Czym jest otyłość? Dieta dla otyłych

Otyłość nie pojawia się nagle, lecz jest konsekwencją systematycznie postępującej, nieleczonej nadwagi.

Przyczyny otyłości

Otyłość to choroba złożona: może być wynikiem różnych innych chorób, np. problemów z tarczycą albo efektem nieprawidłowego działania znajdującego się w ośrodkowym układzie nerwowym podwzgórza, które jest odpowiedzialne za regulację apetytu. Te czynniki nie należą jednak do najczęstszych przyczyn otyłości. Najważniejszymi są:

• nieodpowiedni styl odżywiania się,
• zbyt mała aktywność fizyczna,
• picie alkoholu.

Otyłości towarzyszą liczne powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego i innych narządów, co powoduje pojawianie się takich chorób jak nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, nieprawidłowy poziom cholesterolu we krwi, cukrzyca typu 2, zespół zaburzeń oddychania w czasie snu, zmiany zwyrodnieniowe stawów, żylaki kończyn dolnych, niektóre nowotwory złośliwe, w tym rak jelita grubego, rak piersi, rak trzonu macicy.

Czy to już otyłość?

Obwód pasa stanowi także cenny wskaźnik stanu zdrowia. Badania przeprowadzone w ostatnich latach wykazały, że wysokie ciśnienie tętnicze, zaburzenia oddychania, wysoki poziom cholesterolu i cukrzyca występują częściej u mężczyzn z obwodem pasa powyżej 102 cm i u kobiet z obwodem pasa powyżej 88 cm, w porównaniu do grupy osób szczupłych.

Dieta dla otyłych

Osoby z dużą nadwagą nie mogą tak po prostu z dnia na dzień przestać jeść, zmniejszyć liczbę porcji o połowę, pić samych soków, jeść samych jabłek czy męczyć się głodówkami. Nie mogą, bo to negatywnie wpłynie na ich zdrowie. Otyli nie powinni stosować diety eliminacyjnej, np. zakładającej całkowitą rezygnację z pieczywa czy w ogóle węglowodanów, ponieważ organizm do dobrego funkcjonowania potrzebuje diety urozmaiconej. Bardziej spektakularne efekty osiągnie się jedząc wszystko, ale z umiarem (słowo „wszystko” nie dotyczy hamburgerów, frytek, chipsów i innego śmieciowego jedzenia).

Dieta dla osób chcących pozbyć się otyłości powinna być po prostu zdrowa. Ważny jest np. sposób przygotowywania posiłków: najlepiej przyrządzać je na parze; dobrą i niskokaloryczną metodą jest również tradycyjne gotowanie, duszenie, pieczenie, niedobrą – smażenie. Niezwykle istotna w codziennym menu jest także obecność warzyw i owoców, chudego mięsa, ryb i - zamiast tłuszczu zwierzęcego - tłuszczu roślinnego. Warto też postawić na produkty pełnoziarniste.

Odchudzanie bez szkody dla zdrowia to chudnięcie w tempie około 1 kg na tydzień.

Istotne jest, by jeść mniej ale częściej oraz by jedzeniem delektować się (informacja o tym, że jesteśmy syci powinna mieć szansę dotarcie do mózgu, zanim talerz będzie pusty). Z kolei sprawdzonym trikiem „mydlącym oczy” jest nakładanie potraw na mniejsze talerze (ponieważ jemy także oczami, wydaje się nam, że spałaszowaliśmy większą porcję niż w rzeczywistości).

Odpowiednie nawodnienie

Podczas odchudzania nie należy zapominać o nawadnianiu organizmu. Codzienna zalecana porcja płynów, które powinniśmy przyjmować, to minimum 1,5 litra. Nie wolno jednak zapomnieć, że im więcej człowiek ćwiczy, tym więcej nawodnienia będzie potrzebował, oraz że pić powinno się już w trakcie posiłków. Dlaczego to takie ważne?

Podczas wysiłku obficie się pocimy – w ten sposób organizm zabezpiecza się przed przegrzaniem, ale też traci płyny. Jeśli nie zostaną one szybko uzupełnione, pobierze je z tkanek i krwi. W rezultacie objętość krwi zmniejszy się, mniej jej dotrze do mięśni, te z kolei nie otrzymają wystarczającej ilości tlenu i składników odżywczych. Zwykle skutkuje to słabością, zawrotami głowy i skurczami mięśni.

