest go przedawkować. Musimy pamiętać, że maksymalna dawka paracetamolu, którą osoba dorosła może przyjąć w ciągu doby to 4 gramy, a jeżeli leczenie trwa kilka dni to 2,5 grama.

Sprawdź także: Najpopularniejsze na polskim rynku leki przeciwbólowe

Jednoczesne stosowanie paracetamolu z lekami przeciwpadaczkowymi, barbituranami, etanolem może zwiększać ryzyko działania hepatotoksycznego.

Leki nasenne i uspokajające mogą nasilać działanie przeciwbólowe paracetamolu. Podawanie paracetamolu łącznie z inhibitorami MAO (grupa leków przeciwdepresyjnych) może prowadzić do wysokiej gorączki oraz stanu pobudzenia.

Zażywane leków z grupy NLPZ z paracetamolem może zwiększać ryzyko uszkodzenia nerek.

Zażywasz doksycyklinę? – sprawdź na co zwrócić uwagę

Doksycyklina jest antybiotykiem z grupy tetracyklin, który może wchodzić w interakcje z innymi lekami. Związki magnezu, wapnia, glinu zawarte w lekach zobojętniających, węgiel aktywny jak i związki cynku zmniejszają wchłanianie doksycykliny. Pomiędzy przyjmowanymi preparatami należy zachować 2 do 3 godzin odstępu.

Kuracja solami żelaza i tym antybiotykiem może spowodować zmniejszone wchłanianie obu leków. Doksycyklina nasila działanie doustnych leków przeciwcukrzycowych i przeciwzakrzepowych. Kobiety stosujące tabletki antykoncepcyjne powinny zachować ostrożność, gdyż doksycyklina może zmniejszyć ich skuteczność.

Węgiel aktywowany – o czym pamiętać?

Po węgiel aktywowany często sięgamy podczas biegunki i wzdęć. Musimy pamiętać, że węgiel wpływa na wchłanianie innych stosowanych jednocześnie leków. Węgiel aktywowany zmniejsza wchłanianie leków antykoncepcyjnych, leków przeciwzakrzepowych, salicylanów, antybiotyków oraz barbituranów. Zaleca się, by zażywać węgiel co najmniej dwie godziny przed lub po zastosowaniu innych leków.

Leki a żywność – na jakie produkty uważać podczas zażywania leków?

Produkty mleczne bogate w wapń - ser, mleko, lody mleczne i inne produkty zawierające wapń mogą zmniejszać lub blokować wchłanianie niektórych leków.

W interakcje z wapniem wchodzą tetracykliny, fluorochinolony czy doustne leki przeczyszczające z bisacodylem. Leki te po połączeniu z wapniem mogą tworzyć kompleksy nierozpuszczalne w wodzie, co powoduje ich ograniczone wchłanianie.

Leki należy zażywać przynajmniej dwie godziny od momentu posiłku bogatego w wapń.

Musimy mieć na uwadze, że mlekiem nie należy popijać tabletek dojelitowych. Mleko podnosi pH soku żołądkowego, powodując rozpuszczanie się otoczki tabletki w żołądku, a nie w jelicie cienkim. Dochodzi wówczas do drażnienia błony śluzowej żołądka. Przykładem takiej interakcji jest stosowanie leków doustnych z bisakodylem w postaci tabletek dojelitowych z mlekiem.

Dlaczego uważać na błonnik?

Błonnik pokarmowy przede wszystkim wspomaga pracę przewodu pokarmowego. Błonnik może reagować z niektórymi substancjami leczniczymi, wpływając na ograniczenie ich wchłaniania. Błonnik może wpływać na wchłanianie preparatów naparstnicy, które stosowane są w leczeniu niewydolności krążenia oraz zaburzeń rytmu serca lub trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Zażywając wymienione powyżej leki należy wystrzegać się produktów bogatych w błonnik.

Nie popijaj leków sokiem grejpfrutowym!

Spożywanie soku grejpfrutowego może wpływać na metabolizm niektórych leków w wątrobie i jelicie cienkim. Dochodzi wówczas do zwiększenia stężenia leków we krwi, co może doprowadzić nawet do zatrucia lekami. Interakcje te polegają na blokowaniu działania enzymów odpowiedzialnych za metabolizm niektórych leków (enzymy wchodzące w skład grupy cytochromu P450).

Przykładowe leki metabolizowane z udziałem cytochromu P450, wchodzące w interakcje z sokiem grejpfrutowym to:

● przeciwhistaminowe: astemizol, loratadyna,

● pochodne benzodiazepiny: diazepam, midazolam, triazolam,

● statyny: atrowastatyna, simwastatyna, lowastatyna,

● immunosupresyjne: cyklosporyna,

● przeciwbólowe: kodeina, tramadol,

● nasenne: zolpidem,

● steroidy: kortyzol, prednizon.

Nie zaleca się picia soku grejpfrutowego i jedzenia grejpfrutów co najmniej cztery godziny przed i po zażywaniu leków.

Czym jest tyramina?

Tyramina to amina biogenna, która powstaje w wyniku rozkładu białek żywności długo przechowywanej lub fermentującej.

Tyraminę znajdziemy w:

• marynowanych, solonych i wędzonych rybach,
• w dojrzewających serach,
• drożdżach,
• czekoladzie,
• awokado,
• figach,
• bardzo dojrzałych bananach,
• salami,
• winie typu chianti czy wermut.

Najbardziej niebezpieczne dla zdrowia interakcje tyraminy dotyczą leków przeciwdepresyjnych (inhibitorów monoaminooksydazy IMAO, np. moklobemidu), przeciwgruźliczych (izoniazydu) oraz przeciwbakteryjnych (furazolidonu).

W wyniku blokowania aktywności monoaminooksydazy na skutek działania leków (moklobemid, izoniazyd, furazolidon) hamowany jest metabolizm zawartej w żywności tyraminy. Zablokowanie metabolizmu tyraminy skutkuje jej większym stężeniem w organizmie. Duża ilość tej substancji prowadzi do pobudzenia układu adrenergicznego, tym samym uwalniania adrenaliny i noradrenaliny.

U pacjentów może pojawić się ból głowy, tachykardia, gwałtowny wzrost ciśnienia tętniczego, zapaść, dreszcze, zaburzenia widzenia. By nie doprowadzić do powyższych objawów, pacjenci zażywający wymienione leki, muszą wyeliminować z diety produkty zawierające tyraminę.