Wypadanie włosów – kiedy powinno niepokoić? Przyczyny, objawy, leczenie

Wypadanie włosów to zjawisko naturalne

Każdy włos podzielić można na część żywą i martwą. Widoczne owłosienie skóry głowy to martwe łodygi włosa. Część żywa umiejscowiona jest pod powierzch

nią skóry, w mieszku włosowym. Jest to korzeń włosa. W jego dolnej części znajduje się opuszka (cebulka), w skład której wchodzi macierz i brodawka włosa. Brodawka jest odżywiana przez naczynia krwionośne skóry. Jej zniszczenie skutkuje nieodwracalną utratą możliwości tworzenia włosa.

Wzrost włosa przebiega w sposób cykliczny. Zajmuje on od 2 do 8 lat. Średni miesięczny przyrost długości włosów wynosi około 1 cm. Wyróżniamy trzy główne fazy cyklu:

• anagen – najdłużej trwający etap, zajmuje średnio 3–4 lata. Komórki macierzy w mieszku włosowym intensywnie się dzielą i umożliwiają powstanie oraz stałe wydłużanie się włosa.
• katagen – zajmuje od 1 do 2 tygodni. W tej fazie opuszka włosa stopniowo zanika.
• telogen – ostatni etap cyklu wzrostu włosa, trwa od 2 do 4 miesięcy. Włos oddziela się od brodawki i dochodzi do jego utraty.

Cykl wzrostu włosa zależny jest od wielu czynników i może zostać zaburzony na każdym etapie.

Kiedy wypadanie włosów jest problemem?

Za nadmierne wypadanie uznaje się utratę ponad 100 włosów dziennie. Oczywiście trudno dokładnie stwierdzić, ile włosów tracimy, dlatego warto wziąć pod uwagę, że więcej może ich wychodzić podczas mycia lub czesania, zwłaszcza jeśli nie robimy tego codziennie. Jednak wypadanie znacznej ilości włosów i pojawianie się na głowie widocznych ognisk łysienia zawsze powinno zostać skonsultowane z lekarzem.

Przyczyny nadmiernego wypadania włosów

Odnalezienie przyczyny wypadania włosów może być niezwykle trudnym zadaniem. Zdarza się często, że za ten problem odpowiada kilka różnych czynników. Istotny wypływ na utratę włosów mają:

• Mechaniczne uszkadzanie włosów – nieostrożne rozczesywanie włosów lub wiązanie ich w zbyt ciasne upięcia uszkadza włosy i powoduje zarówno ich wypadanie, jak i łamanie oraz niszczenie na całej długości. Prostowanie włosów, suszenie zbyt wysoką temperaturą nawiewu oraz trwała ondulacja także mogą przyczyniać się do zmniejszania objętości fryzury.
• Niedobory pokarmowe – nieprawidłowo zbilansowana dieta prowadzi często do niedoborów białka, witamin lub minerałów. Dla kondycji włosów szczególnie ważna jest odpowiednia ilość witaminy A i E, witamin z grupy B oraz żelaza, cynku, miedzi i krzemu.
• Przyjmowane leki – przebyta chemioterapia jest powszechnie znaną przyczyną utraty owłosienia. Jednak nie tylko leki cytotoksyczne sprzyjają wypadaniu włosów, mogą to powodować także powszechnie przyjmowane środki antykoncepcyjne, przeciwkrzepliwe, przeciwmiażdżycowe lub przeciwtrądzikowe, leki reumatologiczne i przeciwdepresyjne.
• Choroby zakaźne – choroby takie jak borelioza, kiła, szkarlatyna, zapalenie płuc, grypa lub inne popularne infekcje często wywołują przejściowe wypadanie włosów po chorobie.
• Choroby układowe – schorzenia autoimmunologiczne, do których należą toczeń rumieniowaty, choroba Hashimoto, choroba Gravesa – Basedowa czy celiakia, wpływają nie tylko na utratę włosów, lecz także na ich ścieńczenie i wysuszenie na całej długości.
• Zaburzenia gospodarki hormonalnej – szczególnie duże znaczenie mają zaburzenia regulacji hormonów tarczycy oraz androgenów. Łysienie androgenowe dotyczyć może zarówno mężczyzn, jak i kobiet.
• Choroby owłosionej skóry głowy – wszystkie stany zapalne obejmujące skórę głowy mogą przyczyniać się do wypadania włosów lub utrudniać ich odrastanie. Grzybica skóry głowy, łojotokowe zapalenie skóry głowy i liszaj płaski mieszkowy są typowymi zaburzeniami skutkującymi takimi powikłaniami.
• Czynniki toksyczne – zatrucia rtęcią, arsenem, ołowiem, kadmem lub talem w niewielkiej ilości lub w przypadku zatrucia przewlekłego mogą nie dawać ostrych objawów. Manifestują się wtedy mało charakterystycznymi zaburzeniami, jak wypadanie włosów, nudności, osłabienie, żółtaczka.
• Czynniki psychogenne – nadmierny stres, którego w dzisiejszych czasach doświadcza wiele osób, nie jest bez znaczenia dla stanu włosów. Problemy emocjonalne i zaburzenia psychiczne też mogą powodować zmniejszenie gęstości fryzury.

