Antykoncepcja hormonalna – w jaki sposób zabezpiecza przed niechcianą ciążą?

Antykoncepcja hormonalna jest jedną ze skuteczniejszych metod, pod warunkiem przestrzegania określonych zasad stosowania wybranego środka. W przeciwnym razie pewność zabezpieczenia znacznie spada. Dodatkowo, uwalniane do organizmu hormony mogą powodować skutki uboczne, dlatego tak ważne są regularne badania.

Czytaj również: Na czym polega antykoncepcja hormonalna?

Na czym polega antykoncepcja hormonalna?

Antykoncepcja hormonalna opiera się na działaniu hormonów, które wytworzone zostały w laboratorium, ale działają analogicznie do tych, które produkuje kobiecy organizm. Ich wyższa dawka podczas cyklu miesięcznego skutecznie uniemożliwia zapłodnienie, ale ponieważ nie jest to stan naturalny, wiąże się z wieloma skutkami ubocznymi.

Badania wykazały, że największą pewność daje połączenie ze sobą estrogenu i progestagenu. Na rynku dostępne są również pigułki jednoskładnikowe, ale niższe stężenie środka nie zabezpiecza w tak dużym stopniu. To rozwiązanie przede wszystkim dla pań, które odczuwają dyskomfort podczas regularnego przyjmowania preparatów dwuskładnikowych lub tych, które nie mogą stosować estrogenów.

Tabletki antykoncepcyjnenie są jedynym dostępnym produktem. W aptekach można zakupić również plastry, które uwalniają związek bezpośrednio do krwiobiegu i w ten sposób w mniejszym stopniu wpływają na wątrobę. Należy zdawać sobie sprawę, że hormony oddziałują na cały organizm, przez co powodowane przez nie skutki uboczne mogą być bardzo różne.

To, jak działa antykoncepcja hormonalna, zależy od składu substancji, które ograniczają ryzyko zapłodnienia. Progestageny hamują owulację i zagęszczają śluz w pochwie, przez co ograniczają możliwości poruszania się w nim plemników, które dodatkowo na skutek kwaśnego pH obumierają po kilku godzinach. Z kolei estrogeny, które również hamują owulację, dodatkowo wspierają działanie progestagenów.

>> Metody antykoncepcji: metody mechaniczne, antykoncepcja hormonalna, sterylizacja, metody naturalne

>> Mity na temat antykoncepcji

Antykoncepcja hormonalna a skutki uboczne

Mimo że antykoncepcja hormonalna jest bardzo skuteczna, nie należy ukrywać, iż powoduje skutki uboczne. U niektórych kobiet może pojawić się wzrost wagi przez zatrzymywanie wody w organizmie. Dodatkowo występują nudności, wymioty, bóle głowy czy wzdęcia, zwłaszcza na początku przyjmowania kuracji – zwykle ustępują po około 2 cyklach, kiedy organizm przyzwyczai się do dawki hormonów. Jeśli jednak dyskomfort będzie się utrzymywał, ważne, aby zgłosić ten problem ginekologowi. Niektóre panie skarżą się na nadwrażliwość piersi, a zwłaszcza sutków, ale również są to objawy czasowe i zwykle ustępują.

U niektórych kobiet z powodu przyjmowania antykoncepcji hormonalnej można zidentyfikować podwyższone ciśnienie krwi i wahania nastrojów ze skłonnością do stanów depresyjnych. Dla par uciążliwy jest spadek libido. Przy tego typu objawach należy zmienić środek antykoncepcji. Za najgroźniejsze dla zdrowia uważa się zwiększone ryzyko zatorowości, dlatego ciągle trwają prace nad ograniczeniem skutków ubocznych antykoncepcji hormonalnej. Nie znaczy to jednak, że nie należy brać jej pod uwagę. Kobiety powinny odbywać regularne kontrole u specjalistów, które są najlepszą formą profilaktyki. Tym bardziej, że cykliczne przyjmowanie środków antykoncepcyjnych ma również wiele zalet. Przede wszystkim istotna jest wysoka skuteczność kuracji i możliwość starania się o dziecko zaraz po odstawieniu środków. Panie nie cierpią też z powodu typowo kobiecych dolegliwości, jak bardzo obfite krwawienia, nieregularny cykl czy zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS).

Sprawdź także: Cztery najczęstsze błędy popełniane przy stosowaniu antykoncepcji

Antykoncepcja hormonalna dla mężczyzn

Obecnie antykoncepcja hormonalna dla mężczyzn nie jest dostępna. Trwają jednak prace nad pigułką lub zastrzykiem, aby panowie również mogli wziąć na siebie część odpowiedzialności za zabezpieczenie i odciążyć w ten sposób kobiecy organizm. Niestety na chwilę obecną są one w fazie testów. Jeśli chodzi o mężczyzn, najczęściej korzystają z prezerwatyw, zakładanych przed stosunkiem, które jednak nie dają 100 proc. pewności, że nie dojdzie do zapłodnienia. Najskuteczniejszą metodą, którą mogą wybrać panowie w Polsce, jest wazektomia.

Zabieg wazektomii jest bardzo popularny w USA, ale w Polsce uważany jest jeszcze za ostateczność. Tymczasem należy pamiętać, że jest obecnie odwracalny. Mężczyzna jest niezdolny do zapłodnienia kobiety z powodu podwiązania nasieniowodów, ale nadal odczuwa pełną satysfakcję z seksu i przeżywa orgazm.

>> Pigułka „dzień po” i antykoncepcja awaryjna

>> Naturalne metody antykoncepcji – czy są skuteczne i jak z nich korzystać?