Przyjmowanie odpowiednich leków łagodzi dolegliwości związane z alergią oraz zapobiec niebezpiecznym następstwom i powikłaniom - przewlekłemu nieżytowi nosa lub astmie. Leków, które łagodzą objawy towarzyszące alergii, jest sporo - tabletki, krople do oczu, aerozole i maści. Jak działają leki na alergię? Czy nie mają niepożądanych działań ubocznych?
Jak działają leki przeciwhistaminowe? Możliwe skutki uboczne leków przeciwhistaminowych
Najczęściej przepisywane środki przeciwalergiczne dla różnych rodzajów uczuleń to leki przeciwhistaminowe (tzw. antagoniści receptorów H1), uniemożliwiające wyzwolenie u pacjenta reakcji biologicznej, np. skurczu oskrzeli.
Osobom ze zdiagnozowaną astmą oskrzelową czasami przepisuje się też kromony, leki działające z opóźnieniem, wdrażane na kilka miesięcy przed okresem pylenia. W najcięższych przypadkach lekarz może zadecydować o wprowadzeniu glikokortykosterydów, jednak z powodu skutków ubocznych powinny być one stosowane tylko przez krótki czas.
>> Wapń - tabletki musujące, syrop, tabletki
>> Preparaty łagodzące objawy alergii pokarmowej
Jakie leki na jakie objawy alergii?
Jeśli cierpimy na alergiczny nieżyt nosa, sięgamy po krople do nosa, zarówno te tradycyjne, jak i w sprayu. Na alergiczne zapalenie spojówek pomocne są krople do oczu przeznaczone dla alergików. Z zaczerwienionymi i załzawionymi oczami oraz cieknącym nosem pomagają się też uporać leki działające przeciwhistaminowo.
Idealny lek antyhistaminowy powinien charakteryzować się szybkim początkiem aktywności leczniczej i 24 godzinnym czasem działania. Powinien możliwie szybko osiągnąć maksymalne stężenie w krwi. Nie powinien wywołać niekorzystnych objawów ubocznych oraz nie kumulować się w tkankach, nie ulegać rozkładowi w wątrobie i wydalać się możliwie w niezmienionej postaci. Spełniając powyższe warunki powinien skutecznie blokować dokuczliwe objawy alergii.
>> Krople do nosa na katar senny, spraye do nosa, aerozol, tabletki
UWAGA! Łączenie dwóch, a nawet trzech leków przeciwhistaminowych nie poprawia skuteczności leczenia, a jedynie zwiększa ryzyko działań niepożądanych.
Histamina - co to jest?
Histamina to substancja, która naturalnie występuje w naszym organizmie. Gdy uwalnia się jej zbyt dużo, pojawiają się problemy. Może np. dojść do zwiększenia przepuszczalności naczyń żylnych, wskutek czego powstają obrzęki i zmiany skórne. Mogą się też pojawić skurcze mięśni gładkich oskrzeli (astma), macicy (niebezpieczne, bo grożące poronieniem u ciężarnych) i przewodu pokarmowego. Drogi oddechowe produkować mogą więcej śluzu. Duże ilości histaminy podrażnią zakończenia nerwowe w skórze, wywołując świąd i ból.
To właśnie z powodu alergicznych reakcji organizmu na nadmierną ilość histaminy w leczeniu alergików podstawową sprawą jest podanieśrodków antyhistaminowych.
Leki antyhistaminowe - jak działają?
Najczęściej stosowane preparaty przeciwko różnym typom alergii to leki antyhistaminowe. Leki przeciwhistaminowe przeciwdziałają nadmiarowi uwolnionej przez organizm histaminy, likwidują objawy alergii, gdy te już wystąpiły. Leki przeciwhistaminowe mogą mieć postać tabletki, kapsułki, kropel, syropu lub maści.
Czytaj więcej: Co to jest atopowe zapalenie skóry
Leki przeciwhistaminowe łagodzą objawy reakcji alergicznych, takich jak:
- świąd,
- obrzęk i wysypka,
- objawy całorocznego lub sezonowego alergicznego zapalenia błony śluzowej, czyli objawy reakcji alergicznej na pyłki roślin, roztocze, zarodniki pleśni, kurz czy sierść zwierząt. Najczęściej są to: kichanie, wydzielina z nosa, swędzenie, łzawienie i zaczerwienienie oczu.