Wypadanie włosów – jakie objawy powinny budzić czujność?

Mnogość możliwych przyczyn utraty włosów u wielu osób budzi lęk i dezorientację. Jednak nie w każdym przypadku objaw ten świadczy o poważnej chorobie. Diagnostykę należy koniecznie pogłębić, jeśli wypadaniu włosów towarzyszą:

• osłabienie,
• nadmierna senność,
• bladość skóry,
• stany podgorączkowe lub gorączka,
• zmiany na skórze głowy lub ciała,
• bóle brzucha i nudności,
• biegunki lub częste zaparcia,
• nadmierne owłosienie na innych częściach ciała, szczególnie u kobiet.

Wypadanie włosów – badania, które warto wykonać

W zależności od towarzyszących wypadaniu włosów dodatkowych objawów zalecana diagnostyka może być różna. W pierwszej kolejności często wykonuje się badania takie jak:

• morfologia,
• stężenie żelaza i ferrytyny,
• poziom TSH oraz hormonów tarczycy: FT3 i FT4,
• stężenie wolnego i całkowitego testosteronu oraz dihydrotestosteronu, dihydroepiandrosteronu i estradiolu.

Co pomaga na wypadanie włosów

W przypadku wypadania włosów w przebiegu choroby organizmu najistotniejsze jest leczenie przyczyny podstawowej. Jeśli utrata włosów nie zachodzi na podłożu żadnego groźnego zaburzenia, skuteczne w walce z wypadaniem mogą być:

Właściwa dieta

Bogata w świeże warzywa i owoce, zapewniająca odpowiednią ilość  witamin. Nie powinno zabraknąć również tłustych ryb i olejów zawierających kwasy omega-3 oraz źródeł żelaza, takich jak czerwone mięso lub rośliny strączkowe.

Suplementy (tabletki na wypadanie włosów)

Mogą być wartościowym dodatkiem, jeśli pomimo zdrowej diety nie udało się uzupełnić brakujących składników. W suplementach należy szukać substancji takich jak: biotyna, witaminy z grupy B, witamina A, miedź, selen, cynk, L-metionina, L-cysteina, niezbędne kwasy tłuszczowe.

Preparaty do włosów wypadających, szczególnie szampony i wcierki

Powinny zawierać łagodne składniki, niepodrażniające skóry głowy. Olejki z mięty pieprzowej, ekstrakt z papryczki chili czy kofeina pobudzają mikrokrążenie w mieszkach włosowych i mogą poprawiać porost, ale należy kontrolować, czy nie powodują nadmiernego wysuszenia lub pieczenia skalpu.

>> Preparaty przeciw wypadaniu włosów

Delikatna stylizacja

Unikanie prostowania lub kręcenia, suszenia zbyt wysoką temperaturą i ciasnych upięć. W nocy warto związać włosy w luźny warkocz. Można zainwestować również w jedwabną poszewkę na poduszkę, która dzięki swoim właściwościom ogranicza powstawanie uszkodzeń włosa w czasie snu.

>> Co na wypadanie włosów? Składniki i preparaty

Leki na wypadające włosy

Nie istnieje lek skuteczny we wszystkich przypadkach wypadania włosów. Każda choroba wymaga innego leczenia, dopasowanego przez lekarza specjalistę.

W aptekach wśród preparatów dostępnych bez recepty znajdują się produkty z minoksydylem. To substancja stosowana w leczeniu łysienia androgenowego, przyspiesza porost włosów oraz zmniejsza ich wypadanie. Nie przynosi jednak znaczących efektów w przypadku innych przyczyn utraty włosów, a jej nieodpowiednie stosowanie może nasilić problem.