Guzek wyczuwalny pod pachą wywołuje zazwyczaj ogromny niepokój, słusznie kojarzy się bowiem z powiększeniem węzłów chłonnych w przebiegu choroby nowotworowej. Zmianę tego typu zawsze trzeba skonsultować z lekarzem, jednak niekoniecznie musi być niebezpieczna. Zdarza się, że guzek wynika z nieprawidłowej pielęgnacji skóry albo przebytej infekcji.
Guzek pod pachą – co może go wywołać?

Guzek pod pachą – przyczyny
Guzek pod pachą może być wynikiem chorób skóry, przebytych infekcji, nowotworów łagodnych albo złośliwych. Niektóre objawy, takie jak bolesność, twardość oraz ruchomość zmiany, a także dolegliwości towarzyszące mogą sugerować wstępne rozpoznanie (węzły chłonne powiększone w przebiegu choroby nowotworowej są zwykle niebolesne, twarde i nieprzesuwalne względem podłoża; jeśli guzek pod pachą boli, może być to zapalenie mieszków włosowych, czyrak lub węzeł chłonny powiększony w wyniku infekcji). Zawsze jednak warto zgłosić się do lekarza, który pokieruje dalszą diagnostyką i ustali leczenie.
Oto możliwe przyczyny pojawienia się guzka pod pachą:
Zapalenie mieszków włosowych
W okolicy mieszka włosowego tworzy się zaczerwieniona zmiana, która po zakażeniu gronkowcem złocistym zaczyna przypominać guzek. Powstaje wówczas pęcherzyk wypełniony ropą, często przebity włosem. Zapaleniu mieszków włosowych sprzyja nieprawidłowa pielęgnacja skóry pach (np. golenie owłosienia używaną maszynką lub zapominanie o odkażaniu skóry, nawet po drobnych urazach). Ropne guzki mogą być pojedyncze lub mnogie.
Czyrak
Bolesny guzek pod pachą może być czyrakiem. Tę zmianę również powoduje gronkowiec złocisty. Zmiana początkowo jest zaczerwieniona i stopniowo przekształca się w fioletowo-czerwony, bolący guzek. Po kilku dniach przyjmuje postać krosty z widoczną na czubku ropą. Zwykle samoistnie się opróżnia a ból ustępuje, może jednak pozostać niewielka blizna.
Kaszak
Niebolący guzek pod pachą ruchomy względem podłoża może sugerować pojawienie się kaszaka. To torbiel skórna, zawierająca sebum i zrogowaciały naskórek. Kaszak ma barwę skóry lub lekko białawą. Na jego powierzchni widoczne mogą być ujścia mieszków włosowych. Rośnie dość wolno, ale może osiągnąć średnicę nawet kilku centymetrów.
Infekcja
Choroby infekcyjne powodują powiększenie węzłów chłonnych w pobliżu obszaru zajętego schorzeniem (np. zakażenia skóry kończyny górnej, zakażenia skóry pachy). Wyczuwalny guzek boli, a skóra wokół może być zaczerwieniona lub obrzęknięta.
Zapalenie piersi
Guzek pod pachą u kobiet karmiących piersią, będący powiększonym węzłem chłonnym, pojawić się może w wyniku zapalenia piersi. Przyczyną schorzenia jest niepełne opróżnianie piersi i zaleganie mleka w przewodach mlecznych. Część lub cała pierś jest obrzęknięta, ocieplona i silnie boli. Występują również objawy ogólne, takie jak gorączka, dreszcze i ból głowy.
Szczepienie
Guzek pod pachą u dziecka często jest węzłem chłonnym powiększonym po szczepieniu (u niemowląt szczepionych na gruźlicę guzek pod pachą może się utrzymywać nawet przez kilka tygodni). Oczywiście taka odpowiedź układu odpornościowego wystąpić może również u dorosłych. Nie jest to powód do niepokoju, jeśli powiększenie węzła występuje po tej samej stronie, po której była podana szczepionka w ramię.
Tłuszczak
Tłuszczak to miękki guzek, ruchomy względem podłoża. Nie boli, rośnie wolno i osiąga średnicę kilku centymetrów. Jest łagodnym nowotworem tkanki tłuszczowej. Nie tworzy przerzutów ani nie nacieka na okolicznych narządach, więc zazwyczaj nie należy się go obawiać.
Nowotwór piersi
Nowotwór sutka, nazywany również nowotworem piersi, jest najczęściej kojarzoną przyczyną powiększenia się węzłów chłonnych pod pachą. Rak ten jest najczęstszą chorobą nowotworową kobiet w Polsce, jednak może również występować u mężczyzn. Objawy raka sutka to wyczuwalny w piersi guz, zmiana kształtu oraz gęstości piersi, wciągnięcie i wyciek z brodawki oraz ból piersi. Powiększone węzły chłonne pachowe nie bolą, są twarde i nieprzesuwalne względem podłoża. Wczesne wykrycie choroby jest możliwe dzięki regularnemu wykonywaniu badania USG piersi oraz mammografii.
Chłoniak
Chłoniak jest nowotworem wywodzącym się z układu chłonnego. Powiększenie węzłów chłonnych jest jednym z jego typowych objawów. Są one też niebolesne i twarde. Najczęściej zajęte są węzły szyjne, nadobojczykowe i pachowe. W przebiegu choroby mogą się pojawić również nocne poty, gorączka, utrata masy ciała i świąd skóry.
Do jakiego lekarza się zgłosić z guzkiem pod pachą?
Najlepiej do lekarza rodzinnego – internisty. Zbierze on dokładny wywiad chorobowy i rozpocznie wstępną diagnostykę a w razie potrzeby wypisze skierowanie do innego specjalisty.
Czy guzek pod pachą można smarować?
Leczenie guzka pod pachą zależy od przyczyny jego powstania. Smarowanie zmiany preparatami dostępnymi w aptekach bez ustalenia rozpoznania może przynieść więcej szkody niż pożytku.
- W zapaleniu mieszków włosowych zaleca się stosowanie miejscowo antybiotyków. Ważne jest również dbanie o higienę, używanie jednorazowych maszynek do golenia oraz dezynfekowanie zranień.
- Czyrak również wymaga antybiotykoterapii, jednak w tym przypadku preparaty przyjmuje się doustnie. Pomocna może okazać się także maść ichtiolowa, która wspomaga uformowanie się czopa martwiczego.
- Kaszaki usuwa się chirurgicznie, laserowo lub za pomocą krioterapii. Niewielkie zmiany mogą zniknąć samoistnie. Nie wolno jednak próbować ich wyciskać ani nakłuwać w domu.
- Węzły chłonnepowiększone po szczepieniu, w przebiegu infekcji lub zapalenia piersi zazwyczaj zmniejszają się w ciągu kilku tygodni.
- Tłuszczaki usunąć można chirurgicznie, jednak w większości przypadków zabieg wykonywany jest jedynie ze względów estetycznych.
- Powiększenie węzłów chłonnych w przebiegu chorób nowotworowych, takich jak chłoniak lub rak sutka, wymaga leczenia onkologicznego.