Paracetamol to lek często stosowany na gorączkę i ból. Kobiety w okresie karmienia piersią muszą uważać na przyjmowane leki. Czy mogą brać wtedy paracetamol?
Paracetamol a karmienie piersią
Kobiety po porodzie często są zmuszone do przyjmowania leków. Są to najczęściej leki o działaniu przeciwbólowym i przyspieszającym obkurczanie się macicy. Część mam przyjmujących leki rezygnuje z karmienia piersią ze względu na możliwe działania niepożądane. Niestety taką decyzję kobiety podejmują bez konsultacji z lekarzem.
Czytaj również: Ibuprofen a karmienie piersią – czy brać leki w trakcie karmienia piersią?
Czy leki przenikają do mleka matki?
Wiele czynników wpływa na przenikanie substancji leczniczych do mleka matki. Stężenie leku w osoczu matki jest podstawowym parametrem wpływającym na stopień przenikania do pokarmu kobiecego. Na dystrybucję leków do mleka mają także:
- wpływ stan zdrowia,
- czynność wątroby i nerek,
- uwarunkowania genetyczne wpływające na aktywność enzymów, biorących udział w metabolizmie i wydalaniu leków.
Mała masa cząsteczkowa oraz słaba zdolność wiązania z białkami osocza substancji leczniczej ułatwiają przenikanie do mleka matki. Kolejnym istotnym czynnikiem jest lipofilność leku. Im większa lipofilność, tym łatwiejsze przenikanie leku przez błony lipidowe, a tym samym do kobiecego pokarmu. Stężenie składnika aktywnego w mleku matki jest także uzależnione od czasu półtrwania leku − t1/2. Im okres t1/2 jest dłuższy, tym większe ryzyko przeniknięcia leku do kobiecego pokarmu.
>> Dlaczego karmienie piersią jest tak ważne?
>> Karmienie piersią – najczęstsze mity na ten temat
Działanie paracetamolu
Paracetamol wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Wybiórczo hamuje cyklooksygenazę kwasu arachidonowego (COX-2) w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN). Wynikiem tego działania jest zmniejszenie stężenia prostaglandyn w OUN, czego skutkiem jest mniejsza wrażliwość organizmu na działanie mediatorów bólowych. Działanie przeciwgorączkowe leku związane jest z wpływem na ośrodek termoregulacji w ośrodkowym układzie nerwowym.
Paracetamol wskazany jest do stosowania w dolegliwościach takich jak:
- gorączka u dzieci i dorosłych,
- bóle o umiarkowanym lub słabym nasileniu,
- bóle przewlekłe,
- ból w okresie pooperacyjnym o umiarkowanym nasileniu.
Sprawdź także: Ibuprofen kontra paracetamol
Paracetamol − działania niepożądane
W dawkach terapeutycznych paracetamol rzadko wywołuje działania niepożądane. Lek ten nie uszkadza śluzówki żołądka.
Rzadko może powodować zaburzenia gastryczne − nudności i biegunkę oraz osutkę, bardzo rzadko − niedokrwistość, uszkodzenie nerek lub agranulocytozę.
>> Najpopularniejsze na polskim rynku leki przeciwbólowe
Paracetamol a karmienie piersią
Paracetamol jest lekiem pierwszego rzutu stosowanym przeciwgorączkowo i przeciwbólowo w okresie karmienia piersią. Profesor Thomas W. Hale jest autorem Laktacyjnego Leksykonu Leków: „Medications and mothers’ milk”. Profesor Hale stworzył kategorie ryzyka stosowania leków podczas laktacji, aktualizowane co dwa lata. Paracetamol zgodnie z klasyfikacją Hale’a należy do kategorii L1.
L1 to leki „najbezpieczniejsze” w czasie laktacji. Ta kategoria zawiera substancje lecznicze, które były przyjmowane przez dużą liczbę matek bez żadnego zaobserwowanego negatywnego efektu u karmionego piersią dziecka. Na tych lekach przeprowadzone były badania wśród matek karmiących piersią, które nie wykazały ryzyka dla dziecka ani szkodliwego odległego działania. L1 to również preparaty lecznicze niedostępne drogą doustną dla dziecka.
Amerykańska Akademia Pediatryczna w swoich zaleceniach wskazuje, że paracetamol może być stosowany u kobiet karmiących piersią. Paracetamol przenika do pokarmu kobiety. Doniesienia naukowe do tej pory nie odnotowały działań niepożądanych u niemowląt karmionych piersią, których mamy zażywały ten lek, ponieważ ilość paracetamolu u kobiet karmiących, jaka przenika do pokarmu, jest mniejsza niż dawki zazwyczaj stosowane u niemowląt.
Czytaj więcej: Karmienie dziecka – naturalne czy sztuczne?
Kiedy zażyć paracetamol?
Mama karmiąca, która jest zmuszona zażyć paracetamol, powinna to zrobić bezpośrednio po karmieniu dziecka. Lek ten po podaniu doustnym osiąga maksymalne stężenie we krwi po około godzinie.
Wówczas należy ograniczyć karmienie piersią. Po tym czasie stężenie leku we krwi zmniejsza się.
>> Karmienie na żądanie, czyli jak często przystawiać dziecko do piersi
Paracetamol − bezpieczeństwo stosowania
Należy pamiętać, że możliwość stosowania wszystkich leków w okresie karmienia piersią powinno być konsultowane z lekarzem. W trakcie zażywania zarówno paracetamolu, jak i innych leków konieczna jest obserwacja stanu zdrowia dziecka.
W przypadku zauważenia jakichkolwiek niepokojących objawów należy skontaktować się z lekarzem. Paracetamol należy stosować tylko w razie konieczności i krótkotrwale.
Dowiedz się więcej: Skład mleka kobiecego – co zawiera mleko mamy?
