Jak działa pseudoefedryna - charakterystyka, stosowanie, skutki uboczne

Pseudoefedryna jest lekiem sympatykomimetycznym, wywiera bezpośredni i pośredni wpływ na układ współczulny. Działa agonistycznie na receptory α i β-adrenergiczne.

W wyniku podania leku dochodzi do skurczu naczyń krwionośnych błony śluzowej nosa, zmniejszenia objętości krwi oraz zmniejszenie objętości błony śluzowej nosa. Obkurczone naczynia krwionośne wpływają na przenikanie mniejszej ilości płynu do błon śluzowych nosa i zatok, co powoduje mniejsze wytwarzanie wydzieliny i zmniejszenie stanu zapalnego błony śluzowej nosa. Pseudoefedryna także rozszerza oskrzela.

>>> Ból gardła: rodzaje stanów zapalnych, objawy, leczenie. Domowe sposoby na ból gardła

Ta substancja lecznicza jest syntetycznym analogiem efedryny. W porównaniu z efedryną znacznie słabiej działa pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy (OUN) i niesie za sobą mniejsze ryzyko wystąpienia tachykardii.

Pseudoefedryna: stosowanie

Produkty lecznicze zawierające w swoim składzie pseudoefedrynę stosuje się w przebiegu grypy, przeziębienia, jeżeli tym jednostkom chorobowym towarzyszy katar i zatkany nos. Kolejnymi wskazaniami do stosowania są nieżyt nosa oraz terapia wspomagająca w alergicznym zapaleniu błony śluzowej nosa.

 >>> Woda morska na katar. Jak działa woda morska do nosa?

Kiedy nie stosować pseudoefedryny?

Głównymi przeciwwskazaniami do stosowania pseudoefedryny są:

• ciężka choroba niedokrwienna serca,
• ciężkie nadciśnienie tętnicze.

Lek powinien być ostrożnie stosowany u osób chorujących:

• na cukrzycę,
• z nadczynnością tarczycy,
• z nadciśnieniem,
• chorobą niedokrwienną serca,
• ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby,
• zaburzeniami czynności nerek.

Pseudoefedryny nie należy przyjmować łącznie z furazolidonem, lekiem przeciwbakteryjnym. Przeciwwskazaniem jest także stosowanie w tym samym czasie lub w ciągu ostatnich 14 dni inhibitorów MAO. Inhibitory MAO to inhibitory monoaminooksydazy, leki stosowane w atypowej depresji i chorobie Parkinsona.

Pseudoefedryna w postaci o przedłużonym uwalnianiu nie powinna być stosowana poniżej 12 roku życia.

Czytaj również: Paracetamol – dawkowanie, działanie, skutki uboczne

Interakcje pseudoefedryny z innymi lekami

Pseudoefedryna może wchodzić w interakcje z innymi produktami leczniczymi. Stosowana łącznie z innymi lekami z grupy sympatykomimetyków nasila ich działanie.

Wzrost ciśnienia tętniczego krwi występuje podczas stosowania z trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, z inhibitorami MAO i sympatykomimetykami. Preparaty zobojętniające sok żołądkowy prowadzą do zwiększenia wchłaniania pseudoefedryny. Jeżeli lek jest stosowany łącznie z glikozydami naparstnicy może dojść do zaburzeń rytmu serca.

Pseudoefedryna może także odwracać działanie obniżające ciśnienie tętnicze leków takich jak:

• metyldopa,
• bretylium,
• betanidyna,
• guanetydyna,
• debryzochina
• oraz leków blokujących receptory α i β-adrenergiczne.

Pseudoefedryna: skutki uboczne

Pseudoefedryna może niekorzystnie wpływać na układ krążenia i prowadzić do: podwyższenia ciśnienia tętniczego, zaburzeń rytmu serca lub tachykardii. Działania niepożądane ze strony ośrodkowego układu nerwowego to: ból głowy, nudności, bezsenność, pobudzenie, drżenie mięśni, zaburzenia snu, rzadko omamy. Po podaniu leku bardzo rzadko może pojawiać się wysypka i świąd.

Objawami przedawkowania pseudoefedryny są:

• drażliwość,
• niepokój,
• drżenie,
• drgawki,
• nadciśnienie tętnicze,
• trudności w oddawaniu moczu,
• niepokój ruchowy.

>> Paracetamol a karmienie piersią

>> Ibuprofen a karmienie piersią – czy brać leki w trakcie karmienia piersią?

Dostępne preparaty z pseudoefedryną

W dostępnych na polskim rynku farmaceutycznym preparatach pseudoefedryna może występować jako pojedynczy składnik terapeutyczny lub w preparatach złożonych. Pseudoefedryna jest łączona z lekami przeciwhistaminowymi, takimi jak loratadyna czy cetyryzyna.

Często także wchodzi w skład wieloskładnikowych preparatów na przeziębienie, łącznie z ibuprofenem, paracetamolem, dekstrometorfanem, gwajafenezyną, chlorfenaminą czy kwasem acetylosalicylowym.

Pseudoefydryna - ograniczenia sprzedaży

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie wykazu substancji o działaniu psychoaktywnym oraz maksymalnego poziomu ich zawartości w produkcie leczniczym, stanowiącego ograniczenie w wydawaniu produktów leczniczych w ramach jednorazowej sprzedaży z dnia 16 grudnia 2016 roku, osoba wydająca produkt leczniczy zawierający pseudoefedrynę będzie mogła wydać sumarycznie 720 mg tej substancji.

W Ustawie o Przeciwdziałaniu Narkomanii uzasadniono powyższą decyzję faktem, iż pseudoefedryna działa w sposób zbliżony do amfetaminy. Pseudoefedryna działa pobudzająco na OUN, może powodować uzależnienie psychiczne i jest jednym z prekursorów metamfetaminy. 

Dowiedz się więcej: Ibuprofen – dawkowanie, działanie, skutki uboczne