Maść bursztynowa, nalewka, kwas bursztynowy – jakie właściwości lecznicze ma bursztyn?

Składniki bursztynu

Analiza składu chemicznego żywicznych bryłek jest trudna, ponieważ nie rozpuszczają się całkowicie w żadnym z poznanych rozpuszczalników. Zdołano jednak ustalić, że bursztyn składa się w 60-80% z węgla, zawiera ok. 15% tlenu, 8-11% wodoru, 0,5% siarki i śladowe ilości innych pierwiastków, jak sód, jod, miedź, mangan, żelazo, nikiel, kobalt, wapń, srebro, chrom, glin, krzem, tytan i ołów. Składniki te tworzą wiele związków organicznych, przede wszystkim związki aromatyczne – terpeny (borneol, kamfora, karwon, limonen, β-pinen) oraz kwasy żywiczne, do których należy najbardziej charakterystyczny związek zawarty w bursztynie – kwas bursztynowy.

Właściwości lecznicze bursztynu

Dzięki zawartości kwasu bursztynowego i związków terpenowych bursztyn ma właściwości:

• przyspieszające gojenie ran,
• przeciwdrobnoustrojowe,
• przeciwutleniające,
• wzmacniające układ odpornościowy,
• regenerujące układ nerwowy,
• dodające witalności,
• zwiększające wydzielanie żółci i ułatwiające trawienie,
• poprawiające krążenie krwi,
• relaksujące i odprężające,
• poprawiające koncentrację i sprawność umysłową.

Preparaty na bazie bursztynu uznawane są za bezpieczne, a jedynym przeciwwskazaniem do ich stosowania jest uczulenie na bursztyn lub substancje pomocnicze.

W niektórych krajach istnieją preparaty homeopatyczne zawierające kwas bursztynowy lub sproszkowany bursztyn, które stosuje się w leczeniu astmy i innych schorzeń układu oddechowego, a także jako środek immunostymulujący, tonizujący i redukujący stres.

Wśród zwolenników medycyny naturalnej panuje przekonanie, że noszenie naszyjników z bursztynu pomocne jest w redukcji wola tarczycowego z uwagi na właściwości elektrostatyczne i zawartość jodu w bryłkach żywicy. Zastosowanie to nie zostało jednak jak dotąd poparte wynikami badań naukowych.

Kwas bursztynowy – właściwości regeneracyjne

Kwas bursztynowy występuje w przyrodzie dość powszechnie – oprócz bursztynu jego źródłem jest wiele warzyw i owoców, a także miód i białe wino. Jest obecny w organizmie człowieka i stanowi istotne ogniwo cyklu Krebsa, czyli szeregu przemian warunkujących prawidłowy metabolizm cukrów, białek i tłuszczów oraz wytwarzanie energii w komórkach organizmu.

Kwas bursztynowy ma wiele prozdrowotnych właściwości:

• działa przeciwnowotworowo i przeciwzapalnie,
• wspiera pracę wątroby i nerek, a w konsekwencji oczyszczanie organizmu z toksyn,
• przyspiesza metabolizm aldehydu octowego powstającego po spożyciu alkoholu,
• reguluje czynność układu krążenia i uprawnia krążenie mózgowe,
• wzmacnia działanie układu odpornościowego,
• stymuluje aktywność neuronów i ich regenerację,
• dodaje witalności i opóźnia procesy starzenia.

Przez niedobór kwasu bursztynowego obniża się efektywność utleniania komórkowego, zmniejsza ilość wytwarzanej energii, a także zwiększa stężenie tzw. niewykorzystanego tlenu, który może być substratem dla powstawania wolnych rodników.

Istnieją jednak sytuacje predysponujące do obniżenia poziomu kwasu bursztynowego w organizmie, do których zaliczyć można intensywny wysiłek fizyczny, przeciążenie oraz procesy starzenia.

Tabletki z kwasem bursztynowym na zmęczenie

Na rynku dostępne są preparaty w tabletkach lub kapsułkach zawierające kwas bursztynowy -  przeznaczone są dla sportowców, kobiet w okresie menopauzy, osób odczuwających zmęczenie, bóle mięśni i stawów oraz po spożyciu alkoholu.

Kwas bursztynowy na zmarszczki

Wyciąg z bursztynu stosuje się też w kosmetykach (maści, balsamy, kremy, szampony, odżywki do włosów). Dzięki zawartości kwasu bursztynowego produkty te mają właściwości antyoksydacyjne, regenerujące, nawilżające i poprawiające kondycję skóry i włosów.

