Rzeżucha to świetne źródło witaminy A, C oraz witaminy PP. To również skarbnica soli mineralnych oraz niezbędnych pierwiastków, przede wszystkim żelaza i magnezu, który sprzyja obniżeniu poziomu stresu. Pod względem zawartości wapnia rzeżucha wyprzedza większość produktów roślinnych.
Rzeżucha, bogate źródło witamin i mikroelementów
W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.
Rzeżucha pojawia się na polskich stołach przede wszystkim z okazji Wielkanocy, często w charakterze dekoracji. Jednak rzeżuchę powinniśmy hodować nie tylko od święta, ponieważ jest bogatym źródłem witamin i cennych mikroelementów.
Właściwości zdrowotne rzeżuchy
Rzeżucha, zwana niegdyś pieprzycą, dostarcza organizmowi wielu cennych substancji. To źródło witaminy A, która zapewnia sprawność widzenia i dobrą kondycję skóry, włosów i paznokci, witaminy C, która bierze udział w syntezie kolagenu i aktywizuje system immunologiczny, oraz witaminy PP rozszerzającej naczynia krwionośne i usprawniającej funkcjonowanie mózgu.
Ze względu na dużą zawartość witaminy C porcja rzeżuchy przyda się w czasie wiosennego przesilenia, kiedy osłabiony organizm łatwiej łapie infekcje (posiekana i zmieszana z łyżką miodu i sokiem z cytryny wspiera odporność przy przeziębieniu). O regularnym spożywaniu witaminy C powinny też pamiętać osoby palące papierosy - badania pokazują, że palacze mogą mieć nawet o 40 procent mniej kwasu askorbinowego niż osoby niepalące.
Rzeżucha to również skarbnica soli mineralnych oraz niezbędnych pierwiastków. Jest bogata w żelazo, od którego zależy poziom czerwonych krwinek, prawidłowa praca serca, gospodarka hormonalna czy sprawność mięśni. Zawiera również magnez, który sprzyja obniżeniu poziomu stresu, przywraca równowagę psychiczną i działa kojąco na nerwy. Pod względem zawartości wapnia, który zapewnia mocne i zdrowe kości, rzeżucha wyprzedza większość produktów roślinnych.
Pieprzyca dostarcza nam także sporo siarki, wspomagającej procesy energetyczne oraz pomagającej wątrobie w procesie odtruwania, działając jak filtr oczyszczający organizm z toksyn i zanieczyszczeń. Rzeżucha jest bogatym źródłem jodu. Zawiera też dużo chromu, wspomagającego pracę trzustki.
Rzeżucha dla cukrzyków i chorych na reumatyzm
Rzeżuchy nie powinni żałować sobie chorzy na cukrzycę, ponieważ obniża poziom cukru i reguluje pracę trzustki. „Oczyszcza” krew, poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci (m. in. zwalcza trądzik i łojotok), dezynfekuje drogi moczowe, usprawnia procesy przemiany materii, pomaga usunąć toksyny, a także przyspiesza trawienie. Działa dezynfekująco na jamę ustną.
Regularne spożywanie rzeżuchy jest wskazane przy osteoporozie oraz dolegliwościach reumatycznych, anemii oraz problemach z układem krążenia, m.in. chorobie wieńcowej.
Rzeżucha przed treningiem
Warto spożywać tę smakowitą roślinkę przed treningiem (np. z twarogiem lub jako dodatek do kanapki czy sałatki), by ograniczyć niekorzystny wpływ wysiłku fizycznego na organizm.
Rzeżucha dla urody
Jedzenie rzeżuchy to świetny sposób na trądzik i łojotok. Warto sięgnąć po sok z rośliny (najprościej go uzyskać, rozcierając listki blenderem, a otrzymaną zieloną papkę przesączyć przez gazę). Sok nakładamy na wacik i codziennie oczyszczamy nim skórę twarzy. Ten naturalny kosmetyk łagodzi podrażnione gruczoły łojowe i rozjaśnia cerę, dlatego możemy go stosować również w przypadku przebarwień pigmentowych i piegów.
Sok z rzeżuchywykorzystuje się także do pielęgnacji włosów, ponieważ roślina zawiera siarkę - pierwiastek wzmacniający włosy i zapobiegający ich wypadaniu. Po myciu i starannym spłukaniu szamponu wcieramy we włosy sok (około pół szklanki), owijając następnie głowę folią i ręcznikiem. Po trzydziestu minutach zdejmujemy foliową osłonę i spłukujemy głowę letnią wodą. Powtarzanie zabiegu dwa razy w tygodniu wzmacnia włosy i dodaje im blasku.
>> Suplementy i leki wzmacniające paznokcie i włosy
Kto nie powinien jeść rzeżuchy
Rzeżucha ma ostry smak i pobudza wydzielanie soków trawiennych. Z tego powodu nie powinny jej spożywać osoby cierpiące na chorobę wrzodową lub stany zapalne jelit. Ostrożność powinny zachować również osoby ze schorzeniami nerek, ponieważ rzeżucha wykazuje działanie moczopędne.
Rzeżucha a niedoczynność tarczycy
Rzeżucha jest warzywem z rodziny krzyżowych (tak jak kapusta, brukselka, brokuły, kalafior) – zawiera goitrogeny, które wiążą jod, a przez to hamują syntezę hormonów tarczycy. Niekorzystny wpływ goitrogenów ujawnia się przy dużym spożyciu warzyw krzyżowych i niedoborze jodu. Z tego powodu zaleca się, by osoby z niedoczynnością tarczycy jadły ich umiarkowane ilości, najlepiej po obróbce termicznej (rzeżuchę co prawda podajemy na surowo, ale w małych ilościach).
Farmaceutka Apteline Katarzyna Witkowska
Uprawa rzeżuchy
Rzeżuchą możemy się delektować przez cały rok. Nasiona można posiać w ziemi, na wilgotnej bibułce, wacie czy ligninie. Uprawę należy umieścić w ciepłym i nasłonecznionym miejscu i pamiętać o codziennym podlewaniu, najlepiej zraszaczem. Rzeżucha nadaje się do jedzenia już po 5-6 dniach (po około 10 dniach nabiera nieco gorzkiego smaku i traci sporo cennych właściwości). Listki mają ostry smak, są doskonałym źródłem nie tylko witamin i soli mineralnych, lecz także olejków eterycznych. Rzeżuchę ścinamy nożyczkami. Najlepiej jeść ją na surowo, a do potraw dodawać dopiero po ich ugotowaniu, by zminimalizować utratę składników. Rośliny nie należy natomiast dodawać do marynat, bo w takich zalewach traci żelazo.
