Pojawiająca się na brzuchu wysypka może mieć związek z wieloma czynnikami i przybierać różne postacie: swędzącej wysypki, wysypki na brzuchu i plecach, na brzuchu i klatce piersiowej, czerwonej wysypki na brzuchu. Do najczęstszych jej przyczyn należą alergia pokarmowa oraz zakażenia wirusowe i bakteryjne. Jeśli mimo podjętych działań wysypka utrzymuje się przez kolejne dni, trzeba skontaktować się z lekarzem.
Wysypka na brzuchu to nie tylko przejaw alergii
W serwisie Apteline.pl zgodnie z wizją Grupy NEUCA zależy nam na przekazywaniu treści najwyższej jakości – sprawdzonych informacji, eksperckiej wiedzy. Dlatego nasze teksty piszą i weryfikują specjaliści – farmaceuci i lekarze.
Wysypka na brzuchu – przyczyny
Wysypka na brzuchu może wykazywać związek z wieloma czynnikami. Do najczęstszych przyczyn wystąpienia wysypki w tym obszarze ciała należą:
- alergie (pokarmowa, na kosmetyki, środki czystości, zwierzęta, leki, odzież);
- choroby wirusowe i bakteryjne (ospa wietrzna i półpasiec, odra, różyczka, szkarlatyna, mononukleoza zakaźna, zapalenie opon mózgowych);
- choroby pasożytnicze (świerzb);
- czynniki typowe dla dzieci (potówki, rumień nagły – tzw. trzydniówka).
Wysypka na brzuchu – diagnostyka różnicowa
Aby odnaleźć przyczynę powstałej wysypki i na jej podstawie zastosować trafne leczenie, warto przeanalizować kilka kwestii (w ten sposób można łatwo przygotować się na pytania zadawane przez lekarza). Należy rozważyć:
- jaką postać przybiera wysypka (kolor zmian, struktura, pojedyncze czy zgrupowane zmiany, obecność pęcherzy);
- kiedy pojawiła się wysypka;
- czy pojawienie się wysypki miało związek z jakąś sytuacją (nowy proszek do prania, nowe kosmetyki, nieznane wcześniej produkty spożywcze, zażywane leki);
- czy wysypce towarzyszą inne objawy (np. świąd, gorączka, osłabienie, ból głowy, ból gardła);
- czy wysypkę poprzedzały inne objawy;
- czy w ostatnim czasie nastąpił kontakt z osobą chorującą na choroby zakaźne.
Wysypka na brzuchu jako objaw alergii
Najczęstszą przyczyną występowania wysypki na brzuchu, ale również na innych częściach ciała jest reakcja alergiczna. Może być związana z rozmaitymi czynnikami, do których zalicza się:
- produkty żywnościowe i dodatki do żywności – najczęstsza przyczyna alergii skórnych; do produktów o największym potencjale uczulającym należą produkty mleczne (powodują skazę białkową, szczególnie u niemowląt), orzechy, kakao, czekolada, miód, jednak alergię mogą powodować wszystkie produkty, których pacjent nigdy wcześniej nie spożywał;
- materiały i dodatki do ubrań – szczególnie tworzywa sztuczne, metalowe guziki w spodniach;
- produkty do prania ubrań;
- kosmetyki do pielęgnacji ciała;
- leki;
- sierść zwierząt
Co stosować, gdy wystąpi wysypka alergiczna
Wysypka o podłożu alergicznym przybiera postać pokrzywki lub zaczerwienienia, którym towarzyszą drobne grudki, przesuszenie skóry oraz uporczywy świąd. Objawy te można zminimalizować, stosując doustne leki przeciwhistaminowe oraz miejscowo preparaty z substancjami przeciwalergicznymi, przeciwświądowymi lub przeciwzapalnymi (np. dimetinden, difenhydramina, lidokaina czy hydrokortyzon).