W przypadku leków stosowanych doustnie nieco szybszym początkiem działania charakteryzują się leki w postaci płynnej (krople lub syropy), w porównaniu z tabletkami.
Leki antyhistaminowe można podzielić na III generacje. Im lek z wyższej generacji, tym mniej działań niepożądanych w postaci senności i zaburzeń koncentracji.
Kto boryka się z alergią od wielu lat, ten pamięta czasy, gdy w aptekach dostępne były dwa - trzy leki antyhistaminowe, których stosowanie wiązało się z wystąpieniem skutków ubocznych.
Na szczęście tego typu farmaceutyki, nazywane lekami I generacji, zastąpić już można nowocześniejszymi preparatami - II generacji. Wykorzystywane są w leczeniu i profilaktyce alergicznego zapalenia spojówek oraz alergicznego nieżytu nosa. Stosowane miejscowo przynoszą bardzo szybko ulgę, a ich działanie utrzymuje się do 12 godzin.
Leki przeciwhistaminowe I generacji -- rodzaje, działanie i skutki uboczne
Klasyczne leki przeciwhistaminowe tzw. I generacji używane są coraz rzadziej, bo choć mają silne właściwości przeciwalergiczne, to powodują wiele objawów niepożądanych:
- senność,
- obniżona sprawność psychofizyczna,
- suchość w buzi
- zaparcia.
Do leków antyhistaminowych I generacji (czyli starszych) zalicza się:
- chlorferenaminę,
- hydroksyzynę,
- clemastinum,
- phenazolinum.
Leki przeciwhistaminowe II generacji - rodzaje i działanie
Na szczególną uwagę zasługują leki nowszej generacji, które minimalizują efekty niepożądane, jak senność, spowolnienie myślenia oraz poruszania się.
Na rynku dostępne są nie tylko leki na receptę, ale także takie, które można kupić bez recepty. Leki antyhistaminowe II generacji cechuje duża skuteczność działania w hamowaniu reakcji alergicznych. Jednak efekty działania tych leków mogą zmieniać się w zależności od właściwości osobniczych, dlatego też leki II generacji należy dobierać indywidualnie dla każdego pacjenta.
Do leków antyhistaminowych II generacji (nowoczesnych, zazwyczaj lepiej tolerowanych przez organizm) zaliczamy:
- ceteryzynę,
- mizolastynę,
- azelastynę,
- loratadynę,
- levocetyryzynę stosowaną w leczeniu alergii, w szczególności u dzieci.
UWAGA! przy stosowaniu cetyryzyny nie zaleca się prowadzenia samochodu (to samo dotyczy dużych dawek loratadyny).
Nowsze leki przeciwhistaminowe II generacji (lewocetyryzyna, desloratadyna i feksofenadyna) są przez niektórych autorów zaliczane do osobnej – III generacji leków. Leki przeciwhistaminowe III generacji mogą być skuteczne także w walce z padaczką, narkolepsją i otyłością, terapii bezsenności, migreny i niepokoju. Nie wpływają na ośrodkowy układ nerwowy i nie mają działania toksycznego na mięsień sercowy. Środki te powinny być stosowane u dzieci od 12 roku życia.
Leki przeciwhistaminowe II generacji wychodzące z użycia to: akriwastyna, astemizol, cerebastyna, lewokabastyna, mizolastyna.
Leki przeciwhistaminowe w ciąży
U kobiet ciężarnych nie przeprowadza się badań naukowych dotyczących bezpieczeństwa stosowania leków. Informacje dotyczące wpływu leków stosowanych przez kobietę ciężarną na zarodek i płód pochodzą z obserwacji stanu zdrowia dzieci urodzonych przez kobiety, które nieświadome swojej ciąży przyjmowały poszczególne preparaty farmakologiczne.
Najmniejsze ryzyko działania teratogennego (powstawanie wad wrodzonych) mają cetyryzyna oraz loratydyna, a także leki antyhistaminowe I generacji, takie jak: difenhydramina, klemastyna, cyproheptadyna, dimentynden. W odniesieniu do wymienionych leków nie stwierdzono ich negatywnego wpływu na przebieg ciąży, częstość poronień, masę urodzeniową noworodków oraz ryzyko wad.
UWAGA! O doborze odpowiednich dla danego pacjenta leków zawsze powinien lekarz alergolog!