Ćwiczenia fizyczne dla otyłych

Jedną z głównych przyczyn otyłości jest brak ruchu, dlatego racjonalne odchudzanie musi obejmować regularne treningi. Powodują one dużo korzystnych zmian metabolicznych w organizmie. Udowodniono, że aktywność fizyczna najlepiej radzi sobie z utylizacją tłuszczu wewnątrzbrzusznego, a im go mniej, tym niższy poziom cholesterolu i cukru we krwi.

Najlepsza aktywność dla „trochę większych” to spacerowanie lub pływanie. 60-minutowy spacer to ubytek 300 kcal, natomiast godzina pływania - 600 kcal.

Dla osób otyłych polecany jest wysiłek, który nie będzie narażał na kontuzje. Pamiętać też warto, że przy nadmiernej masie ciała organizm potrzebuje więcej czasu, by móc się zregenerować pomiędzy wysiłkami.

Otyłe osoby nie powinny biegać, ponieważ jest to zbyt duże obciążenie dla stawów kolanowych i biodrowych oraz kręgosłupa. Zakazane są też brzuszki. O wiele korzystniejsze są za to tzw. ćwiczenia w odciążeniu, czyli np. jazda na rowerze lub wszelkie treningi w wodzie, a więc pływanie bądź aqua aerobik.

Można też spacerować lub maszerować, np. z kijkami do nordic walkingu, które odciążają stawy. Najlepiej jednak, gdy w sprawie aktywności fizycznej wypowie się lekarz, fizjoterapeuta czy wykwalifikowany trener osobisty.

Leki na otyłość i odchudzanie

Pierwsza wiadomość jest taka, że na rynku jest sporo suplementów diety wspomagających odchudzanie, w tym ziołowych. Wszelkie tabletki na odchudzanie, zioła na oczyszczenie organizmu oraz suplementy diety wspomagające metabolizm można łączyć ze zdrowym odżywaniem oraz ruchem. Tabletki, syropy, preparaty ziołowe, oraz herbatki na odchudzanie zawierają substancje, które wspomagają przemianę materii, oczyszczanie organizmu i odchudzanie. Ponadto regulują poziom cholesterolu w organizmie. Preparaty te zawierają substancje, takie jak: L-karnityna, czerwona herbata Pu-erh, chitozan, wyciąg z zielonej herbaty, guarana, spirulina, wyciąg z czerwonej pomarańczy, pokrzywa, skrzyp, ekstrakt z karczocha, błonnik oraz chrom.

Druga wiadomość jest taka, że osoba otyła może poddać się leczeniu chirurgicznemu. A to domena chirurgii bariatrycznej. Bariatria to gałąź medycyny, która zajmuje się leczeniem otyłości.

Zabiegi bariatryczne to grupa operacji restrykcyjnych polegających na zmniejszeniu żołądka. Czasami wycina się część żołądka, czasami zakłada się opaskę i robi dwa żołądki: mały i duży. Druga grupa operacji to zabiegi polegające na wyłączeniu z użycia części przewodu pokarmowego, najczęściej części żołądka, dwunastnicy i części jelita cienkiego. Efekt? Pacjent przyjmuje radykalnie mniej pokarmów i odczuwa mniejsze łaknienie. Zdecydowanie szybciej przesyłana jest do mózgu informacja o sytości. Ustępują tez powstałe w organizmie zaburzenia, typu nadciśnienie czy cukrzyca.

Zabiegów bariatrycznych nie robi się na zawołanie, lecz w sytuacjach, gdy jest to absolutnie konieczne. A dzieje się tak, gdy nadprogramowe kilogramy w znacznym stopniu zagrażają zdrowiu i życiu chorego lub gdy zawiodły inne metody ich zlikwidowania.

Wizyta u specjalisty zajmującego się leczeniem otyłości jest konieczna, gdy:

• cierpisz na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, chorobę serca;
• lekarz zalecił ci szybkie schudnięcie, np. przed operacją;
• planujesz rzucenie palenia tytoniu i obawiasz się, że jeszcze bardziej przytyjesz;
• dotychczasowe próby odchudzania nie dały efektu;
• przybierasz na wadze, mimo że jesz mało i coraz więcej rzeczy sobie odmawiasz.