>> Preparaty łagodzące objawy alergii pokarmowej
Wysypka na brzuchu w przebiegu chorób zakaźnych
Wysypka może być objawem chorób zakaźnych – dotyczą one najczęściej dzieci, jednak zdarzają się przypadki ich wystąpienia u osób dorosłych. Do chorób zakaźnych, które manifestują się w postaci wysypki na brzuchu, należą:
- ospa wietrzna – choroba wieku dziecięcego spowodowana zakażeniem wirusem Varicella zoster; objawem jest wysypka w postaci grudek pojawiająca się na twarzy i głowie, która rozprzestrzenia się na tułów oraz kończyny i przekształca w pęcherzyki, a następnie strupki; zmianom skórnym towarzyszy świąd, który można zniwelować, stosując miejscowo preparaty o działaniu chłodzącym i znieczulającym (zapobiegają drapaniu i zakażeniu bakteryjnemu zmian, a także powstawaniu blizn)
- półpasiec – choroba wywołana przez ten sam wirus, jednak występująca jedynie u osób, które wcześniej chorowały na ospę wietrzną; w tym przypadku wysypka pojawia się w postaci pęcherzyków wypełnionych płynem, które z czasem pękają i tworzą strupki; na zmiany skórne można stosować środki odkażające oraz chłodne okłady i kąpiele
- odra – choroba wieku dziecięcego spowodowana zakażeniem wirusem Paramyxovirus morbilli; objawem charakterystycznym jest obecność plamek na dziąsłach i po wewnętrznej stronie policzków (plamki Koplika); ponadto widoczna jest plamista, czerwona wysypka, która rozpoczyna się za uszami, a z czasem rozprzestrzenia się na brzuch i kończyny; w przypadku wystąpienia odry konieczna jest wizyta u lekarza
- różyczka – choroba wirusowa, która u wielu osób przebiega niezauważona; po trwających kilka dni objawach grypopodobnych pojawia się punktowa, plamista wysypka – początkowo na twarzy, a następnie na tułowiu i kończynach; po upływie kilku dni samoistnie znika
- szkarlatyna – inaczej płonica, paciorkowcowe zapalenie gardła; choroba o podłożu bakteryjnym, której objawem jest plamista wysypka powodująca szorstkość skóry na całym ciele z wyjątkiem nosa, ust i brody; po jej ustąpieniu skóra ulega złuszczeniu; konieczna jest wizyta u lekarza
- mononukleoza zakaźna – choroba dotycząca głównie młodzieży i młodych dorosłych wywoływana przez wirus Epsteina – Barr; główne objawy przypominają grypę (wysoka gorączka), jednak u niektórych pacjentów może pojawiać się plamista wysypka na tułowiu; po rozpoznaniu przez lekarza leczenie ma charakter objawowy
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – dotyczy głównie dzieci i może być wywoływane przez infekcję wirusową, bakteryjną lub grzybiczą; oprócz poważnych objawów neurologicznych może pojawiać się także wysypka na tułowiu i kończynach; konieczne jest leczenie szpitalne
- świerzb – choroba zakaźna wywołana przez roztocza należące do gatunku świerzbowiec ludzki; charakterystyczna jest obecność norek świerzbowych na nadgarstkach, bokach palców, pośladkach, w okolicy pępka i w strefach intymnych oraz silny świąd; leczenie polega na stosowaniu maści i płynów na bazie permetryny, krotamitonu i iwermektyny.
Wysypka na brzuchu u dziecka
W przypadku dzieci wysypka na brzuchu może mieć charakter potówek – rozsianych, zaczerwienionych plamek, których obecność wynika z przegrzania i nadmiernego pocenia się szczególnie w okresie letnim. Sposobem na pozbycie się potówek może być kąpiel w wodzie z dodatkiem nadmanganianu potasu lub krochmalu. Aby uniknąć wystąpienia wysypki, należy stosować cienką, przewiewną odzież z naturalnych materiałów i jak najczęściej wietrzyć okolicę pieluszkową.
Przyczyną wysypki na brzuchu w przypadku niemowląt może być także rumień nagły (tzw. trzydniówka). W początkowej fazie objawia się gorączką trwającą pełne trzy dni, po ich upływie pojawia się czerwonogrudkowa wysypka (jest ona objawem zakończenia choroby i nie wymaga leczenia).
Najczęściej zadawane pytania dotyczące wysypki na brzuchu
Czy po wysypce na brzuchu mogą zostać blizny?W zależności od przyczyny wysypki na brzuchu blizny mogą zostać na skórze albo całkowicie zaniknąć. Jeżeli organizm nie jest podatny na powstawanie blizn, regeneruje się szybko i sprawnie, istnieje mniejsza szansa, że ślady po chorobie zostaną na dłużej. Objawy alergii zanikają praktycznie zawsze. Inaczej przedstawia się kwestia tzw. blizn atroficznych (np. po ospie). Zdarza się, że wskutek zakłócenia przebiegu procesu gojenia ubytki w skórze są widoczne przez wiele lat.
Wysypka na brzuchu to jeden z typowych objawów alergii, ale niekiedy świadczy również o stanie zapalnym wywołanym czynnikiem bakteryjnym lub wirusowym. Drobne krostki na skórze mogą być symptomem różyczki, odry, opryszczki, a także rumienia, półpaśca, szkarlatyny, a nawet zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Niekiedy wysypka jest problemem natury dermatologicznej. Jeżeli nie zanika ona w ciągu kilku dni, warto skorzystać z pomocy specjalisty.
W przypadku pojawienia się na skórze wysypki, która utrzymuje się przez dłuższy czas w pierwszej kolejności, warto udać się do lekarza internisty, który pomoże zdiagnozować przyczynę problemu i skieruje chorego do odpowiedniego specjalisty. W przypadku problemów skórnych będzie to dermatolog. W przypadku chorób zakaźnych właściwą specjalizacją stanowi lekarz chorób zakaźnych. Określenie etiologii dolegliwości jest ważne, ponieważ pomaga ustalić właściwy tok leczenia.
W sytuacji, gdy przyczyną wysypki jest alergia, dobrym rozwiązaniem jest przyjęcie leków antyhistaminowych albo wypicie wapna, które łagodzi odpowiedź alergiczną organizmu. W przypadku problemów dermatologicznych niezbędne może być zastosowanie specjalnych maści przyspieszających odnowę naskórka. Jeżeli wysypka na brzuchu jest objawem choroby bakteryjnej albo wirusowej, decyzję o przepisaniu leków lub antybiotyków podejmuje lekarz.
- Rutter P. Opieka farmaceutyczna. Wydawnictwo Urban&Partner, 2018.
- Janiec W. Kompendium farmakologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2012.
- Figlerowicz M. Choroby wirusowe u dzieci objawiające się wysypką. Przewodnik Lekarza 2002; 3(5): 103-106.
