Histamina jest związkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełni rolę hormonu tkankowego i neuroprzekaźnika. Odpowiada m.in. za zwiększanie perystaltyki jelit, rozszerzanie naczyń krwionośnych i wytwarzanie soku żołądkowego. Jak to zatem możliwe, że może być ona nietolerowana?
Nietolerancja histaminy – gdy na wysypkę skórną nie ma lekarstwa
Problem z tolerancją histaminy zawartej w pożywieniu rozpoczyna się najczęściej wtedy, gdy zniszczeniu ulega struktura kosmków jelitowych (np. wskutek przebytych chorób, niewłaściwej diety, obecności innych nieleczonych alergii lub nietolerancji). Wtedy bowiem pojawiają się trudności z wydzielaniem oksydazy diaminowej (DAO) – enzymu odpowiadającego za rozkład histaminy, w rezultacie czego jej stężenie we krwi niebezpiecznie rośnie.
Objawy nietolerancji histaminy
Prawidłowe stężenie histaminy w osoczu wynosi 0,7ng/ml. Jej nietolerancja będzie objawiała się uciążliwymi wysypkami skórnymi, które nie będą podatne na leczenie sterydami. Może się zdarzyć, że będą im towarzyszyły migreny, bóle głowy, mdłości, biegunki, skurcze żołądka, przewlekły katar. Warto wiedzieć, że w zależności od stężenia histaminy w osoczu, będziemy obserwować u chorego konkretne zmiany. I tak:
- gdy wyniesie ono 1-2 ng/ml wzrośnie wydzielanie kwasu solnego w żołądku
- przy stężeniach rzędu 3-5 ng/ml zwiększy się liczba uderzeń serca
- kiedy wartości dojdą do 6-8 ng/ml ciśnienie tętnicze nagle spadnie
- przy 7-12 ng/ml może nastąpić skurcz oskrzeli
- przy ponad stukrotnym przekroczeniu normy (ok. 100 ng/ml) dojdzie do bloku serca.
Trzeba zdawać sobie sprawę, że nietolerancja histaminy w ekstremalnych przypadkach może zakończyć się śmiercią.
Przyczyny nietolerancji histaminy
Zaburzenie metabolizmu histaminy nie jest wynikiem jedynie uszkodzonych kosmków jelitowych. Niektóre produkty spożywcze blokują wydzielanie DAO, co również skutkuje wzrostem stężenia histaminy. Do pokarmów tych zaliczamy napoje energetyczne, alkohol oraz herbatę (yerba mate, białą, zieloną, czerwoną, czarną). Jeśli będziemy podejrzewać u siebie nietolerancję histaminy, w pierwszej kolejności powinniśmy wyeliminować je z diety. Niestety, oprócz nich często winę ponoszą leki (znieczulające, usypiające, pobudzające perystaltykę jelit, hipotensyjne, mukolityczne, antybiotyki i diuretyki), których nigdy nie należy samowolnie odstawiać. W takiej sytuacji zawsze niezbędna jest konsultacja z lekarzem.
Dieta niskohistaminowa
Jadłospis przy nietolerancji histaminy całkowicie wyklucza produkty przemysłowe zawierające barwniki, konserwanty, stabilizatory, emulgatory i dodatki smakowe jak glutaminian sodu (MSG) czy kwasek cytrynowy. Histamina naturalnie występuje m.in. w białku jaja, w mleku bezlaktozowym i w mleku w proszku, w zakwaszonych przetworach mlecznych, w podrobach, w przetworach mięsnych, w mrożonych rybach, w owocach morza, w orzechach, w kakao, w pomidorach, w awokado, w rukoli, w drożdżach, w musztardzie, w grejpfrutach, w pomarańczach i w truskawkach. Te pokarmy również trzeba wyeliminować z diety.
Warto również wiedzieć, że poziom histaminy w osoczu może wzrastać także w wyniku silnego stresu, wysiłku fizycznego czy chorób infekcyjnych. Jest to jednak przejściowa zmiana, która powinna ustąpić wraz z ustąpieniem okoliczności, które ją wywołały.