Maść bursztynowa nie tylko na żylaki

Na polskim rynku aptecznym dostępna jest maść bursztynowa sporządzona na bazie wyciągu z bursztynu oraz odpowiednio dobranego podłoża maściowego. Przeznaczona jest do stosowania zewnętrznego na skórę. Maść bursztynowa wykazuje właściwości:

• rozluźniające mięśnie, relaksujące i zmniejszające uczucie napięcia – znajduje zastosowanie w zwalczaniu bólu mięśni i stawów wynikającego z intensywnego wysiłku, zmian zwyrodnieniowych lub długotrwałego przebywania w jednej pozycji, np. przed komputerem; aby zwiększyć skuteczność działania, można przy jej użyciu wykonywać kilka razy dziennie delikatny masaż obolałych partii ciała,
• lekko rozgrzewające i zmniejszające napięcie mięśni – można ją stosować do wcierania w klatkę piersiową przy pierwszych objawach przeziębienia i grypy,
• usprawniające przepływ krwi – dzięki czemu znajduje zastosowanie wspomagające w zaburzeniach krążenia, np. żylakach.

>> Maści przeciwbólowe i rozgrzewające, żele, kremy, aerozole

Krem z bursztynem na twarz

Kosmetyki z bursztynem sprawdzą się również w pielęgnacji skóry, co wynika z silnych właściwości nawilżających, regenerujących i wygładzających wyciągu z bursztynu. Nakładane na twarz zwiększają jędrność i elastyczność skóry, a także zapewniają jej świeży wygląd i blask. Stosowanie kremów z bursztynem mogą rozważyć szczególnie osoby dbające o młody wygląd, ponieważ ekstrakt z bursztynu działa przeciwutleniająco i chroni organizm przed działaniem wolnych rodników. Dzięki temu opóźnia proces powstawania zmarszczek i starzenia się skóry.

Na co pomaga nalewka z bursztynu?

Preparatem na bazie bursztynu, który można sporządzić samodzielnie w warunkach domowych, jest nalewka z bursztynu (choć dostępne są także gotowe do użycia nalewki). Można ją wykorzystać do:

• wzmocnienia odporności – spożywać 30 kropli po rozcieńczeniu w szklance wody lub innego płynu, 2-3 razy dziennie;
• łagodzenia dolegliwości żołądkowo-jelitowych – spożywać doraźnie po rozcieńczeniu kilku kropli z wodą;
• rozgrzewania w okresie przeziębienia – wcierać w klatkę piersiową;
• rozluźniania mięśni i obolałych miejsc – wcierać w obolałe miejsca;
• zwalczania kataru – wcierać w okolice nosa;
• łagodzenia bólu głowy – wcierać w okolice czoła i skroni;
• łagodzenia stanów zapalnych jamy ustnej i gardła – stosować jako płukankę po rozcieńczeniu z wodą;
• pielęgnacji włosów – zmieszana z wodą i wmasowana w skórę głowy hamuje wypadanie włosów i przyspiesza ich wzrost (poprawia krążenie krwi i odżywienie mieszków włosowych), a nałożona na włosy chroni przed działaniem promieniowania słonecznego.

>> Regeneracja włosów

Nalewka z bursztynu – przepis

1. Przygotuj ok. 50 g drobnych, nieoszlifowanych bursztynów (zwróć uwagę, by były to prawdziwe bursztyny, a nie syntetyczne zamienniki).
2. Bursztyny włóż do butelki i zalej pół litra 95% etanolu.
3. Odstaw w ciemne miejsce, by poleżakowała około 2 tygodni.

Miejsca występowania bursztynu

Bursztyn to skamieniała żywica drzew iglastych, rzadziej liściastych z grupy bobowców, powstała w okresie kredy lub trzeciorzędu (wydzieliny drzew dostały się do gleby, z czasem traciły wilgoć i stały się twardą bryłą). Do dziś opisano około 60 odmian bursztynu pochodzących z całego świata. Najczęściej spotykanym gatunkiem jest bursztyn bałtycki. Za największe źródła bursztynu na świecie uznaje się obecnie południowe wybrzeża Morza Bałtyckiego i Północnego, a w szczególności okolice miejscowości Jantarne w Obwodzie Kaliningradzkim.

W Polsce są cztery udokumentowane złoża bursztynu: Górka Lubartowska, Przeróbka, Wiślinka i Możdżanów. Zgodnie z oficjalnymi danymi każdego roku pozyskuje się także kilka ton bursztynu z polskich plaż.