Pseudoefedryna (łac. pseudoephedrinum) to syntetyczny analog naturalnej efedryny – o działaniu podobnym do adrenaliny. Kodeina (łac. codeinum) jest metylową pochodną morfiny, która – obok morfiny – zaliczana jest do najważniejszych opiatów. Dekstrometorfan (łac. dextromethorphanum) to związek o działaniu przeciwkaszlowym, oddziałujący bezpośrednio na ośrodek kaszlu. Co łączy te substancje czynne?
Kodeina, pseudoefedryna, dekstrometorfan – co to za substancje?
Kodeina, pseudoefedryna, dekstrometorfan to substancje czynne, które mogą powodować uzależnienie – a jednocześnie są podstawowymi składnikami wielu leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym, przeciwkaszlowym, udrożniającym przewody nosowe.
Leki z kodeiną, pseudoefedryną lub dekstrometorfanem stosowane są w leczeniu objawów przeziębienia, grypy, stanów grypopodobnych, a także przy silnym kaszlu – w lekach hamujących odruch kaszlowy poprzez bezpośrednie działanie na ośrodkowy układ nerwowy. Skutkiem ubocznym zażywania leków z tymi subsntacjami jest ryzyko silnego uzależnienia (zarówno fizycznego, jak i psychicznego), które rozwija się bardzo szybko.
Pseudoefedryna – co to za substancja?
Pseudoefedryna to syntetyczny analog naturalnej efedryny, różniący się w niewielkim stopniu siłą działania. Stosowana jest u pacjentów z niedrożnością jamy nosowej i zatok przynosowych – jako lek sympatykomimetyczny wywiera bezpośredni i pośredni wpływ na układ współczulny. Jak to działa w praktyce?
Pseudoefedryna wywołuje skurcz naczyń krwionośnych błony śluzowej nosa, w ten sposób zmniejsza objętość krwi i ukrwienie błony śluzowej nosa. Efekt: mniejsze wytwarzanie wydzieliny i zmniejszenie stanu zapalnego błony śluzowej nosa.
Dekstrometorfan – co to za substancja?
Dekstrometorfan, pochodna morfiny, to związek działający bezpośrednio na ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym. Nie działa ani przeciwbólowo, ani wykrztuśnie, dekstrometorfan stosowany jest na suchy kaszel. Przedawkowanie leku może powodować wystąpienie objawów, tj.: zawroty głowy, dezorientację, senność, nudności, wymioty, drażliwość.
Kodeina – co to za substancja?
Kodeina (metylowa pochodna morfiny) zaliczana jest do grupy substancji opioidowych. W lecznictwie stosowany jest fosforan kodeiny (łac. codeini phosphas), czyli jedna z soli kodeiny. Kodeina silnie wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, hamuje odruch kaszlu, a w większych dawkach może skutkować euforią, sennością, apatią. W lekach przeciwbólowych kodeina łączona jest często z paracetamolem lub ibuprofenem. Co prawda nie powoduje tak szybkiego uzależnienia jak morfina, ale jest substancją uzależniającą.
Ograniczona sprzedaż leków z kodeiną, pseudoefedryną i dekstrometorfanem
Zgodnie z rozporządzeniem resortu zdrowia w sprawie wykazu substancji o działaniu psychoaktywnym oraz maksymalnego poziomu ich zawartości w produkcie leczniczym, istnieje ograniczona ilość pseudoefedryny, kodeiny oraz dekstrometorfanu, która może być sprzedana w trakcie jednej transakcji (dotyczy to leków bez recepty z tymi substancjami). Na recepcie należy podać słownie sumaryczną ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie albo ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie za pomocą ilości jednostek dawkowania oraz wielkości dawki.
Sumarycznie możliwe jest wydanie:
- 720 mg pseudoefedryny
- 240 mg kodeiny
- 360 mg dekstrometorfanu
