Żywność bezglutenowa – produkty certyfikowane i naturalnie bezglutenowe

Wyjaśniamy te kwestie, ponieważ od tych informacji zależy zdrowie i budżet, który trzeba zarezerwować na zakupy. 

Czytaj również: Dieta bezglutenowa – kiedy należy ją stosować

Żywność bezglutenowa − certyfikowana i naturalnie bezglutenowa

Kasza jaglana, gryka, kukurydza, ryż – wydawałoby się, że wszystkie te ziarna są bezpieczne dla osób na diecie bezglutenowej. Są to produkty naturalnie bezglutenowe, więc nie powinny zaszkodzić nawet osobom na restrykcyjnej diecie bezglutenowej. Skąd więc na opakowaniu informacja, że produkt może zawierać śladowe ilości glutenu? Odpowiedź jest jedna: możliwe zanieczyszczenie produktu glutenem. Producent, umieszczając informację o śladowych ilościach, informuje konsumenta, że w zakładzie, w którym jest pakowany np. ryż czy kasza jaglana, pakowane i przetwarzane są także produkty zawierające gluten.

Na skutek używania tych samych taśm, maszyn, czy nawet ze względu na unoszące się drobinki, może dojść do sytuacji, kiedy w opakowaniu np. kaszy jaglanej znajdą się inne ziarna lub ich fragmenty (nawet bardzo niewielkie), które zawierają gluten. Dla osób np. z celiakią konsekwencje spożycia takiego pokarmu mogą być poważne. Dlatego powstał segment certyfikowanej żywności bezglutenowej. Znak przekreślonego kłosa informuje, że produkt nie zawiera (a raczej nie powinien zawierać) nawet śladowych ilości glutenu (poniżej 10 ppm). Taka żywność jest jednak znacznie droższa. Dlaczego?

Żywność bezglutenowa − certyfikat przekreślonego kłosa

Certyfikowana żywność bezglutenowa jest bezpieczna ze względu na restrykcyjne normy dotyczące jej produkcji oraz gwarancję użytego surowca. Przekłada się to często na cenę, ponieważ producent musi nie tylko zadbać o czystość całego zakładu produkcyjnego, przeszkolenie pracowników, ale także korzystać wyłącznie z certyfikowanych ziaren, aby mieć pewność, że np. kukurydza nie była składowana w tym samym magazynie co pszenica.

Dodatkowy koszt to badania, które poświadczają czystość produktów. Takie postępowanie jest niezwykle ważne dla osób z celiakią oraz silną alergią na gluten i to przede wszystkim dla nich jest dedykowana ta żywność. Wiadomo jednak, że ten problem dotyczy 1−2 proc. społeczeństwa, a na dietę bezglutenową, chociażby ze względu na nieceliakalną nadwrażliwość na gluten, przechodzi znacznie więcej osób. Czy one też powinny korzystać z produktów certyfikowanych?

Żywność bezglutenowa − produkty naturalnie bezglutenowe

Zgodnie z prawem, jeśli w składzie nie ma produktów zawierających gluten, oraz nie ma informacji o śladowych ilościach, konsument może zakładać, że produkt jest bezpieczny nawet dla osób z celiakią i silną alergią. Niestety, często okazuje się, że jest to niedopatrzenie producenta lub brak wiedzy na ten temat. Zdarzały się sytuacje, kiedy nawet produkt opisany jako bezglutenowy zawierał znacznie więcej glutenu niż „śladowe ilości”. Problemem jest też fakt, że prawo nie definiuje co oznacza zwrot „śladowe ilości”. W konsekwencji produkty bezglutenowe można podzielić na certyfikowane, które z pewnością są bezpieczne i te, które mogą zawierać „śladowe ilości glutenu”.

Niestety, ustawodawca nie określa, co oznacza „śladowa ilość” i konsument jest zmuszony zaufać w tej kwestii producentowi. Pocieszające jest to, że większości osób z nadwrażliwością na gluten śladowe ilości nie szkodzą, więc nie muszą kupować wyłącznie produktów certyfikowanych.

Podsumowując:

1.     Certyfikowane produkty bezglutenowe − są przeznaczone głównie dla osób z celiakią i silną alergią na gluten. Są droższe, ale kupujący ma pewność, że nie zawierają nawet śladowych ilości glutenu. Ich minusem jest często skład: aby upodobnić je w smaku i wyglądzie do wyrobów z glutenem oraz zachować długi termin przydatności do spożycia dodawane są często do nich różne polepszacze. Na szczęście dostępnych jest coraz więcej naturalnie bezglutenowych mąk np. ryżowa, jaglana, również oznaczone symbolem przekreślonego kłosa.

Produkty naturalnie bezglutenowe − które, zgodnie z informacją na opakowaniu, mogą zawierać śladowe ilości glutenu. Są odpowiednie dla osób na diecie bezglutenowej, jeśli nie mają celiakii ani silnej alergii. Warto jednak obserwować reakcję organizmu po ich zjedzeniu, ponieważ może okazać się, że ilość zawartego w nich glutenu nie była aż taka „śladowa”.