Kofeina znajduje się nie tylko w kawie – występuje także w guaranie, herbacie, orzechach, koli czy ziarnach kakaowca. Znalazła zastosowanie nie tylko w przemyśle spożywczym (jako dodatek do napojów energetycznych), lecz także kosmetycznym. Pora sprawdzić, czy wiesz wszystko o kofeinie, i obalić mity na jej temat!
Kofeina – fakty i mity. Czy kawa jest zdrowa, a kosmetyki z kofeiną ujędrniają?

Kofeina znajduje się nie tylko w kawie – FAKT
Kofeina należy do alkaloidów i występuje w ok. 65 gatunkach różnych roślin. Jest dodawana do produktów spożywczych – np. napojów energetycznych oraz do kosmetyków. Możemy ją znaleźć m. in. w:
- peelingach antycellulitowych,
- pobudzających żelach pod prysznic,
- balsamach ujędrniających,
- kremach przeciwzmarszczkowych i ujędrniających skórę twarzy.
Najwięcej kofeiny jest w kawie – MIT
Najwięcej kofeiny znajduje się w guaranie! Jej nasiona mają aż 5 proc. kofeiny, podczas gdy ziarna kawy od 0,6 do 2,8 proc. Więcej kofeiny niż w kawie znajdziemy także w liściach herbaty (od 2 do 5 proc.).
>> Która herbata jest najzdrowsza?
Kofeina jest szkodliwa – MIT
Kofeina nie kumuluje się w organizmie, jest wydalana wraz z moczem. Związek ten łagodzi napięcie, wpływa także na uwalnianie dopaminy, czyli hormonu szczęścia. Badania dowodzą, że kofeina może obniżać poziom histaminy w organizmie, a ta jest odpowiedzialna za reakcje alergiczne. Dodatkowo kofeina bywa wykorzystywana w leczeniu astmy oskrzelowej, ponieważ rozszerza oskrzela. Należy jednak pamiętać o przyjmowaniu kofeiny z umiarem!
Od kofeiny nie można się uzależnić – MIT
Można, jak od każdej substancji! Osoby uzależnione od kofeiny na jej brak będą reagować m. in. bólami głowy.
Kofeinę można przedawkować – FAKT
Kofeinę można przedawkować, ale raczej nie w postaci kawy. Niepokoi natomiast zwiększona ilość napojów energetycznych, wypijana zwłaszcza przez młodzież. Bezpieczna dawka kofeiny dla dzieci to 5,3mg/kg masy ciała, natomiast dla dorosłych – około 300 mg na dobę. Napoje energetyczne zawierają od 32 do 48 mg kofeiny w 100 ml produktu, czyli w puszce o pojemności 250 ml znajdziemy od 80 do 120 mg kofeiny. Dla przeciętnego 15-latka, który waży 45 kg, bezpieczna dawka kofeiny to 238 mg, czyli wystarczą dwie puszki energetyka, żeby kofeinę przedawkować. Biorąc pod uwagę także kwestie dotyczące składu tych napojów (np. wysoką zawartość cukru lub innych dodatków chemicznych), naukowcy przestrzegają przed piciem napojów energetycznych, zwłaszcza przez dzieci i młodzież. Nadmierne spożycie kofeiny w tej grupie przekłada się na problemy z koncentracją, nauką oraz zaburzenia snu.
Przyjęcie powyżej 2000 mg kofeiny uważane jest za zatrucie, które powoduje silne pobudzenie, rozkojarzenie, zawroty głowy, drgawki i bezsenność.
Kofeina w kosmetykach ujędrnia to FAKT, ale nie tylko!
Kofeina stosowana w kosmetykach ma silne właściwości antyoksydacyjne, czyli opóźnia proces utleniania i starzenia się komórek. Przykładowo liście herbaty zawierające kofeinę stosowane są w kremach przeciwzmarszczkowych i kremach pod oczy. Kofeina chroni także skórę przed działaniem promieniowania UV, a także przyspiesza proces lipolizy, czyli zmniejsza odkładającą się w organizmie tkankę tłuszczową. Dlatego kofeina jest wykorzystywana w kosmetykach antycellulitowych – poprawia krążenie w naczyniach włosowatych i modeluje sylwetkę.
Kofeina może powodować niedobory witamin – TO ZALEŻY
Picie kawy czy innych napojów z kofeiną działa moczopędnie, przez co może wypłukiwać z organizmu niektóre minerały, np. wapń. Jednak najważniejsza jest odpowiednia dieta i umiar – u osób, które dostarczają organizmowi wraz z dietą niezbędne składniki, ryzyko ich utraty w związku z piciem kawy praktycznie nie występuje. Kawa i herbata osłabiają także wchłanianie żelaza, dlatego powinno się zachować odstęp między piciem kawy, a jedzeniem produktów bogatych w żelazo.
Napoje z kofeiną mogą osłabiać wykorzystywanie w organizmie magnezu, cynku oraz witamin z grupy B. Jednak picie kawy w umiarkowanych ilościach (2–3 filiżanki dziennie) nie ma wpływu na niedobór tych związków.
Należy także pamiętać, aby nie łączyć kawy z lekami i suplementami diety, gdyż może zaburzać ich wchłanianie.