Uczulenie na słońce – objawy

Rodzaje alergii słonecznych

Uczulenie (alergia) na słońce to rodzaj reakcji alergicznej na promieniowanie ultrafioletowe. Może mieć ona różne przyczyny. Najczęstsze przypadki to:

• alergia na słońce o charakterze idiopatycznym (nie wiadomo, dlaczego występuje, pojawia się nagle); ten rodzaj reakcji częściej występuje u dzieci, pojawia się wiosną pod wpływem pierwszych kontaktów z silniejszym słońcem, określany jest jako wielopostaciowe osutki świetlne;
• uczulenie wynikające ze schorzeń zwiększających wrażliwość skóry na promieniowanie UV (m.in. zapalenie łojotokowe skóry, trądzik różowaty, pęcherzyce, porfirie, fenyloketonuria czy albinizm);
• reakcje fototoksyczne (fotokontaktowe) – objawy uczulenia pojawiają się w wyniku interakcji pomiędzy stosowanymi lekami lub kosmetykami a promieniowaniem słonecznym, przypominają oparzenie słoneczne.

Alergia na słońce to najczęściej reakcja fototoksyczna

Najczęstszą przyczyną uczulenia na słońce są reakcje fototoksyczne. Do ich powstania niezbędna jest obecność w organizmie lub na skórze substancji, które wzmacniają efekt działania promieniowania UV. Mogą to być np. dziurawiec, ruta, olejek bergamotowy zawarty w limonkach, niektóre barwniki chemiczne (np. w czerwonych pomadkach do ust), substancje zapachowe (jak piżmo, lawenda, cedr) czy retinol w kosmetykach przeciwzmarszczkowych.

>> Zioła fotouczulające – lista. Po jakich ziołach nie wolno się opalać?

Reakcje fotokontaktowe skóry mogą wywoływać także niektóre leki z grup:

• stosowanych w zaburzeniach rytmu serca
• niesteroidowych leków przeciwzapalnych
• stosowanych w leczeniu depresji
• antybiotyków

>> Leki fotouczulające – lista. Jakie leki powodują rekację fotoalergiczną?

Alergia na słońce – objawy

Objawy nadwrażliwości na słońce różnią się w zależności od przyczyny ich występowania.

Wielopostaciowe osutki świetlne

W tym przypadku zmiany na skórze obejmują głównie kończyny górne i klatkę piersiową i mają postać:

• swędzących, zaczerwienionych plam,
• grudek,
• pęcherzyków z wysiękiem.

Zmianom towarzyszy świąd, który może być bardzo silny.

Objawy mogą być różne u różnych osób, ale u danego pacjenta zawsze pojawia się ten sam rodzaj zamian. Co charakterystyczne, nie występują one na twarzy (to dlatego, że skóra twarzy jest bardziej odporna na promieniowanie niż skóra zasłoniętych w zimie partii ciała). Alergia na słońce o idiopatycznym charakterze najczęściej dotyczy dzieci i z czasem przechodzi. Wykwity mogą jednak pojawić się u osoby dorosłej – szczególnie jeśli zafundowała skórze niecodzienną dawkę słońca (np. po wakacjach w ciepłych krajach).

Pokrzywka słoneczna

Rodzajem alergii o nieznanym pochodzeniu jest również pokrzywka słoneczna, występująca znacznie rzadziej niż wielopostaciowa osutka świetlna i objawiająca się w odmienny sposób:

• objawy pojawiają się nagle po wystawieniu skóry na słońce,
• skóra pokrywa się czerwonymi swędzącymi bąblami, przypominającymi poparzenie pokrzywą,
• zmiany utrzymują się przez kilka godzin, są swędzące, ale znikają samoistnie, nie pozostawiając śladów

Najczęstsze objawy alergii fototoksycznych

W alergii na słońce aktywowanej przez leki lub składniki kosmetyków:

• skóra jest czerwona,
• zmiany przypominają oparzenie,
• zmiany mogą pojawiać się również na partiach skóry niewystawianych na słońce,
• zmiany mogą występować zarówno na skórze ciała, jak i na twarzy.

Emulsja do opalania Nivelazione z wodą termalną i masłem Shea Wysoki filtr - SPF 50, lekka, nietłusta konsystencja oraz składniki o działaniu pielęgnującym. Wodoodporna, do stosowania od 3. roku życia. Zobacz

Uczulenie na słońce – leczenie

Sposób postepowania przy nadwrażliwości skóry na promieniowanie słoneczne zależy od rodzaju alergii. Podejrzenie nadwrażliwości na promieniowanie UV należy więc skonsultować z dermatologiem, który pomoże ustalić przyczynę alergii.

Leczenie reakcji idiopatycznej

W przypadku wielopostaciowej osutki świetlnej u większości pacjentów wystarczy umiejętne hartowanie skóry – powolne stopniowe wydłużanie czasu ekspozycji na słońce pod ochroną filtrów słonecznych z wysokim faktorem. Ważne, by zacząć na początku sezonu (zazwyczaj wczesną wiosną), zanim wystąpi reakcja alergiczna. Nie zaleca się całkowitego unikania słońca, by nie wydelikacić skóry.

U osób z bardzo nasilonymi objawami stosuje się:

• leki antyhistaminowe,
• preparaty z glikokortykosteroidami,
• fotochemioterapię (naświetlanie skóry odpowiednimi lampami po podaniu leków, które zwiększają wrażliwość skóry na promieniowanie UV).

>> Fototerapia, czyli światłolecznictwo. Czy działa tylko lampa do fototerapii?

Leczenie reakcji fototoksycznych

W tym przypadku należy po pierwsze znaleźć przyczynę problemu, a następnie zastanowić się, czy w ogóle jesteśmy w stanie ją wykluczyć. W wielu wypadkach nie ma bowiem możliwości zaprzestania przyjmowania leków antydepresyjnych, na nadciśnienie tętnicze czy kardiologicznych. Jeśli zwiększają one ryzyko alergii na słońce, należy unikać opalania, a na co dzień chronić się poprzez:

• filtry UV,
• nakrycia głowy,
• ubrania z filtrem, które zatrzymują promieniowanie,
• noszenie przewiewnych ubrań zasłaniających ręce i nogi.

Nieco łatwiej poradzić sobie z reakcją alergiczną wynikającą ze stosowanych kosmetyków. Uczulają nie tylko perfumy i zawarty w wielu preparatach do pielęgnacji alkohol, lecz także np. olejki eteryczne występujące w kosmetykach naturalnych. Reakcję alergiczną może wywołać nawet krem z filtrem do skóry wrażliwej. Reakcje kontaktowe to kwestia bardzo indywidualna, bardzo ważne jest więc zebranie przez lekarza szczegółowego wywiadu, by określić, który składnik kosmetyków aktywowany przez światło staje się dla nas alergenem, i ustalić właściwą pielęgnację.

>> Fotodermatoza – co to jest? Objawy i leczenie