Naturalne planowanie rodziny to metody, które nie ingerują w organizm kobiety w fazie miesięcznego cyklu. W przeciwieństwie do tabletek hormonalnych, globulek czy innych sposobów, nie powodują efektów ubocznych, jeśli chodzi o zdrowie. Niestety ich skuteczność pozostawia wiele do życzenia.
Naturalne planowanie rodziny – czy kalendarzyk i obserwacje skutecznie zapobiegają ciąży?

Naturalne planowanie rodziny to sposoby zapobiegania ciąży, które zaleca się parom będącym w stabilnych związkach, dla których możliwość posiadania dziecka nie jest problemem. Warto wiedzieć, że wielu specjalistów nie zalicza kalendarzyka małżeńskiego do metod antykoncepcji.
Czytaj również: Naturalne metody antykoncepcji – czy są skuteczne i jak z nich korzystać?
Naturalne planowanie rodziny – na czym polega?
Naturalne planowanie rodziny oznacza wyróżnienie dni płodnych w cyklu, podczas których pary rezygnują ze stosunku lub decydują się na dodatkowe zabezpieczenie. Kalendarzyk, metoda termiczna czy metoda Billingsów najczęściej wybierane są z racji przekonań lub z powodów zdrowotnych.
Niektóre kobiety nie tolerują kuracji hormonalnej, która mimo wysokiego wskaźnika skuteczności może powodować wiele skutków ubocznych. Niektórzy z kolei nie są zwolennikami antykoncepcji mechanicznej, takiej jak prezerwatywy. Naturalne metody są całkowicie bezpieczne, ale też nie zapewniają dużej ochrony przed zapłodnieniem. Polegają wyłącznie na określaniu dni płodnych.
>> Na czym polega antykoncepcja hormonalna?
>> Poszczególne metody antykoncepcji – sprawdź ich skuteczność
Kalendarzyk jako naturalna metoda planowania rodziny
Kalendarzyk jest określany jakonaturalna metoda planowania rodziny. Jednak specjaliści zupełnie nie zaliczają go do metod antykoncepcji chroniących przed niechcianą ciążą. W praktyce do wielu zapłodnień dochodzi u kobiet, które stosują ten sposób zabezpieczenia.
Kalendarzyk doczekał się obecnie wygodnej formy w postaci aplikacji mobilnej – kalkulatora, który oblicza dni niepłodne. Jest to jednak system, który zakłada kilka stałych zmiennych, np. stosuje założenie, że panie o regularnych miesiączkach rozpoczynają owulację około 14 dnia cyklu. Na tej podstawie oznaczane są dni płodne, czyli od 1 do 4 przed jajeczkowaniem i od 1 do 2 po nim. Należy jednak pamiętać, że organizm kobiety reaguje bardzo indywidualnie na wiele czynników zewnętrznych i nie zawsze fazy cyklu są stałe. Mogą je zakłócać choroby, infekcje, ale też stres czy duży wysiłek fizyczny. Już samo to przekłada się na zmniejszoną skuteczność.
Oczywiście można posługiwać się dużo dokładniejszym kalendarzem, który łatwiej dopasować do indywidualnych potrzeb przez prowadzone wcześniej obserwacje (np. metoda Ogino-Knausa). Polega na ustalaniu dni płodnych na podstawie średniej długości cyklów (zaleca się wcześniejszą 6-miesięczną obserwację). Mimo wszystko obliczenia są nadal obarczone bardzo dużym ryzykiem błędu, dlatego jeśli partnerzy nie są gotowi na założenie rodziny, powinni rozważyć inne formy zabezpieczenia.
Sprawdź także: Mity na temat antykoncepcji
Metoda Billingsów – naturalna antykoncepcja
Naturalna antykoncepcja polega na ciągłej obserwacji własnego organizmu i wiedzy, co mogą oznaczać zachodzące w nim zmiany. Jedną z form planowania rodziny jest metod Billingsów, czyli obserwacji wydzieliny z pochwy i na tej podstawie oznaczania dni płodnych. Śluz zapewnia nie tylko jej optymalne nawilżenie, ale również chroni przed wnikającymi w głąb wirusami, bakteriami, a także (w pewnym stopniu) plemnikami. Wydzielina zmienia się, w zależności od fazy cyklu.
Podczas dni płodnych jest niemal przezroczysta i lekko ciągnąca się, o raczej rzadkiej konsystencji. Panie mają wrażenie, że pochwa jest bardzo nawilżona. W dni niepłodne, po jajeczkowaniu, wydzielina jest znacznie gęstsza, zupełnie się nie ciągnie. Często ma białą, a nawet lekko żółtą, barwę i występuje uczucie suchości w pochwie. Po okresie natomiast pojawia się w bardzo małych ilościach. Najlepiej oceniać śluz rano, bezpośrednio po przebudzeniu i jeszcze przed oddaniem pierwszego moczu. Próbka może być pobrana z przedsionka pochwy za pomocą miękkiego papieru toaletowego. Ważne, aby pamiętać, że wszelkie infekcje mogą wpływać na prawidłową ocenę.
Czytaj więcej: W jakich sytuacjach ma zastosowanie tabletka po stosunku? Działanie pigułek „dzień po”
Metody naturalnego planowania rodziny a obserwacje organizmu
Metody naturalnego planowania rodziny oznaczają obserwację własnego organizmu, zwłaszcza objawów jajeczkowania, które pozwalają zidentyfikować dni płodne. Wiąże się to ze zmianą temperatury ciała, ale metoda bywa zawodna. Warto zwrócić uwagę na tzw. ból owulacyjny. U większości kobiet pojawia się dotkliwe kłucie w dole brzucha, które mimo że jest bardzo dokuczliwe, szybko ustępuje – można je pomylić z bólem w zapaleniu wyrostka robaczkowego. Niektóre panie skarżą się także na zwiększoną wrażliwość piersi, co może być spowodowane podniesionym poziomem estrogenów.
Naturalne planowanie rodziny jest bardzo skomplikowaną metodą i wymaga zastosowania jak największej liczby różnych sposobów określania dni płodnych, a mimo to nadal nie zapewnia 100 proc. skuteczności – warto pamiętać, że sam kalendarzyk małżeński zdecydowanie nie wystarczy.
>> Cztery najczęstsze błędy popełniane przy stosowaniu antykoncepcji
>> Wskaźnik Pearla – jakie wskazuje najskuteczniejsze metody antykoncepcji?