Krem na atopowe zapalenie skóry - jak działa i co zawiera?

W atopowym zapaleniu skóry mamy do czynienia m.in. z zaburzeniem bariery naskórkowej, przez co skóra łatwo traci wodę. Suchość skóry wynika również z zaburzenia produkcji naturalnego czynnika nawilżającego (tzn. aminokwasów, mocznika, jonów sodu, wapnia, magnezu, potasu, chlorków). Krem do skóry atopowej ma więc właściwości naprawcze (odbudowa warstwy naskórkowej), wzmacniające płaszcz hydrolipidowy skóry i wspierające jej funkcjonowanie (ograniczenie nadmiernego rogowacenia).

Krem na AZS także dla dzieci

Na rynku dostępne są kremy na atopowe zapalenie skóry zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci i niemowląt, skład i siła działania produktu dostosowane są do wieku pacjenta. Niektóre produkty na AZS mogą sprawdzić się również w walce z innymi dolegliwościami skórnymi, jak alergia, łuszczyca, wyprysk suchy. Krem kosmetyczny na atopowe zapalenie skóry może być okresowo pomocny w przypadku suchości skóry związanej z pogodą (silny wiatr, mróz, suche powietrze), a także podrażnionej i wysuszonej przez produkty chemiczne, np. żele do dezynfekcji z alkoholem.

Co zawiera krem na atopowe zapalenie skóry?

Kremy na AZS składają się z podłoża maściowego i składników aktywnych, jak emolienty, humektanty i składniki okluzyjne.

1. Składniki okluzyjne tworzą nieprzepuszczalną barierę dla parowania wody, to np. olej kokosowy, parafina ciekła, wazelina biała, skwalan, nienasycone kwasy tłuszczowe.
2. Emolienty również tworzą warstwę ochronną na skórze, ale poza tym mają też właściwości odżywcze, zmiękczające, regenerujące - to np. wosk pszczeli, lanolina.
3. Humektanty (składniki nawilżające) ograniczają przesuszenie, np. aloes, gliceryna, kwas hialuronowy, mocznik.

Kremy na AZS mogą zawierać wiele składników roślinnych. To przede wszystkim:

• oleje (konopny, canola, lniany, z nasion czarnuszki, masło shea) - dostarczają lipidów do odbudowy płaszcza ochronnego skóry, natłuszczają, ograniczają stan zapalny skóry, redukują zaczerwienienie i świąd, odżywiają,
• inulina (np. z cykorii) - wspiera mikrobiom skóry atopowej, jest prebiotykiem,
• alantoina (np. z żywokostu) - wspiera regenerację ran i skaleczeń, redukuje podrażnienia,
• gliceryna roślinna (produkt obróbki oleju palmowego i kokosowego) - nawilża i wygładza skórę.

Lanolina w kremach na atopowe zapalenie skóry

Chociaż lanolina przyspiesza gojenie skóry, wygładza ją, natłuszcza i jest emolientem, to jednak niektórych może uczulać, dlatego kremy na AZS z lanoliną nie są odpowiednie dla wszystkich pacjentów z atopowym zapaleniem skóry. 

Krem z ektoiną i kwasem hialuronowym na AZS

Kremy na atopowe zapalenie skóry mogą zawierać również ektoinę i kwas hialuronowy. Ektoina jest składnikiem redukującym świąd i zaczerwienienia. Jest związkiem przeciwalergicznym, dlatego spotyka się ją w sprayach do nosa na alergię, np. katar sienny. Kwas hialuronowy, obecny w postaci soli (hialuronian sodu), to składnik nawilżający i higroskopijny (wiążący wodę). Stosuje się go również w przypadku suchej skóry niezwiązanej z AZS.

Krem na AZS bez recepty i na receptę

Szukając produktu na atopię, można znaleźć kosmetyki o różnym składzie i sile działania - od kremów kosmetycznych przez kremy sterydowe bez recepty i na receptę po tzw. inhibitory kalcyneuryny, jak krem z takrolimusem lub pimekrolimusem na receptę.

Kremy sterydowe na AZS

W fazie zaostrzeń choroby i przy nieskuteczności samych emolientów stosuje się glikokortykosteroidy o właściwościach przeciwzapalnych, przeciwalergicznych i przeciwświądowych. Najsłabszym lekiem sterydowym jest krem z hydrokortyzonem, dostępny bez recepty w stężeniu 0,5 i 1% na atopię. Mocniejsze są leki na receptę z betametazonem, mometazonem, klobetazolem i flumetazonem. Sterydowy krem na AZS stosuje się jedynie na miejsce zmienione chorobowo, jak najkrócej i na jak najmniejszy obszar ciała ze względu na skutki uboczne. Niekiedy dla podtrzymania efektu leczenia dopuszcza się regularne stosowanie kremu sterydowego raz w tygodniu.

Takrolimus i pimekrolimus na AZS

W razie nietolerancji kremów sterydowych rozwiązaniem są inhibitory kalcyneuryny jak takrolimus i pimekrolimus, również na receptę. Można je bezpiecznie stosować na twarzy i w okolicach, w których nie powinno się używać sterydów. Stosuje się je w ramach leczenia ostrej fazy, ale również dla podtrzymania efektu leczenia.

Kremy kosmetyczne a kremy-leki na AZS

Stosowanie leku jak krem ze sterydem lub takrolimusem w połączeniu z odpowiednim emolientem może wzmocnić skuteczność terapii i zmniejszyć ryzyko wystąpienia ostrej fazy atopowego zapalenia skóry. W pierwszej kolejności na oczyszczoną skórę stosuje się leki, a po kilkunastu minutach kremowy emolient na atopię. Dzięki temu preparat sterydowy ma szansę zadziałać -  emolient nie zaburza jego absorpcji. Dla utrzymania efektu emolienty na atopię stosuje się codziennie minimum 2 razy w ciągu dnia niezależnie od fazy choroby, ale zawsze z uwzględnieniem leków stosowanych w fazie zaostrzeń.

>> Suche łokcie – dlaczego skóra na łokciach staje się sucha, jakiej witaminy brakuje?